Το Ασφαλιστικό Σύστημα της χώρας, «υποφέρει» από τα ληξιπρόθεσμα χρέη λόγω μη καταβολής ασφαλιστικών εισφορών. Στην τελευταία έκθεση του ΚΕΑΟ, το χρέος ξεπέρασε για πρώτη φορά το… αδιανόητο ποσό των 38 δισ. ευρώ, γεγονός που δείχνει το μέγεθος του προβλήματος. Εν μέσω πανδημίας, το χρέος όχι μόνο δεν περιορίζεται αλλά διογκώνεται περαιτέρω. Γι’ αυτό και υπάρχουν οι ενεργές ρυθμίσεις, έκτακτες ή πάγιες, για να μπει «μια τάξη» στο συνολικό χρέος και να υπάρξει μια προοπτική αποπληρωμής του.
Τα στοιχεία του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών, όπως αναδεικνύονται από την β’ τριμηνιαία έκθεση, δείχνουν ότι οι ενεργές και ολοκληρωμένες ρυθμίσεις του ν.4611/19 δηλαδή των 120 δόσεων, έφτασαν στο τέλος του Ιουνίου τις 484.531 για οφειλές 4,22 δισ. ευρώ. Όμως υπάρχουν παράλληλα ρυθμίσεις που «τρέχουν» είτε για την πάγια των 12 δόσεων είτε για εκείνη που είχε τεθεί σε ισχύ από το 2015 και οδηγούσε σε αποπληρωμή οφειλής με 100 δόσεις. Ταυτόχρονα, ειδικά για τους πυρόπληκτους που επλήγησαν από τις καταστροφικές πυρκαγιές, έχει δοθεί «περίοδος χάριτος» μη καταβολής εισφορών για ένα εξάμηνο. Όμως από τον Φεβρουάριο της νέας χρονιάς, θα μπορούν να καταβάλλουν κανονικά τις τρέχουσες εισφορές που θα προκύψουν, με τις παλαιότερες, να μπορούν να τις ρυθμίσουν σε 12-24 μηνιαίες δόσεις, ανά περίπτωση. Η κατώτατη δόση, σε αυτό το ενδεχόμενο, θα είναι 50 ευρώ το μήνα.
Ειδική αναφορά πρέπει να γίνει και για τα «χρέη της πανδημίας». Εκεί, επιλέχθηκε η λύση της αποπληρωμής σε 36-72 δόσεις για όσα χρέη συσσωρεύτηκαν από τον Μάρτιο του 2020 μέχρι και τον Ιούνιο του 2021. Εάν ο οφειλέτης επιλέξει την αποπληρωμή των 36 δόσεων, αυτή θα είναι άτοκη. Αν όμως προτιμήσει τις 72 δόσεις, τότε θα πρέπει να γνωρίζει ότι θα επιβαρυνθεί με επιτόκιο 2,5%. Σε κάθε περίπτωση η εν λόγω διαδικασία αποπληρωμής, έχει ως κατώτατη δόση, τα 30 ευρώ το μήνα.
Παράλληλα υπάρχει και ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων του ν. 4469/2017, με την προθεσμία όμως της υποβολής αιτήσεων ένταξης να έχει λήξει από τις 30 Απριλίου 2020. Έχουν υποβληθεί συνολικά 7.219 αιτήσεις για ένταξη στη ρύθμιση από οφειλέτες που έχουν οφειλή προς του Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΦΚΑ). Από αυτές, οι 2.524 προχωρούν σε διαδικασία διαπραγμάτευσης με τους πιστωτές, οι 708 αφορούν διμερή διαπραγμάτευση με το ΚΕΑΟ, ενώ οι υπόλοιπες 3.987 είναι αιτήσεις για οφειλές ελεύθερων επαγγελματιών. Σε εξέλιξη βρίσκεται η αξιολόγηση – επεξεργασία 730 εκκρεμών αιτήσεων.
Υπάρχει επίσης και η ρύθμιση οφειλών μέσω της δεύτερης ευκαιρίας. Θεσπίστηκε τον Οκτώβριο του 2020 με ο ν.4738/20 και λειτουργεί ως μια πάγια διαδικασία πρόληψης και αποφυγής του κινδύνου αφερεγγυότητας του οφειλέτη. Η νέα διαδικασία, η οποία εφαρμόζεται σε εναρμόνιση με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 1023/2019, δημιουργεί ένα πλαίσιο για τη ρύθμιση οφειλών φυσικών και νομικών προσώπων έναντι όλων των πιστωτών τους (δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία, πιστωτικά ιδρύματα και λοιπούς ιδιώτες πιστωτές). Στόχος είναι να διαμορφωθεί ένα λειτουργικό περιβάλλον για την άμεση διαμόρφωση προτάσεων – λύσεων αναδιάρθρωσης των οφειλών από τους χρηματοδοτικούς φορείς, το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης. Από την 1η Ιουνίου 2021, κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο με πτωχευτική ικανότητα έχει δυνατότητα να υποβάλλει αίτηση για εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών. Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά στην πλατφόρμα Εξωδικαστικής Ρύθμισης Οφειλών στην Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ).
Αναλύοντας περισσότερο τα στοιχεία που έχουν συμπεριληφθεί στην β’ τριμηνιαία έκθεση το ΚΕΑΟ προκύπτουν τα εξής, ανά ρύθμιση:
- Ανέρχονται στις 389.000 οι ενεργές περιπτώσεις από την ρύθμιση των 120 δόσεων. Το ρυθμισμένο ποσό υπολογίζεται στα 3,86 δισ. ευρώ. Την ίδια στιγμή, από την ίδια ρύθμιση, έχουν ολοκληρωθεί 95.531 περιπτώσεις, σύμφωνα με τα στοιχεία του β’ τριμήνου του τρέχοντος έτους. Ως αποτέλεσμα εισπράχθηκαν από το ΚΕΑΟ 357.356.756 ευρώ, από ληξιπρόθεσμες οφειλές. Παράλληλα, «χάθηκαν» 53.647 ρυθμίσεις των 120 δόσεων, το ίδιο χρονικό διάστημα. Έτσι, δεν αποδόθηκαν στον ΕΦΚΑ χρέη που έφταναν τα 928.142.742 ευρώ.
- Από την πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων, σε ισχύ βρίσκονται ακόμα 39.495 αιτήσεις. Το συνολικό ρυθμισμένο ποσό ανέρχεται στα 327.499.157 ευρώ. Από τα διαθέσιμα στοιχεία του ΚΕΑΟ, φαίνεται ότι έχουν ολοκληρωθεί 154.033 αντίστοιχες ρυθμίσεις, που απέφεραν στο ταμείο του ΕΦΚΑ, 712.658.263 ευρώ, από το 2013 έως σήμερα. Την ίδια περίοδο όμως, χάθηκαν άλλες 267.326 ρυθμίσεις, με αποτέλεσμα να μην αποδοθεί στον Φορέα ένα τεράστιο ποσό από ληξιπρόθεσμα χρέη, που φτάνει στα 6,64 δισ. ευρώ!
- Από τη ρύθμιση των 100 δόσεων (ν.4321/15), ενεργές είναι ακόμα 32.203 περιπτώσεις, με το συνολικό ποσό να φτάνει τα 724.335.494 ευρώ. Ολοκληρώθηκαν 18.184 ρυθμίσεις, αποφέροντας στον ΕΦΚΑ 360.950.870 ευρώ. Όμως είναι ξανά πολύ μεγάλο το ποσό που χάθηκε από τις 68.163 ρυθμίσεις που δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. Ένα ποσό που φτάνει στα 2,77 δισ. ευρώ.
