Ναρκοπέδιο για τους ανέργους, θυμίζει το νομοσχέδιο για τον ΟΑΕΔ, που τίθεται εντός της ημέρας προς ψήφιση, στην Βουλή. Οι επιστημονικοί συνεργάτες της ΓΣΕΕ παραθέτουν 11 διαφορετικά σημεία, που αποτελούν παγίδες για όσους βρίσκονται στα μητρώα του Οργανισμού και αναζητούν εργασία. Αυτά είναι τα εξής:
- Προωθείται η διαμόρφωση ενός μηχανισμού διαρκούς επιτήρησης των αναζητούντων εργασία και η διασύνδεσή του με ένα σύστημα αυστηρό κυρώσεων και ποινών στους αναζητούντες εργασία.
- Ο ασαφής ορισμός της «κατάλληλης θέσης εργασίας» για τον άνεργο δημιουργεί μεγάλο προβληματισμό, δεδομένου ότι προβλέπεται πως σε περίπτωση τριών διαδοχικών αρνήσεων προσφερόμενης «κατάλληλης θέσης εργασίας» ο άνεργος τιμωρείται με διακοπή του επιδόματος ανεργίας και διαγραφή του για δύο έτη από το ηλεκτρονικό μητρώο του ΟΑΕΔ, «δρομολογώντας μια διετή καταδίκη του αναζητούντος εργασία σε οικονομική ανέχεια, αλλά και στέρηση κάθε άλλης κοινωνικής αρωγής, συμπεριλαμβανομένου ακόμη του ελάχιστο εγγυημένου εισοδήματος».
- Το ψηφιακό ατομικό σχέδιο δράσης, μετατρέπεται εύκολα από εργαλείο υποστήριξης, σε εργαλείο καταδίωξης των ανέργων.
- Αποκλείονται ολόκληρες ομάδες υποαπασχολούμενων όπως τα «μπλοκάκια», οι πρακτικώς ασκούμενοι, οι τοποθετημένοι σε προγράμματα απασχόλησης κλπ, με στόχο τη δραστική μείωση του αριθμού των εγγεγραμμένων ανέργων και συνέπεια τη στέρηση υπηρεσιών και αρωγής στους πλέον ευάλωτους πληθυσμούς εργαζομένων. Άδηλος σκοπός των συντακτών του σχεδίου νόμου είναι προφανώς η κατασκευή ενός πιο εύκολα ελέγξιμου «ανταγωνιστικού» δείκτη μέτρησης της ανεργίας και όχι η παροχή υπηρεσιών αναζήτησης ποιοτικής εργασίας και στους επισφαλώς εργαζόμενους.
- Εισάγεται σύστημα ποινών και κυρώσεων, πραγματικά μοναδικό, συγκρινόμενο με τα ισχύοντα ευρωπαϊκά δεδομένα. Οι κυρώσεις κυμαίνονται από την διαγραφή από τα μητρώα για 6 έως 24 μήνες, με παράλληλη διακοπή της παροχής των επιδομάτων. Σε καμιά ευρωπαϊκή χώρα δεν υφίσταται ποινή διαγραφής διάρκειας διπλάσιας του ανώτερου προβλεπόμενου χρόνου παροχής του επιδόματος ανεργίας. Σε καμιά ευρωπαϊκή χώρα δεν προβλέπεται διαγραφή 6 μηνών και διακοπή του επιδόματος σε άνεργο που δεν κατάφερε να πιστοποιηθεί σε πρόγραμμα κατάρτισης που παρακολούθησε. Πρόκειται για εξόφθαλμες περιπτώσεις παραβίασης της αρχής της αναλογικότητας που έχουν ως συνέπεια την εξαθλίωση των αναζητούντων εργασία και ιδιαίτερα των πλέον ευάλωτων εξ αυτών.
- Σε αντίθεση με τα ισχύοντα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, το νομοσχέδιο δεν προβλέπει την λειτουργία κανενός θεσμικού εργαλείου προστασίας και άμυνας των ανέργων έναντι των αποφάσεων της υπηρεσίας. Δεν προβλέπεται καμία επιτροπή προσφυγών, δεν υφίσταται θέση εσωτερικού διαμεσολαβητή, δεν δίνεται η δυνατότητα παρουσίας παραστάτη της επιλογής του ανέργου στις επαφές του με τον φορέα απασχόλησης, δεν παρέχεται καμία πρόνοια για ευπαθείς πληθυσμούς οι οποίοι για λόγους πολιτισμικούς, υγείας, ψυχοκοινωνικούς, ή άλλους, θα βρεθούν ανήμποροι και μόνοι απέναντι σε ένα σύστημα που θα μπορεί να τους στερήσει και τα ελάχιστα μέσα διαβίωσης, βάση πρόχειρων εκτιμήσεων και ασαφών κριτηρίων.
- Ορατή είναι η πιθανότητα διαμόρφωσης ενός μηχανισμού μαζικών διαγραφών αναζητούντων εργασία.
- Η πρόβλεψη για καταβολή μόνο του 50% του επιδόματος στους ανέργους που βρήκαν απασχόληση, σημαίνει ότι πολλοί αναζητούντες εργασίας θα προσπαθούν να επιβιώσουν οι ίδιοι και να ζήσουν τις οικογένειες τους συμπληρώνοντας το επίδομα των 400 ευρώ με μη δηλωμένη εργασία, εκτιθέμενοι σε όλους τους κινδύνους που αυτό συνεπάγεται. Μια πιο δίκαιη διάταξη θα προέβλεπε πως καμιά περικοπή δεν εφαρμόζεται στο επίδομα ανεργίας σε περίπτωση πρόσληψης, αν το συνολικό άθροισμα μηνιαίας αμοιβής και επιδόματος ανεργίας είναι μικρότερο ή ίσο με τον κατώτατο μισθό, συνυπολογιζόμενου των κατά περίπτωση τριετιών και επιδομάτων.
- Για πρώτη φορά μέρες κανονικής εργασίας δεν θα προσμετρώνται στον υπολογισμό των προϋποθέσεων μελλοντικής επιδότησης ανεργίας.
- Εισάγεται η λογική της ατομικής ευθύνης για την «πλημμελή» από μέρους του ανέργου προετοιμασία προκειμένου να ενταχθεί στην απασχόληση βάσει της οποίας το ποσό της επιδότησης για την παρακολούθηση ενός προγράμματος κατάρτισης, συναρτάται άμεσα με την επίδοση του καταρτιζόμενου στις εξετάσεις πιστοποίησης.
- Η απαλλοτρίωση των αποθεματικών του ειδικού λογαριασμού κοινωνικής προστασίας η οποία προβλέπεται (εισφορές εργαζομένων- εργοδοτών), είναι αντίθετη τόσο σε συνταγματικούς κανόνες όσο και σε διατάξεις υπερνομοθετικής ισχύος.
