Δικαίωμα λήψης ενός μέρους της σύνταξής τους (έως το 30%), είναι πιθανό να αποκτήσουν και οι συνταξιούχοι με χρέος προς τον ΕΦΚΑ από 20.000 – 30.000 ευρώ. Ειδική διάταξη που ετοιμάζει το υπουργείο Εργασίας, με στόχο να ενσωματωθεί στο σχέδιο νόμου που βρίσκεται υπό διαβούλευση, αναμένεται να παρέχει τη συγκεκριμένη διευκόλυνση, ώστε αφενός το χρέος να υποχωρήσει, αφετέρου η σύνταξη να εκδοθεί και έστω ένα μικρό μέρος της, να χορηγηθεί στους δικαιούχους. Παράλληλα στην ίδια διάταξη αναμένεται να τεθεί όριο στις τραπεζικές καταθέσεις (στα επίπεδα των 15.000 ευρώ), πάνω από το οποίο, ο οφειλέτης – υποψήφιος συνταξιούχος θα χάνει το δικαίωμα να ενταχθεί στην ευνοϊκή ρύθμιση που ετοιμάζει το υπουργείο Εργασίας. Μάλιστα, η άρση του τραπεζικού απορρήτου για τέτοιες περιπτώσεις, αναμένεται να πραγματοποιείται όχι μόνο για τους δικούς του τραπεζικούς λογαριασμούς, αλλά και για συγγενικά του πρόσωπα (πχ σύζυγος).
Πιο αναλυτικά, η διάταξη που αναμένεται να ξεμπλοκάρει τη χορήγηση σύνταξης σε χιλιάδες δικαιούχους με χρέη προς την Κοινωνική Ασφάλιση, πρόκειται να έχει τα εξής σκέλη:
- Για χρέη άνω των 20.000 ευρώ, θα τεθεί ένα νέο όριο, που θα είναι τα 30.000 ευρώ αν πρόκειται για υποψήφιους συνταξιούχους – πρώην ελεύθερους επαγγελματίες. Το μοντέλο που θα εφαρμοστεί θα θέλει ο δικαιούχος να αποδέχεται άρση του τραπεζικού του απορρήτου και εάν διαπιστωθεί ότι δεν διαθέτει χρήματα σε καταθέσεις, θα μπορεί να ξεκινήσει η έκδοση της σύνταξής του. Όμως για τα πρώτα 10.000 ευρώ χρέους, εάν πρόκειται για ελεύθερος επαγγελματίας, ο δικαιούχος θα αποδέχεται να του παρακρατείται το μεγαλύτερο μέρος της σύνταξης. Έτσι, κάθε μήνα θα μειώνεται το χρέος.
- Στις προθέσεις του υπουργείου Εργασίας, είναι να μην παρακρατείται το σύνολο της σύνταξης. Αντίθετα, για να δοθεί ένα επιπλέον κίνητρο ώστε να ενταχθούν στη συγκεκριμένη ρύθμιση οι επίδοξοι συνταξιούχοι, αναμένεται να τους δίνεται κανονικά κάθε μήνα, ένα μικρό μέρος της σύνταξής τους (έως 30%). Το ποσό αυτό θα το λαμβάνουν για όσο χρονικό διάστημα το χρέος είναι υψηλότερο των 20.000 ευρώ. Για παράδειγμα, έστω συνταξιούχος με χρέος 30.000 προς τον ΕΦΚΑ, καταγεγραμμένο στο ΚΕΑΟ. Αν δικαιούται σύνταξη 1.000 ευρώ, θα λαμβάνει τα 300 ευρώ και κάθε μήνα τα υπόλοιπα 700 ευρώ θα αξιοποιούνται για να μειωθεί το χρέος του. Έτσι, σε 14 μήνες θα έχει καλύψει 9.800 ευρώ χρέους, το οποίο θα έχει υποχωρήσει στα 20.200 ευρώ. Εν συνεχεία ο συνταξιούχος του παραδείγματός μας, θα εντάσσεται στην ισχύουσα ρύθμιση, που προβλέπει ότι για χρέος έως 20.000 ευρώ παρέχεται η δυνατότητα χορήγησης της σύνταξης, αλλά με ταυτόχρονη εξόφληση σε 60 μηνιαίες δόσεις. Άρα, για τα υπόλοιπα πέντε έτη, ο συνταξιούχος θα λαμβάνει ως σύνταξη το ποσό των 667 ευρώ, αφού τα υπόλοιπα 333 ευρώ το μήνα θα τα αποδίδει στον ΕΦΚΑ για να εξοφλήσει το χρέος του. Με τον τρόπο αυτό, εντός έξι ετών και δύο μηνών, ο συνταξιούχος του παραδείγματός μας, θα μηδενίσει την οφειλή προς το ΚΕΑΟ. Έως τώρα, όσοι έχουν πάνω από 20.000 ευρώ χρέος πρέπει να καταβάλλουν άπαξ το υπερβαίνον ποσό, για να μπουν στη συνέχεια στη ρύθμιση των 60 δόσεων. Άρα, ο συνταξιούχος του παραδείγματός μας, ακόμα και αν πληροί τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, δεν μπορεί να λάβει τη σύνταξή του, αν δεν πληρώσει 10.000 ευρώ άπαξ στο ΚΕΑΟ. Με τη νέα διάταξη, η διαδικασία αυτή απλοποιείται.
- Ανάλογη παρέμβαση θα γίνει και για τους συνταξιούχους – πρώην αγρότες. Μόνο που σε αυτές τις περιπτώσεις, το όριο χρέους των 6.000 ευρώ, αναμένεται να αυξηθεί στα 10.000 ευρώ και για τα 4.000 ευρώ της διαφοράς θα γίνει η ίδια διαδικασία με την καταβολή μέρους της σύνταξης (έως 30%) στους δικαιούχους.
- Αναφορικά με την άρση του τραπεζικού απορρήτου, το όριο που αναμένεται να τεθεί, θα είναι στα επίπεδα των 15.000 ευρώ. Πρόκειται για το αντίστοιχο όριο που ήδη έχει θεσμοθετηθεί για τη χορήγηση του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος. Από αυτό το ύψος των καταθέσεων και κάτω, ο δικαιούχος, θα μπορεί να ενταχθεί στην ανωτέρω ρύθμιση. Αν όμως έχει τραπεζικές καταθέσεις πάνω από αυτό το όριο, θα του ζητείται να εξοφλήσει το χρέος του, τουλάχιστον ως προς το υπερβαίνον ποσό από τα 20.000 ευρώ και άνω, για να μπει στη συνέχει στη σημερινή ρύθμιση των 60 δόσεων.
- Από τα σενάρια που επεξεργάζεται το υπουργείο Εργασίας, φαίνεται ότι προκρίνεται να μην υπάρξει και πρόσθετο κριτήριο που να αφορά την ακίνητη περιουσία του επίδοξου συνταξιούχου. Εκτιμάται ότι η ύπαρξη ακινήτου δεν πρέπει να αποτελεί λόγο για να μείνει εκτός ρύθμισης, ο δικαιούχος. Άλλωστε το ακίνητο μπορεί να περιήλθε στην κατοχή του οφειλέτη – μελλοντικού συνταξιούχου, από άλλη αιτία (πχ κληρονομιά). Επίσης, δεν μπορεί να ζητείται στο συνταξιούχο να εκποιήσει την πρώτη κατοικία του, για να μπορέσει να ξεχρεώσει την οφειλή του και να λάβει τη σύνταξή του.