Η μείωση στο δώρο Χριστουγέννων είναι επίσημη. Στο νομοσχέδιο που κατατέθηκε αργά το βράδυ της Παρασκευής (!) από το υπουργείο Υγείας (!!), υπάρχουν διατάξεις του υπουργείου Εργασίας, που ορίζου τη φετινή περικοπή, με τη δικαιολογία του κορονοϊού. Ακριβέστερα, όροι εργαζόμενοι έχουν τεθεί σε αναστολή σύμβασης, για τη χρονική περίοδο που τέθηκαν σε αυτή τη διαδικασία, θα λάβουν δώρο Χριστουγέννων από την Πολιτεία, όχι από τον εργοδότη τους. Μόνο που το ποσό που θα λάβουν θα προκύψει σε σχέση με την ειδική αποζημίωση που λαμβάνουν (534 ευρώ κατ’ ανώτερο όριο κάθε μήνα) και όχι σε σχέση με τον ονομαστικό μισθό τους…
Από τις υπόλοιπες διατάξεις που αφορούν εργασιακά ζητήματα, εντύπωση προκαλεί το νέο «πάγωμα» στην όποια απόφαση για τον κατώτατο μισθό στον ιδιωτικό τομέα, μιας και η διαδικασία μεταφέρεται για το β’ δεκαπενθήμερο του Μαρτίου 2021. Υπενθυμίζεται ότι η διαδικασία «πάγωσε» αρχικά τον περασμένο Φεβρουάριο και έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί έως τα τέλη του φετινού Νοεμβρίου.
Ακόμα, θεσπίζεται το… ιδιότυπο καθεστώς της «τζάμπα» υπερεργασίας για όσους εργαζόμενους τεθούν σε καθεστώς καραντίνας, ελέω κορονοϊού. Η υπερωρία θα είναι μία ώρα κάθε εργάσιμη μέρα, μέχρι να καλυφθούν οι μισές από τις ώρες που χάθηκαν, την περίοδο της καραντίνας…
Ας δούμε αναλυτικά, κατ’ άρθρο τις αλλαγές που συντελούνται στην αγορά εργασίας, σύμφωνα με τις νέες παρεμβάσεις
Άρθρο 1: Επέκταση αναστολής συμβάσεων
Κυρώνεται η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου της 10ης Αυγούστου. Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη ΠΝΠ, επεκτείνεται η δυνατότητα αναστολής συμβάσεων και για Αύγουστο-Σεπτέμβριο για επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους κλάδους του επισιτισμού, του πολιτισμού και του αθλητισμού.
Επίσης, διευρύνεται η εφαρμογή του μηχανισμού «Συν-Εργασία». Οι επιχειρήσεις που το επιθυμούν μπορούν να εντάξουν σε αυτό το μηχανισμό εργαζομένους, οι οποίοι έχουν σύμβαση πλήρους απασχόλησης, κατά την ημερομηνία δημοσίευσης της ΠΝΠ.
Άρθρο 2: Ευπαθείς ομάδες και εργασία με κορονοϊό
Θεσπίζεται το δικαίωμα της εργασίας εξ αποστάσεως για εργαζόμενους που έχουν πληγεί από τον κορονοϊό και ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να αποδεχτεί σχετικό αίτημα από τον εργαζόμενο. Εάν από τη φύση της εργασίας, είναι αδύνατη η εξ αποστάσεως απασχόληση, τότε ο εργοδότης οφείλει να μεριμνά ώστε οι εργαζόμενοι αυτής της κατηγορίας, να μην εργάζονται ερχόμενοι σε άμεση επαφή με το κοινό. Εάν ούτε αυτό είναι εφικτό, τότε παρέχεται το δικαίωμα ένταξης των εργαζομένων αυτών, σε καθεστώς αναστολής σύμβασης, ως ύστατο μέτρο, έως τις 30 Σεπτεμβρίου. Οι υπουργοί Εργασίας, Κοινωνικών Υποθέσεων και Υγείας, υποχρεώνονται να εκδώσουν Κοινή Υπουργική Απόφαση, με την οποία θα καθορίζεται η έννοια των ευπαθών ομάδων, καθώς και κάθε πιστοποιητικό που θα πρέπει να προσκομίσει ο αιτών προς τον εργοδότη του, για να αποδείξει ότι συμπεριλαμβάνεται σε αυτές. Ο χρόνος εφαρμογής του συγκεκριμένου μέτρου, μπορεί να παραταθεί με απόφαση των αρμόδιων υπουργών. Στους εργοδότες που θα αρνηθούν να εφαρμόσουν το ανωτέρω μέτρο, θα επιβάλλεται πρόστιμο 5.000 ευρώ για κάθε παράβαση.
