To 2024 φέρνει σημαντικές αλλαγές στις συνθήκες εργασίας, στους μισθούς του ιδιωτικού τομέα, στις συντάξεις, αλλά και στον τρόπο που θα καταβάλλονται εφεξής τα επιδόματα. Μια σειρά από νομοθετικές παρεμβάσεις, δημιουργούν ένα καινούργιο τοπίο στην αγορά εργασίας αλλά και στην Κοινωνική Ασφάλιση.
Οι τριετίες, που ενεργοποιούνται μετά από 12 συναπτά έτη, δεν αφορούν περισσότερους από 100.000 μισθωτούς, τουλάχιστον για φέτος. Όσοι όμως δουν αυξήσεις στις αποδοχές τους, αυτές θα κυμανθούν από 78 έως 234 ευρώ το μήνα. Αιτία είναι ότι το μέτρο αφορά μόνο «παλαιούς ασφαλισμένους, με έναρξη ασφάλισης πριν από το 2012, που συνεχίζουν, 12 χρόνια αργότερα, να αμείβονται με τον κατώτατο μισθό. Επίσης, αφορά και όσους έχουν ενεργή κλαδική συλλογική σύμβαση εργασίας που προβλέπει επιδόματα προϋπηρεσίας.
Εμβληματική θεωρείται και η εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας στο λιανεμπόριο και τη βιομηχανία, η οποία θα καλύψει περίπου 100.000 επιχειρήσεις με 600.000 εργαζόμενους, ενώ από το καλοκαίρι και μετά, αναμένεται η επέκτασή της στην εστίαση και τον τουρισμό.
Παράλληλα, από τις αρχές του νέου έτους, και συγκεκριμένα τον Φεβρουάριο, αναμένεται να εφαρμοστούν όλες οι θεσμοθετημένες «ευελιξίες» στην εγχώρια αγορά εργασίας. Αυτές είναι:
- Η καθιέρωση της 13ωρης ημερήσιας εργασίας για παράλληλη απασχόληση σε πολλούς εργοδότες.
- Η καταγγελία σύμβασης εργασίας χωρίς αποζημίωση απόλυσης για δοκιμαστική περίοδο απασχόλησης έξι μηνών.
- Η παροχή της δυνατότητας σε επιχειρήσεις οι οποίες έχουν ενταχθεί στην Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας να μην δηλώνουν στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ τις αλλαγές, την τροποποίηση του ωραρίου εργασίας, την οργάνωση του χρόνου εργασίας ή την υπερωριακή απασχόληση, πριν από την έναρξη πραγματοποίησής τους, όπως συνέβαινε έως τώρα.
- Η απασχόληση και κατά την 6η ημέρα της εβδομάδας σε επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας, που εφαρμόζουν σύστημα πενθήμερης εργασίας με εναλλασσόμενες βάρδιες, με την επιπλέον εργασία προσαυξημένη κατά 40%.
- Δικαίωμα εργασίας την 6η ημέρα της εβδομάδας αποκτούν σε εξαιρετικές περιπτώσεις και επιχειρήσεις οι οποίες δεν είναι εκ φύσεως συνεχούς λειτουργίας και εφαρμόζουν σύστημα πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας.
- Η απασχόληση εργαζομένων κατά την Κυριακή και κατά τις ημέρες αργίας, σε συγκεκριμένους κλάδους και δραστηριότητες, όπως εκπαιδευτικά κέντρα πιλότων, βιομηχανία τροφίμων, εμφιάλωσης νερού και παραγωγής αναψυκτικών.
- Διευθέτηση του χρόνου εργασίας μεταξύ του εργοδότη και του εργαζόμενου, με πρωτοβουλία της επιχείρησης.
Ανατροπές, έρχονται και στη διαδικασία καταβολής των επιδομάτων, από τον ΟΠΕΚΑ και την ΔΥΠΑ. Συγκεκριμένα, εντός του 2024 (πιθανότατα κατά το β’ εξάμηνο) αναμένεται η σταδιακή εφαρμογή της Προπληρωμένης Κάρτας για τα επιδόματα. Οι δικαιούχοι θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν τουλάχιστον το 50% του ποσού της ενίσχυσης ή του επιδόματος σε ηλεκτρονικές πληρωμές και αγορές, ενώ για το υπόλοιπο ποσό παρέχεται η δυνατότητα ανάληψης μετρητών. Το μέτρο αφορά το σύνολο των επιδομάτων, πλην κάποιων εξαιρέσεων όπως τα αναπηρικά, το επίδομα στέγασης και έκτακτες οικονομικές ενισχύσεις της ΔΥΠΑ.
Παράλληλα, θα εφαρμοστεί και η επέκταση σε αυτοαπασχολούμενες και αγρότισσες, η χορήγηση της ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας, ώστε να λαμβάνουν μηνιαίο επίδομα μητρότητας από τη ΔΥΠΑ ύψους 780 ευρώ για 9 μήνες.
Συνταξιούχοι
Κατά 12,41 ευρώ αυξάνεται η εθνική σύνταξη από την 1η Ιανουαρίου 2024, ενώ κατά 3% θα αυξηθεί και το σκέλος των ανταποδοτικών συντάξεων, καθώς για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, αποφασίστηκε αύξηση των κύριων συντάξεων, για το σύνολο των συνταξιούχων. Βέβαια, καμία αύξηση στην τσέπη, δεν θα δει περίπου το 30% των συνταξιούχων, λόγω της ύπαρξης προσωπικής διαφοράς.
Αυξημένες από 5,35 έως και 24 ευρώ τον μήνα θα είναι οι ασφαλιστικές κατηγορίες που καλούνται να επιλέξουν περίπου 1,3 εκατομμύριο μη μισθωτοί έως τις 31 Ιανουαρίου 2024. Οι νέες ασφαλιστικές κατηγορίες, θα κινηθούν στα όρια του πληθωρισμού για το τρέχον έτος, δηλαδή στο 3,9%.
Παράλληλα, σύμφωνα με τον πρόσφατο ασφαλιστικό νόμο, από την 1η Ιανουαρίου 2024, ισχύουν τα εξής:
- Εφαρμογή ενιαίου κανόνα απονομής των επικουρικών συντάξεων, ώστε όσοι έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον 15 έτη επικουρικής ασφάλισης να μπορούν να λαμβάνουν την σύνταξη τους μέσω της διαδικασίας ταχείας απονομής.
- Κατάργηση της παρακράτησης 30% στη σύνταξη για τους συνταξιούχους που εργάζονται και την αντικατάστασή της με εισφορά επί του εισοδήματος από εργασία.
- Αύξηση του ανώτατου ορίου οφειλών από ασφαλιστικές εισφορές για συνταξιοδότηση από 20.000 σε 30.000 ευρώ για τους επαγγελματίες και για τους αγρότες από 6.000 σε 10.000 ευρώ.
- Αλλαγή του πλαισίου λειτουργίας των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης κι εφαρμογή κλιμακωτής φορολόγησης ανάλογα με το αν η παροχή καταβάλλεται εφάπαξ (5-20%) ή κάθε μήνα (2,5 – 10%). Όσο περισσότερα είναι τα έτη ασφάλισης του δικαιούχου – μελλοντικού συνταξιούχου, τόσο πιο μικρή θα είναι η φορολόγηση και το αντίστροφο.
