Συνεχίζει την επιχειρηματολογία περί «fake news» ο Κωστής Χατζηδάκης. Μετά την κριτική που ασκήθηκε επί συγκεκριμένων παρεμβάσεων που ενσωματώθηκαν στο νομοσχέδιο για τα εργασιακά, ο υπουργός Εργασίας προέβη σε διευκρινήσεις. Σε αρκετά σημεία όμως, οι τοποθετήσεις του κρύβουν ασάφειες και προκαλούν περισσότερα ερωτηματικά!
Μετά την ανάρτηση του νομοσχεδίου σε δημόσια διαβούλευση που πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Πέμπτης το υπουργείο Εργασίας τονίζει τα εξής:
- Χρόνος απασχόλησης: Το υπουργείο Εργασίας χαρακτηρίζει ως «ψευδές» το γεγονός ότι ειπώθηκε πως στο πλαίσιο της διευθέτησης του χρόνου εργασίας οι εργαζόμενοι θα εργάζονται επί 13 ώρες την ημέρα. Θεωρεί ότι είναι σαφές από την ήδη ισχύουσα νομοθεσία ότι στην περίοδο αυξημένης απασχόλησης, δηλαδή στις ημέρες που ο εργαζόμενος θα απασχοληθεί πάνω από 8 ώρες (και έως 10), απαγορεύεται η εκτέλεση υπερωριών. Υπενθυμίζει ότι η μόνη αλλαγή που εισάγεται στο σύστημα της διευθέτησης με το νομοσχέδιο, είναι ότι θα μπορεί να εφαρμόζεται και μετά από αίτηση του εργαζόμενου προκειμένου να εξασφαλίζει, αν το θέλει, περισσότερες ημέρες άδειας, 4ήμερη απασχόληση κ.λπ. Προσθέτει μάλιστα ότι παρόμοια ρύθμιση ισχύει και από την Οδηγία 2019/1158 της 20ης Ιουνίου 2019 που είχε υπογραφεί από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
Το πρόβλημα όμως που δημιουργείται, αφορά κυρίως το σκέλος των «φτηνών υπερωριών». Με το μοντέλο που προωθεί η κυβέρνηση, είναι πιθανό να συμφέρει τον εργοδότη να επιδιώξει να επιβάλλει υπερωριακή εργασία στον εργαζόμενο, εκτός διαδικασίας διευθέτησης. Αυτό «μεταφράζεται» σε κίνδυνο να μπορεί να επιβληθεί εργασία έως και 13 ώρες ημερησίως, χωρίς να υπάρχει ο απαραίτητος θεσμοθετημένος «κόφτης» από την Πολιτεία…
– Απόλυση: Υπογραμμίζεται για μια ακόμη φορά ότι σε περίπτωση απόλυσης του εργαζομένου μετά τη λήξη της περιόδου διευθέτησης που περιλαμβάνει αυξημένη απασχόληση (π.χ. 2 ώρες επιπλέον ημερησίως), προβλέπεται ρητά ότι οι επιπλέον ώρες εργασίας που δεν αντισταθμίστηκαν με μειωμένη απασχόληση θα πληρωθούν ως υπερωρίες. Υπενθυμίζεται ότι απαγορεύεται και είναι άκυρη απόλυση εργαζόμενου επειδή αρνήθηκε την εφαρμογή της διευθέτησης.
Το υπουργείο Εργασίας όμως, αποφεύγει να πάρει θέση για το γεγονός ότι θα μπορεί να απολυθεί ο εργαζόμενος με τη λήξη της πρόσθετης απασχόλησης, άρα μετά το συνεχές 10άωρο και έτσι να χάσει το «ευεργέτημα» της μετέπειτα εξάωρης εργασίας!
– Άδεια άνευ αποδοχών: Η άδεια άνευ αποδοχών δεν προβλεπόταν ως τώρα από διάταξη νόμου, αλλά εφαρμοζόταν κατόπιν συμφωνίας μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου. Το νομοσχέδιο επαναλαμβάνει ότι η άδεια άνευ αποδοχών χορηγείται κατόπιν συμφωνίας των δύο μερών. Το νομοσχέδιο για λόγους αποτελεσματικότερης λειτουργίας και διαφάνειας του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ δίνει σαφέστερη θεσμική υπόσταση στην άδεια άνευ αποδοχών και προβλέπει ότι επιπλέον ότι θα αναρτάται στο ΕΡΓΑΝΗ. Ορίζεται επίσης ρητά ότι «Μετά τη λήξη της άδειας άνευ αποδοχών αναβιώνουν τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των μερών εκ της σύμβασης εξαρτημένης εργασίας».