Λοιπές Διατάξεις
Άρθρο 10 Καραντίνα και εργασιακό καθεστώς
Ρυθμίζεται το καθεστώς που θα ισχύει για εργαζόμενους οι οποίοι λόγω κορονοϊού, τίθενται σε καραντίνα 7 ή 14 ημερών. Στην περίπτωση που δεν είναι εφικτή η εξ αποστάσεως εργασίας, προβλέπεται η αναπλήρωση του χρόνου απουσίας του εργαζομένου από την εργασία του. Ο εργοδότης δύναται να απασχολεί τον εργαζόμενο, σύμφωνα με τις ανάγκες της επιχείρησης, πέραν του ημερήσιου συμβατικού ωραρίου του, κατά μία ώρα ημερησίως σε άλλες εργάσιμες ημέρες, από τη λήξη του περιορισμού του εργαζομένου μέχρι τη συμπλήρωση του μισού από το σύνολο των εργάσιμων ωρών, που αντιστοιχούν στις εργάσιμες ημέρες που παρέμεινε κατ’ οίκον. Ορίζεται ότι ο εργαζόμενος, γι’ αυτή την πρόσθετη απασχόληση δεν δικαιούται προσαύξηση ή αμοιβή για πρόσθετη εργασία και αποσαφηνίζεται ότι σε κάθε περίπτωση πρέπει να τηρούνται οι προστατευτικές διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας για τα χρονικά όρια εργασίας των εργαζομένων. Ο εργοδότης καταβάλλει κανονικά για το χρονικό διάστημα παραμονής κατ’ οίκον του εργαζομένου το σύνολο των αποδοχών και ασφαλιστικών εισφορών. Στην αιτιολογική έκθεση αναφέρεται ότι με τη συγκεκριμένη διάταξη επιτυγχάνεται ο επιμερισμός του βάρους των συνεπειών της μετάδοσης του κορονοϊού, τόσο στον εργαζόμενο όσο και στον εργοδότη. Στόχος είναι η εύρυθμη λειτουργία της αγοράς εργασίας, η διατήρηση των θέσεων εργασίας και η εξασφάλισης της εργασιακής ειρήνης.
Άρθρο 11 Γονείς εργαζόμενοι και κορονοϊός
Οι γονείς εργαζόμενοι, σε περίπτωση νόσησης κορονοϊού από τα τέκνα τους, δικαιούνται να κάνουν χρήση ειδικής άδειας για την ασθένεια τούτων για διάστημα 14 ημερών ή και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, σε περίπτωση που κρίνεται αναγκαίο με ιατρική γνωμάτευση ή σε περίπτωση νοσηλείας του τέκνου.
Άρθρο 12 Επιδότηση ανεργίας στους κλάδους τουρισμού-επισιτισμού
Ορίζονται ευνοϊκότερες προϋποθέσεις για τη χορήγηση τακτικής επιδότησης ανεργίας εποχικά εργαζόμενων σε τουριστικά και επισιτιστικά επαγγέλματα. Οι εποχικά εργαζόμενοι σε τουριστικές επιχειρήσεις είναι πιθανό να μην συμπληρώσουν τον απαραίτητο αριθμό ημερών ασφάλισης για να καταστούν δικαιούχοι της τακτικής επιδότησης ανεργίας, μετά το πέρας της τουριστικής περιόδου. Για το 2020, ισχύει κατ’ εξαίρεση ότι θα απαιτούνται 50 ημέρες εργασίας στην ασφάλιση του κλάδου ανεργίας του ΟΑΕΔ. Έτσι, μειώνεται ο απαιτούμενος αριθμός, από 100, σε 50 για να είναι οι ανωτέρω εργαζόμενοι δικαιούχοι τακτικής επιδότησης ανεργίας τριών μηνών και πέντε ημερών.
Άρθρο 13 Επέκταση μηχανισμού «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ»
Επεκτείνεται έως 31.12.2020 η ισχύς του μηχανισμού «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» για όλες τις επιχειρήσεις-εργοδότες που εντάσσονται σε αυτόν, ανεξάρτητα από τον κλάδο στον οποίο δραστηριοποιούνται.
Άρθρο 14 Παράταση αναστολής σύμβασης
Επεκτείνεται και για τον Οκτώβριο η δυνατότητα σε επιχειρήσεις-εργοδότες να θέτουν σε αναστολή σύμβασης εργαζόμενους ή να παρατείνουν την αναστολή σύμβασης που έχουν ήδη θέσει εργαζόμενους. Το μέτρο ισχύει για τους κλάδους του τουρισμού, των αεροπορικών και ακτοπλοϊκών μεταφορών, των χερσαίων μεταφορών επιβατών, του επισιτισμού, του πολιτισμού και του αθλητισμού. Όσοι κάνουν χρήση του μέτρου αυτού, δεσμεύονται να μην προβούν σε απολύσεις και να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας για 30 ημέρες και με το ίδιο είδος σύμβασης, μετά τη λήξη των αναστολών σύμβασης.
