Για άλλη μια χρονιά οι συνταξιούχοι που έχουν προσωπική διαφορά θα είναι οι μεγάλοι αδικημένοι των μέτρων που εξήγγειλε η Κυβέρνηση. Μπορεί χθες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, στη διάρκεια των προγραμματικών δηλώσεων για παροχή ψήφου εμπιστοσύνης, να γνωστοποίησε ότι θα χορηγηθεί επίδομα προσωπικής διαφοράς, όμως οι περίπου 1 εκατ. δικαιούχοι, θα λάβουν πολύ λιγότερα σε σχέση με τις απώλειες που θα έχουν σε ετήσια βάση, λόγω της μη καταβολής της αύξησης στις συντάξεις τους. Μια αύξηση (πάνω από 3%) που θα λάβουν όλοι οι υπόλοιποι δικαιούχοι, από την 1.1.24 και μετά.
Θα είναι η δεύτερη σερί χρονιά που οι συνταξιούχοι θα χωριστούν σε δύο κατηγορίες, σε όσους γλίτωσαν από την προσωπική διαφορά και όσους υφίστανται ακόμα το βραχνά της.
Σε κάθε περίπτωση, τα μέτρα που εξήγγειλε χθες ο πρωθυπουργός είναι τα εξής:
- Καταβολή του εφάπαξ επιδόματος «προσωπικής διαφοράς».
- Αύξηση των συντάξεων από την 1η Ιανουαρίου 2024 σε ποσοστό άνω του 3%, σύμφωνα με το ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.
- Μόνιμη απαλλαγή από κάθε συμμετοχή στις φαρμακευτικές δαπάνες των πρώην δικαιούχων του ΕΚΑΣ.
- Κατάργηση της μείωσης συντάξεων κατά 30% σε όσους εργάζονται, με την επιβολή μικρής ειδικής εισφοράς στο εισόδημα.
Το σύνολο των παρεμβάσεων, κάποιες από τις οποίες είναι ήδη θεσμοθετημένες (όπως η αύξηση των συντάξεων το 2024), αφορούν 2,7 εκατ. συνταξιούχους και θα εφαρμοστούν σταδιακά, το επόμενο διάστημα.
Άμεσα, στο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών αναμένεται να θεσμοθετηθεί μόνιμα πλέον, η πλήρης απαλλαγή των πρώην δικαιούχων ΕΚΑΣ από την συμμετοχή στα φάρμακα. Αφορά στην πράξη όλους τους συνταξιούχους που σταδιακά, από το 2016 έως και το 2020 έχασαν το ΕΚΑΣ. Η απαλλαγή τους από την συμμετοχή στην φαρμακευτική δαπάνη ανανεωνόταν με νομοθετικές παρεμβάσεις και η τελευταία, που θεσμοθετήθηκε τον Δεκέμβριο του 2022, λήγει στο τέλος του 2023.
Σε δεύτερο χρόνο, το αργότερο όμως έως το τέλος Σεπτεμβρίου, αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή σχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας με το οποίο θα θεσμοθετηθεί εκ νέου, η εφάπαξ οικονομική ενίσχυση των συνταξιούχων που δεν θα λάβουν την αύξηση του 2024 στις συντάξεις, λόγω της ύπαρξης προσωπικής διαφοράς. Για το τρέχον έτος, οι δικαιούχοι της ενίσχυσης «προσωπικής διαφοράς» ήταν περίπου 1 εκατ. συνταξιούχοι που δεν έλαβαν ή έλαβαν σημαντικά χαμηλή αύξηση. Βάσει των υπολογισμών, κάθε χρόνο και για τα επόμενα 4 έτη θα σβήνουν την προσωπική διαφορά 100.000 με 150.000 συνταξιούχοι. Επομένως: όσοι μηδένισαν φέτος την προσωπική διαφορά θα δουν μεγαλύτερη καθαρή αύξηση το 2024. Το επίδομα θα δοθεί, κατά τα πρότυπα του 2023, που είχε ύψος 200-300 ευρώ, με στόχο να στηριχτούν οι συνταξιούχοι μέχρι να «σβήσει» εντελώς η προσωπική τους διαφορά.
Το μέτρο αυτό συνδέεται άμεσα με την τρίτη παροχή, την αύξηση των συντάξεων, από 1η Ιανουαρίου 2024, σε ποσοστό άνω του 3%. Πρόκειται για εφαρμογή νόμου που θεσμοθετήθηκε το 2017, ενεργοποιήθηκε και το 2023 και προβλέπει αυξήσεις των συντάξεων εντός του 2024, με βάση τον ρυθμό ανάπτυξης και τον πληθωρισμό του τρέχοντος έτους. Η αύξηση εκτιμάται ότι μπορεί να ξεπεράσει το 3,4% καθώς στο οικονομικό επιτελείο θεωρούν ότι θα υπάρχει υψηλότερη από το αναμενόμενο, ανάπτυξη. Στο τελικό ποσοστό θα πρέπει άλλωστε να προστεθεί και ένα 0,5% που έχει απομείνει από το 2023.
Στους … κερδισμένους συγκαταλέγονται και περίπου 60.000 συνταξιούχοι, οι οποίοι εξακολουθούν να εργάζονται. Η μείωση της σύνταξης κατά 30%, με το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας, που θα ψηφιστεί το φθινόπωρο, θα καταργηθεί. Στη θέση της θα θεσμοθετηθεί ένα «μικρό ποσοστό» όπως είπε ο κ. Μητσοτάκης χθες, από το βήμα της Βουλής, στο επιπλέον εισόδημα. Στόχος της παρέμβασης είναι να δοθεί πρόσθετο κίνητρο στους συνταξιούχους να δουλεύουν νόμιμα και να δηλώνουν το εισόδημα που σήμερα, εκτιμάται ότι σε ένα μεγάλο ποσοστό, αποκρύπτουν. Με αυτόν τον τρόπο δε, θεωρείται ότι δεν θα αυξηθεί η απώλεια του ΕΦΚΑ, από την κατάργηση του «πέναλτι» 30% στην σύνταξη. Το τελικό ποσοστό «ειδικής εισφοράς», που πιθανότατα θα κρατείται πριν από την φορολόγηση και θα αποδίδεται στον ΕΦΚΑ, δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί.