«Κλείδωσε» η αύξηση 7,75% που θα καταβληθεί από τον επόμενο μήνα στις κύριες συντάξεις. Η ΚΥΑ που υπέγραψαν οι υπουργοί Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θοδωρής Σκυλακάκης, καθορίζει το ανωτέρω ποσοστό ως απόρροια της επίδρασης του πληθωρισμού της τρέχουσας χρονιάς, αλλά και του ρυθμού ανάπτυξης της χώρας. Όμως, τα τελικά στοιχεία που προκύπτουν από το Υπουργείο Εργασίας, μέσω της σχετικής εγκυκλίου που επίσης δημοσιεύθηκε χθες δείχνουν ότι το 30,25% του συνόλου των συνταξιούχων δεν θα λάβει καθόλου την εν λόγω αύξηση, που αναμένεται να καταβληθεί στα τέλη Ιανουαρίου της νέας χρονιάς, μαζί με τις συντάξεις του μηνός Φεβρουαρίου. Αιτία είναι η ύπαρξη του μοντέλου της προσωπικής διαφοράς, που περιορίζει τους τελικούς δικαιούχους.
Ακριβέστερα, σε Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) ξεκαθαρίζεται ότι η αύξηση 7,75% θα δοθεί σε 1.724.713 συνταξιούχους. Με βάση τα τελευταία επίσημα στοιχεία από το σύστημα Ήλιος, τον Νοέμβριο ανήλθαν σε 2.472.823 το σύνολο των συνταξιούχων. Άρα προκύπτει ότι 748.110 συνταξιούχοι (ποσοστό 30,25%), δεν θα λάβουν την συγκεκριμένη αύξηση, λόγω ύπαρξης υψηλής προσωπικής διαφοράς. Επίσης, από το σύνολο των συνταξιούχων που θα λάβουν την αύξηση του 7,75% δηλαδή 1.724.713 άτομα, το υπουργείο Εργασίας υπολογίζει ότι 15 – 20%, δεν θα την δουν ακέραια, πάλι λόγω προσωπικής διαφοράς. Αυτό σημαίνει ότι στο ανώτατο πεδίο, μικρότερη αύξηση από την αναμενόμενη, θα λάβουν 344.942 άτομα. Άρα, συνολικά προκύπτει ότι θα υπάρξουν 1.093.052 συνταξιούχοι (ποσοστό 44,2% του συνόλου), οι οποίοι είτε δεν θα δουν καθόλου αύξηση (748.110 άτομα) είτε θα διαπιστώσουν μικρότερη αύξηση (344.942 άτομα), από εκείνη που περίμεναν…
Σε κάθε περίπτωση, το ποσοστό της αύξησης 7,75%, προκύπτει από το άθροισμα του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος έτους 2022, το οποίο, με βάση τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην Εισηγητική Έκθεση του Κρατικού Προϋπολογισμού έτους 2023, ανέρχεται σε 5,6% και του ποσοστού μεταβολής του Μέσου Ετήσιου Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή έτους 2022, το οποίο, επίσης από την ίδια Έκθεση, ανέρχεται σε 9,9%, διαιρούμενο δια του δύο. Όμως τονίζεται ότι εάν υπάρξουν τυχόν μεταβολές εντός του 2023, στα δύο αυτά μεγέθη, τότε αυτές θα προκύψουν το 2024, με νεότερη Απόφαση που θα πρέπει να έχει εκδοθεί έως τα τέλη της νέας χρονιάς.
Σε σχετική εγκύκλιο που εκδόθηκε μαζί με την ΚΥΑ αναφέρονται αναλυτικά οι αυξήσεις που θα δοθούν ανά είδος σύνταξης. Όμως, τονίζεται ότι για τις συντάξεις που θα απονέμονται για αιτήσεις που θα υποβάλλονται από 1.1.23 και μετά, το 7,75% θα μπαίνει μόνο στην εθνική σύνταξη. Στην ανταποδοτική σύνταξη θα καλύπτει μόνο ένα μέρος από το σύνολό της, καθώς υπολογίζεται με βάση τις συντάξιμες αποδοχές από το 2002 και μετά.
Οι αυξήσεις θα δοθούν σε όλες τις κύριες συντάξεις που εκδόθηκαν μέχρι 31.12.2022. Αυτές είναι:
- Κύριες συντάξεις λόγω γήρατος, γήρατος λόγω αναπηρίας, λόγω αναπηρίας και λόγω θανάτου.