Άρθρο 15 Μέτρα στήριξης για καλλιτέχνες και ξεναγούς
Διευρύνονται για Σεπτέμβριο και Οκτώβριο τα μέτρα στήριξης εργαζομένων που πλήττονται σημαντικά από τα έκτακτα μέτρα αντιμετώπισης του κορονοϊού. Ειδικότερα, θεσμοθετείται οικονομική στήριξη καλλιτεχνών, δημιουργών και επαγγελματιών της τέχνης και του πολιτισμού, καθώς και των ξεναγών και των τουριστικών συνοδών, μέσω της χορήγησης αποζημίωσης ειδικού σκοπού, εφόσον δεν έχουν σύμβαση εργασίας σε άλλο εργοδότη ή δεν λαμβάνουν τακτική επιδότηση ανεργίας. Οι ανωτέρω εργαζόμενοι πρέπει να υποβάλλουν μονομερώς υπεύθυνη δήλωση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ειδικού μηχανισμού στήριξης των εργαζομένων (supportemployees.services.gov.gr)
Άρθρο 16 Εποχικά εργαζόμενοι
Η αποζημίωση ειδικού σκοπού χορηγείται έως και τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους. Από την 1η Οκτωβρίου λύεται η σύμβαση και οι εργαζόμενοι μπορούν να λάβουν την τακτική επιδότηση ανεργίας.
Άρθρο 17 Δώρο Χριστουγέννων
Το δώρο Χριστουγέννων προς τους εργαζόμενους, βαρύνει τις επιχειρήσεις όπως ίσχυε. Όμως, εάν πρόκειται για εργαζόμενους που τέθηκαν σε αναστολή σύμβασης, το δώρο Χριστουγέννων θα καταβληθεί μόνο για τις ημέρες πριν από την ένταξη σε αυτό το καθεστώς. Για το χρονικό διάστημα που οι εργαζόμενοι τέθηκε υπό αναστολή σύμβασης, το δώρο Χριστουγέννων θα καταβληθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αλλά η καταβολή θα γίνει σε σχέση με την αποζημίωση ειδικού σκοπού των 534 ευρώ το μήνα και όχι επί του ονομαστικού μισθού του εργαζομένου… Τα υπουργεία Οικονομικών και Εργασίας θα καθορίσουν τον τρόπο καταβολής του δώρου Χριστουγέννων.
Άρθρο 18 Υπερωρίες
Δίνεται το δικαίωμα στους εργοδότες να απασχολούν υπερωριακά τους εργαζόμενους μέχρι τέλος του έτους, ακόμα και αν έχουν εξαντλήσει τα νομίμως προβλεπόμενα ανώτατα όρια υπερωριακής απασχόλησης. Μάλιστα το δικαίωμα αυτό ισχύει χωρίς σχετική απόφαση του υπουργείου Εργασίας, μετά από γνωμοδότηση του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας (ΑΣΕ).
Άρθρο 19 Κατώτατος μισθός
Μετατίθεται για το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Μαρτίου 2021, η σχετική εισήγηση του υπουργού Εργασίας για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού στον ιδιωτικό τομέα. Ουσιαστικά, πρόκειται για τη δεύτερη παράταση που έλαβε η διαδικασία.
Άρθρο 20 Συνδικαλιστικές Οργανώσεις
Παρατείνεται μέχρι 31.12.2020 η ισχύς των διοικητικών οργάνων των συνδικαλιστικών οργανώσεων.
Άρθρο 21 Χρέη προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης
Παρακρατείται και αποδίδεται στους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΚΕΑΟ, Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης) το όποιο παρακρατούμενο ποσό αφορά υφιστάμενες και μελλοντικές απαιτήσεις.
Άρθρο 22 ΟΑΕΔ εκπαιδευτικοί
Στο εξής οι εκπαιδευτικοί που εργάζονται στα ΕΠΑΣ του ΟΑΕΔ, εάν έχουν βελτιώσει τα τυπικά τους προσόντα (πχ απόκτηση πτυχίων ανώτερου κλάδου), θα εντάσσονται με αίτησή τους σε ανώτερη βαθμίδα από εκείνη που υπηρετούσαν και θα τους αναγνωρίζεται και η σχετική προϋπηρεσία που προσφέρθηκε μετά τη λήψη του πτυχίου.
Άρθρο 23 Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων
Ορίζεται με υπουργική απόφαση το δικαίωμα δημιουργίας συλλογικών οργάνων με σκοπό την προστασία από τον κορονοϊό των φιλοξενούμενων σε Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων και λοιπές κλειστές δομές φιλοξενίας ευπαθών ομάδων του πληθυσμού.