Οι αναλογιστικές μελέτες αποκαλύπτουν την πραγματικότητα της μεταρρύθμισης στην επικουρική ασφάλιση: Από 49 δισ. ευρώ στην καλύτερη περίπτωση, έως 78 δισ. ευρώ στη χειρότερη, πρόκειται να ανέλθει η πρόσθετη χρηματοδότηση. Το κόστος μετάβασης, σύμφωνα με τις μελέτες που «συνοδεύουν» το νομοσχέδιο για το νέο σύστημα επικουρικών συντάξεων, υπολογίζεται από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή ότι θα επηρεάσει σημαντικά τα δημόσια οικονομικά μετά το 2030. Για την πρώτη δεκαετία πάντως, του νέου κεφαλαιοποιητικού συστήματος, στο βασικό σενάριο, η επίδραση είναι μικρή, στα επίπεδα των 3 δισ. ευρώ. Στο ίδιο σενάριο, με επιτόκιο προεξόφλησης 3,5%, το κόστος μετάβασης εκτιμάται σε 56 δισ. ευρώ. Βέβαια, υπάρχει και η παραδοχή ότι στο νέο σύστημα θα ενταχθεί το 20% των νέων έως 35 ετών που βρίσκονται σήμερα ασφαλισμένοι στο ΕΤΕΑΕΠ καθώς και το 5% των ελεύθερων επαγγελματιών που δεν έχει σήμερα υποχρεωτική επικουρική ασφάλιση,
Το σχέδιο νόμου, που τέθηκε χθες σε δημόσια διαβούλευση και θα παραμείνει εκεί έως τις 13 Ιουλίου, δημιουργεί το νέο «μοντέλο» επικουρικής ασφάλισης μέσω της εφαρμογής του ασφαλιστικού λογαριασμού ή κουμπαρά, για κάθε ασφαλισμένο. Οι μελέτες δείχνουν ότι θα υπάρχει θετική επίδραση της μεταρρύθμισης στο δημόσιο χρέος, αύξηση του ΑΕΠ, ενίσχυση της απασχόλησης και υψηλότερες συντάξεις έως 68% σε σχέση με αυτές που «παράγει» το σημερινό, αναδιανεμητικό σύστημα.
Η φυσιολογική αύξηση του αριθμού των ασφαλισμένων, χρόνο με τον χρόνο, που θα εντάσσονται στο νεοσύστατο (από 1.1.2022) Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης (ΤΕΚΑ), θα έχει ως αποτέλεσμα την θετική πορεία και της περιουσίας του. Με απόδοση 3%, η Εθνική Αναλογιστική Αρχή εκτιμά ότι το 2030 υπολογίζεται ότι θα είναι 1,19% του ΑΕΠ, για να φτάσει, με απόδοση 4,5%, το 2070 να έχει περιουσία ίση με 38% του ΑΕΠ!
Στη Μελέτη Μακροοικονομικών Επιπτώσεων, το ΙΟΒΕ στο βασικό υπό εξέταση σενάριο εκτιμά ότι, το αποθεματικό του νέου ταμείου θα ανέλθει στο 31% του ΑΕΠ το 2070. Την ίδια στιγμή υπολογίζεται και η θετική επίδραση στις επενδύσεις που θα είναι 0.6% του ΑΕΠ ετησίως μεσοσταθμικά για την περίοδο 2022-2070. Ως αποτέλεσμα της αύξησης των νέων εγχώριων επενδύσεων προκύπτει θετική επίδραση της μεταρρύθμισης στο ΑΕΠ μεταξύ 6% και 7% στα τέλη της περιόδου (2070). Αντίστοιχα, η βελτίωση της απασχόλησης θα είναι στα επίπεδα του 0,4%, έως το 2070.
Στην τρίτη μελέτη, υπάρχει ανάλυση από τον ΟΔΔΗΧ σε σχέση με το δημόσιο χρέος. Εκεί φαίνεται ότι η μεταρρύθμιση δεν ασκεί σε αυτό αρνητική επίδραση. Είναι χαρακτηριστικό ότι εξετάστηκαν μια σειρά από σενάρια (αισιόδοξα και απαισιόδοξα) και όλα είχαν θετικό αποτέλεσμα. Βέβαια, αποτελεί ζητούμενο εάν το νέο σύστημα, καταταχθεί από την Eurostat, εκτός Γενικής Κυβέρνησης. Από αυτή την απόφαση θα κριθεί εν πολλοίς και η πορεία του δημόσιου χρέους. Εφόσον τα ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου που βρίσκονται στην κατοχή του νέου ταμείου δεν θεωρούνται ενδοκυβερνητικό χρέος, ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ είναι σημαντικά υψηλός στην αρχή.
Κόντρα για το Άρθρο 19
Η ευθύνη των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του ΤΕΚΑ, προκάλεσε αντιπαράθεση κυβέρνησης και αντιπολίτευσης. Ο ΣΥΡΙΖΑ κατηγόρησε την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, ότι έτσι όμως είναι γραμμένο το άρθρο, ουσιαστικά απαλλάσσει τις διοικήσεις από τυχόν μελλοντικές απώλειες κεφαλαίων, δηλαδή από αποτυχημένες επενδύσεις και κάνει λόγο για «προκλητική διάταξη». Το υπουργείο Εργασίας απάντησε ότι με βάση το άρθρο 19 του νομοσχεδίου, τα μέλη του ΔΣ του ΤΕΚΑ , διώκονται τόσο για δόλο, όσο και για βαριά αμέλεια και αναρωτιέται πού είδε ο ΣΥΡΙΖΑ το ακαταδίωκτο. Πάντως, έτσι όπως είναι γραμμένη η διάταξη, υπάρχει ποινική ευθύνη, μόνο εάν τα μέλη του ΔΣ «ενήργησαν με δόλο ή με βαριά αμέλεια ή με σκοπό να προσπορίσουν στον εαυτό τους ή σε τρίτο παράνομο περιουσιακό όφελος ή να βλάψουν το Δημόσιο ή άλλον κατά τις κείμενες ποινικές διατάξεις, καθώς και εάν παραβίασαν το απόρρητο των πληροφοριών και στοιχείων που περιήλθαν σε γνώση τους κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Όμως δεν έχουν αστική ευθύνη «έναντι ιδιωτών για πράξεις που σχετίζονται με την άσκηση των καθηκόντων τους».
