Πολύ χαμηλός παραμένει ο ρυθμός έγκρισης των δανείων για το πρόγραμμα «Σπίτι μου» που χορηγεί άτομα και χαμηλότοκα στεγαστικά δάνεια για αγορά πρώτης κατοικίας, για νέους ηλικίας 25 – 39 ετών.
Μετά από 45 μέρες λειτουργίας του προγράμματος, από τις 3 Απριλίου έως και τις 15 Μαΐου, έχουν εγκριθεί μόλις 1.442 δάνεια, που βρίσκονται πια στη β’ φάση του νομικού και του τεχνικού ελέγχου. Σε σύνολο 29.809 αιτήσεων, η απορροφητικότητα κυμαίνεται στο 4,83% μόλις! Την ίδια στιγμή όμως διαπιστώνονται προβλήματα και στα υποθηκοφυλακεία, καθώς υπάρχουν περιοχές όπου οι καθυστερήσεις μεταβίβασης ακινήτων είναι πολύ μεγάλες (κυμαίνονται στα επίπεδα των 5-6 μηνών).
Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, προκύπτει ότι για το σύνολο των 29.809 αιτήσεων που υποβλήθηκαν, το ποσό των στεγαστικών δανείων που θα έπρεπε να εκταμιευθεί ανέρχεται στα 2,02 δισ. ευρώ, πολλαπλάσιο των 500 εκατ. ευρώ που κοστολογείται το εν λόγω πρόγραμμα. Βέβαια υπάρχει η πρόβλεψη για διπλασιασμό του κονδυλίου, που θα ανέλθει στο 1 δισ. ευρώ, σε περίπτωση εξάντλησης των διαθέσιμων πόρων. Ακόμα και έτσι όμως, φαίνεται ότι ο προϋπολογισμός του προγράμματος υστερεί σημαντικά, σε σχέση με τη ζήτηση που υπάρχει. Από το σύνολο των αιτήσεων που έχουν υποβληθεί:
- Έχουν ήδη αξιολογηθεί 11.193 και έχουν λάβει προέγκριση 7.534 αιτήσεις ή το 67% των αξιολογημένων (οι υπόλοιπες δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις του προγράμματος). Το συνολικό ύψος των δανείων που έχουν προεγκριθεί είναι 842,5 εκατ. ευρώ. Διαπιστώνεται όμως ότι δεν έχουν αξιολογηθεί ακόμα 18.616 αιτήσεις, σχεδόν το 62,45% του συνόλου.
- Από τις 7.534 προεγκρίσεις, οι 1.442 έχουν προχωρήσει στο επόμενο στάδιο της έγκρισης του δανείου, καθώς έχει ήδη βρεθεί ακίνητο και έχει ξεκινήσει ο νομικός και τεχνικός έλεγχος. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με την ΚΥΑ για την προκήρυξη του προγράμματος, η περίοδος ολοκλήρωσης τεχνικού και νομικού ελέγχου του υπό αγορά ακινήτου διαρκεί έως και εξήντα ημέρες από την ημερομηνία της ένταξης της αίτησης στο Πρόγραμμα.
Τα υποθηκοφυλακεία
Το πρόβλημα στα υποθηκοφυλακεία εστιάζεται στο γεγονός ότι για να δεσμευθεί ένα ποσό δανείου από την ΔΥΠΑ (τ. ΟΑΕΔ), πρέπει πρώτα να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία μεταβίβασης. Όπου υπάρχουν υποθηκοφυλακεία στα οποία παρατηρούνται πολύμηνες καθυστερήσεις, έχουν ακυρωθεί συμφωνίες ανάμεσα σε αγοραστές και ιδιοκτήτες, καθώς υπάρχει ο φόβος όταν η μεταβίβαση ολοκληρωθεί, να έχει καλυφθεί το σύνολο του ποσού για δάνεια και να μην υπάρχει άλλη διαθεσιμότητα. Έτσι, οι ιδιοκτήτες ζητούν μεγάλη προκαταβολή από τους επίδοξους αγοραστές, γεγονός που συνιστά μεγάλο ρίσκο και έχει ως αποτέλεσμα η όποια αρχική συμφωνία, να ακυρώνεται.
Υπενθυμίζεται ότι οι ωφελούμενοι του προγράμματος είναι συνολικά 10.000, καθώς στην α’ φάση του προγράμματος μπορούν να χορηγηθούν έως 5.000 δάνεια
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΔΥΠΑ, για τις 1.442 αιτήσεις που έχουν περάσει στο στάδιο του νομικού και τεχνικού ελέγχου:
- Το μέσο ύψος των δανείων είναι 104.926 ευρώ. Για τα δάνεια αυτά έχουν δεσμευτεί 151,3 εκατ. ευρώ από τα 500 εκατ. που είναι επί του παρόντος ο προϋπολογισμός του προγράμματος. Άρα έχει ήδη δεσμευτεί σχεδόν το 1/3 του συνολικού ποσού που έχει προβλεφθεί για το πρόγραμμα (30,26%).
- Το 68,52% των αιτήσεων αφορά έγγαμους ή ζευγάρια με σύμφωνο συμβίωσης, το 28,41% άγαμους και το 3,06% μονογονεϊκές οικογένειες.
- Το 36,08% των δανείων αντιστοιχεί στην ηλικιακή κατηγορία άνω των 37 ετών. Ακολουθούν οι ηλικίες: 34-37 ετών (26,66% των δανείων), 31-34 ετών (19,36 % των δανείων), 28-31 ετών (13,44%) και 25-28 (4,47%).
Το πρόγραμμα «Σπίτι μου» υποστηρίζει δανειοδότηση για αγορά κατοικίας αξίας έως 200.000 ευρώ, εμβαδού έως 150 τ.μ. και παλαιότητας τουλάχιστον 15 ετών. Δικαιούχοι είναι άτομα ή ζευγάρια ηλικίας από 25 έως 39 ετών, με ετήσιο εισόδημα τουλάχιστον 10.000 ευρώ έως το ποσό που αντιστοιχεί για τη λήψη επιδόματος θέρμανσης (16.000 ευρώ για άγαμο, 24.000 ευρώ για ζευγάρι συν 3.000 ευρώ για κάθε παιδί, 27.000 ευρώ για μονογονεϊκές οικογένειες συν 3.000 ευρώ για κάθε παιδί πέραν του πρώτου) εφόσον δεν διαθέτουν ακίνητο που καλύπτει τις στεγαστικές τους ανάγκες.
Τα δάνεια καλύπτουν έως και το 90% της εμπορικής αξίας του ακινήτου με ανώτατο όριο τις 150.000 ευρώ και μπορούν να έχουν διάρκεια έως 30 έτη. Το 75% του κεφαλαίου που χορηγείται από τη ΔΥΠΑ είναι άτοκο ενώ για τους τρίτεκνους και πολύτεκνους (και όσους αποκτήσουν αυτή την ιδιότητα κατά τη διάρκεια αποπληρωμής) το δάνειο χορηγείται στο σύνολό του άτοκα.