- Κάθε είδους κύρια σύνταξη που καταβάλλεται από τον e-ΕΦΚΑ, ανεξαρτήτως του πρώην φορέα, τομέα, κλάδου, λογαριασμού με τις διατάξεις του οποίου απονεμήθηκε αυτή, συμπεριλαμβανομένων του Δημοσίου, του π. ΟΓΑ και του π. ΝΑΤ.
Στην κατηγορία αυτή συγκαταλέγονται και όλες οι καταβολλόμενες συντάξεις, ανεξάρτητα εάν έχουν επανυπολογιστεί ή όχι, δηλαδή εάν διαθέτουν προσωπική διαφορά. Συντάξεις που θα απονεμηθούν από 1.1.23 και μετά, αλλά η ημερομηνία έναρξης καταβολής τους, ανατρέχει στο 2022, επίσης θα λάβουν την σχετική αύξηση. Άλλωστε, η ημερομηνία υποβολής της αίτησης αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για τον καθορισμό της έναρξης καταβολής της σύνταξης.
Ποιες κατηγορίες συντάξεων επηρεάζονται
Από την αύξηση 7,75% επηρεάζονται ανάλογα μια σειρά από επιμέρους αυξήσεις και επιδόματα. Αυτά είναι τα εξής:
- Η εθνική σύνταξη από 384 ευρώ, αυξάνεται από 1.1.23 στα 413,76 ευρώ. Έτσι, συντάξεις κάθε είδους (γήρατος, αναπηρίας και θανάτου) με έναρξη καταβολής από 01.01.2023 απονέμονται με βάση το ανωτέρω ποσό.
- Το ανώτατο όριο για τις κύριες συντάξεις, αυξάνεται από 4.608 ευρώ, σε 4.965,12 ευρώ από 1.1.23 και μετά.
- Το ανώτατο όριο για τις επικουρικές συντάξεις, επίσης αυξάνεται από 1.382,4 ευρώ, σε 1.489,54 ευρώ από 1.1.23 και μετά.
- Το κατώτατο όριο σύνταξης λόγω εργατικού ατυχήματος, αυξάνεται από 768 ευρώ, σε 827,52 ευρώ.
- Το κατώτατο όριο της σύνταξης λόγω θανάτου, με 15 έτη και λιγότερα, αυξάνεται από 360 ευρώ, σε 387,90 ευρώ.
- Η βασική σύνταξη του πρώην ΟΓΑ αυξάνεται σε 387,90 ευρώ.
- Το μηνιαίο ποσό σύνταξης του ανασφάλιστου υπερήλικα αυξάνεται σε 387,90 ευρώ.
- Το μηνιαίο ποσό του επιδόματος ανασφάλιστου υπερήλικα αυξάνεται σε 387,90 ευρώ. Η αναπροσαρμογή αφορά τόσο τα ήδη καταβαλλόμενα επιδόματα, όσο και τις νέες απονομές επιδομάτων.
- Το ποσό του επιδόματος απολύτου αναπηρίας για «παλαιούς ασφαλισμένους» (έναρξη ασφάλισης έως 12.1992), καθώς και τους τυφλούς δικαιούχους ανεξαρτήτως ημερομηνίας πρώτης ασφάλισης, αυξάνεται με βάση τον συντελεστή αύξησης συντάξεων. Το ανώτατο όριο του επιδόματος ανέρχεται σε 671,40 ευρώ.
- Το επίδομα απολύτου αναπηρίας των «νέων» ασφαλισμένων (έναρξη ασφάλιση από 1.1.93 και μετά) αυξάνεται και από 01.01.2023 η βάση υπολογισμού ανέρχεται σε 747,08 ευρώ και το ποσό του μηνιαίου επιδόματος σε 186,77 ευρώ (25% του συνόλου).
Αντίθετα, παραμένει αμετάβλητο το επίδομα νόσου και ανικανότητας που καταβάλλεται σε πολιτικούς υπαλλήλους και στρατιωτικούς, επειδή συνδέεται με τον βασικό μισθό του λοχαγού, ο οποίος παραμένει αμετάβλητος.
Επίσης, δεν αυξάνεται το εξωιδρυματικό επίδομα που χορηγεί ο e-ΕΦΚΑ, καθώς ως βάση υπολογισμού λαμβάνει το ημερομίσθιο ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί την 31.12.2011.
Ακόμα, δεν προβλέπεται αναπροσαρμογή των ήδη καταβαλλόμενων την 31.12.2022 ποσών της προκαταβολής σύνταξης και της προσωρινής σύνταξης.