Το γεγονός όμως που δεν απαντάται από το υπουργείο Εργασίας, είναι γιατί μπαίνει και ο εργοδότης εντός της διαδικασίας χορήγησης μιας τέτοιας άδειας. Είναι εμφανές ότι οι εργοδότες έχουν συμφέρον να χορηγήσουν άδεια άνευ αποδοχών, μόνο όταν βρίσκονται σε δυσχερή οικονομική θέση. Άρα, το συγκεκριμένο μέτρο, θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι καταλήγει σε μια άτυπη μορφή «αναγκαστικής άδειας» εκβιαστικού τύπου…
–Υπερωρίες: Για πολλοστή φορά υπενθυμίζεται ότι το πλήθος των επιτρεπόμενων υπερωριών αυξάνεται στις 150 ώρες το χρόνο για όλους τους κλάδους (από 96 που είναι σήμερα στη βιομηχανία και 120 στους λοιπούς κλάδους) και ταυτόχρονα:
- Στο πλαίσιο της διευθέτησης του χρόνου εργασίας, η μία από τις δύο ώρες επιπλέον ημερήσιας απασχόλησης θα αφαιρείται από το πλαφόν των 150 ωρών.
- Οι υπερωρίες για τις οποίες δεν τηρούνται οι προϋποθέσεις του νόμου θα αμείβονται στο εξής με προσαύξηση 120% αντί για 80%.
– Η δυνατότητα υπέρβασης του μέγιστου ετήσιου ορίου υπερωριών με άδεια του υπουργείου, προβλέπεται ήδη. Τέτοιες άδειες χορηγήθηκαν και επί ΣΥΡΙΖΑ.
Στο υπουργείο Εργασίας, επίσης αποφεύγουν να αναφέρουν ότι με μια απλή πρόσθεση, συμφέρει περισσότερο τον εργοδότη με το νέο καθεστώς να καλύψει το όριο των 150 ωρών και να μην το υπερβεί. Άρα, χάνει ο εργαζόμενος πρόσθετη αμοιβή που αποτελεί βοήθημα σε μηνιαία βάση. Επίσης, το μέγιστο όριο υπερωριών, εφεξής θα μπορεί να το υπερβεί μια επιχείρηση με απλή απόφαση του ΓΓ Εργασίας, ενώ μέχρι πρότινος κάτι τέτοιο θα μπορούσε να συμβεί μόνο με απόφαση του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας (ΑΣΕ).
–Μερική απασχόληση: Για την μερική απασχόληση σημειώνεται ότι ήδη προβλέπεται από τη νομοθεσία η δυνατότητα του μερικώς απασχολούμενου να απασχοληθεί μέχρι πλήρες 8ωρο και να αμειφθεί με προσαύξηση 12% για κάθε ώρα επιπλέον των συμφωνημένων. Πχ αν έχει συμφωνήσει 4ωρο, μπορεί να εργαστεί έως 8 ώρες συνολικά, και για τις 5η, 6η, 7η και 8η ώρα θα πάρει προσαύξηση 12%. Το νέο στοιχείο είναι ότι οι επιπλέον ώρες δεν πρέπει αναγκαστικά να είναι συνεχόμενες με τις αρχικές. Για παράδειγμα, κατά τον τρόπο αυτό, ένας μερικώς απασχολούμενος που δουλεύει από τις 12 μ. έως τις 4 μ.μ., θα μπορεί να εργαστεί π.χ. και από τις 8 μ.μ. ως τις 11 μ.μ., με προσαυξημένη αμοιβή και χωρίς να υπερβεί το ημερήσιο 8ωρο. Έτσι διευκολύνονται οι επιχειρήσεις στην κάλυψη των αναγκών τους και κερδίζουν περισσότερα χρήματα οι μερικώς απασχολούμενοι.
Το εμφανές πρόβλημα που δημιουργείται, σχετίζεται με την ισορροπία επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, που το ίδιο το υπουργείο Εργασίας, έχει χρησιμοποιήσει ως επιχείρημα για την εφαρμογή ατομικών συμβάσεων. Προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι στους εργαζόμενους μερικής απασχόλησης, θα επιτρέπεται εφεξής να εργάζονται σε ώρες που δεν θα είναι συνεχόμενες. Μάλιστα, κάτι τέτοιο χρησιμοποιείται και ως παράδειγμα από το υπουργείο Εργασίας! Δηλαδή, θεωρείται «φυσιολογικό» για έναν μερικώς απασχολούμενο, να εργαστεί 12-4, να φύγει για το σπίτι του και μετά από λίγο να επιστρέψει στη δουλειά του και να ξαναδουλέψει 8-11, ως υπερωρία…
– Σε σχέση με την προστασία από απολύσεις τονίζεται ότι η μεγάλη πλειονότητα των απολύσεων που φθάνουν στα δικαστήρια αφορούν περιπτώσεις άσκησης νόμιμου δικαιώματος του εργαζόμενου. Με το νομοσχέδιο γίνεται ένα μεγάλο βήμα προστασίας των εργαζόμενων καθώς προβλέπεται ρητά ότι οι απολύσεις αυτές είναι άκυρες.
Δεν γίνεται η παραμικρή αναφορά από το υπουργείο Εργασίας, στο σκέλος της πρακτικής κατάργησης της επαναπρόσληψης. Θα αρκεί μια απλή αίτηση του εργοδότη και ο εργαζόμενος-απολυμένος, δεν θα μπορεί να επιστρέψει στο χώρο εργασίας του και θα πρέπει να συμβιβαστεί με μειωμένη (πρόσθετη) αποζημίωση.
