Στην «τελική ευθεία» το νομοσχέδιο – λαιμητόμος στην Επικουρική Ασφάλιση – Νόμος του Κράτους έως τις 2 Σεπτεμβρίου

Το νομοσχέδιο με τις δραματικές αλλαγές στην Επικουρική Ασφάλιση, μπαίνει στην «τελική ευθεία». Το άνοιγμα της Βουλής μετά τις καλοκαιρινές διακοπές, οριοθετεί τον προγραμματισμό που έχει γίνει από την κυβέρνηση και το υπουργείο Εργασίας. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι από την Τετάρτη 25 Αυγούστου, έως την Τρίτη 31 Αυγούστου, θα ολοκληρωθεί στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής, η λεγόμενη «β’ ανάγνωση», επί του σχεδίου νόμου. Στη συνέχεια το σχέδιο νόμου εισάγεται στην Ολομέλεια, με στόχο να ψηφιστεί το ταχύτερο δυνατό, ακόμα και την Πέμπτη, 2 Σεπτεμβρίου.

Πρόκειται για το νομοσχέδιο που επιβαρύνει τον προϋπολογισμό του Κράτους, με έως 78 δισ. ευρώ έως το 2070. Το νομοσχέδιο που για να γίνει πράξη, θα αξιοποιηθεί μέχρι και το ποσό του 0,5% του ΑΕΠ, που προοριζόταν για τους χαμηλοσυνταξιούχους. Έτσι θα χαθεί το όποιο μελλοντικό μέρισμα θα μπορούσε να προκύψει, «για χάρη» της δημιουργίας ενός κεφαλαιοποιητικού συστήματος στην επικουρική ασφάλιση. Υπενθυμίζεται ότι υπήρξαν παρεμβάσεις από την πλευρά των θεσμών, που ουσιαστικά «επέβαλλαν» την αξιοποίηση αυτού του κονδυλίου, ως «εξασφάλιση – εγγύηση», για να μπορούν να καταβληθούν οι τρέχουσες συντάξεις…

Το νομοσχέδιο οριοθετεί ως την 1^η Ιανουαρίου 2022, την «κομβική» ημερομηνία έναρξης του νέου Ταμείου Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης (ΤΕΚΑ). Ένα ταμείο που θα δέχεται από αυτή την ημερομηνία και μετά, όλες τις εισφορές των νεοεισερχόμενων στην αγορά εργασίας. Επίσης, θα δέχεται, προαιρετικά από το 2023 και μετά, τις εισφορές όσων είναι έως 35 ετών και θέλουν να ενταχθούν σε αυτό, ή προέρχονται από κλάδους της οικονομίας χωρίς επικούρηση. Βέβαια, στην αρχική φάση λειτουργίας και μέχρι το ΤΕΚΑ να σχηματοποιηθεί με τις απαραίτητες προσλήψεις προσωπικού, θα καλύπτεται από την Εταιρία Διαχείρισης Επενδυτικών Κεφαλαίων (ΕΔΕΚΤ) που ήδη υπάρχει στον ΕΦΚΑ, ως «προίκα» από το πρώην ΙΚΑ. Μια εταιρία μάλιστα, που έχει αποφέρει πολύ σημαντικές θετικές αποδόσεις, ανταποκρινόμενη στα κεφάλαια που έχει διαχειριστεί να αναλάβει.

Το νέο Ταμείο θα καλύπτει στο πεδίο της επικουρικής ασφάλισης τους κινδύνους γήρατος,  αναπηρίας και θανάτου, καταβάλλοντας αντίστοιχες συντάξεις. Στις καινοτομίες του θα μπορούσαν να τοποθετηθούν αφενός η πρόβλεψη για επιστροφή εισφορών! Πρόκειται για ένα μοντέλο που θα ισχύει για ασφαλισμένους, που δεν συμπλήρωσαν τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλιση (πχ 15 έτη). Το ποσό που κατέβαλλαν θα τους επιστραφεί κατά τη συμπλήρωση του γενικού ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης.

Ατομικός κουμπαράς

Η βασικότερη ίσως καινοτομία που εισάγει το νομοσχέδιο είναι ο ατομικός λογαριασμός «κουμπαράς» για κάθε ασφαλισμένο. Εκεί θα τοποθετούνται οι μηνιαίες εισφορές και έτσι, στη λήξη του εργασιακού βίου, ο κάθε ασφαλισμένος θα γνωρίζει τα ποσά που κατέβαλλα και κατά συνέπεια και τη σύνταξη που θα λαμβάνει.

Το ΤΕΚΑ θα είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου και θα λειτουργεί στη βάση ενός διοικητικού συμβουλίου, το οποίο θα απαρτίζεται από πιστοποιημένους επαγγελματίες του χώρου. Θα υπάρχει ισχυρή εποπτεία από το αρμόδιο υπουργείο Εργασίας. Άλλωστε η επιλογή του ΔΣ, αλλά και του Διευθύνοντος Συμβούλου θα είναι μια διαδικασία που θα περνάει από το ΑΣΕΠ, με αξιοκρατικά κριτήρια.

Στις καινοτομίες του νέου μοντέλου επικουρικής ασφάλισης, συγκαταλέγεται και η πιο ενεργή συμμετοχή που θα μπορεί να έχει ο ίδιος ο ασφαλισμένος. Θα του παρέχονται τρία επενδυτικά προγράμματα. Με βάση το μισθό του, αλλά και γενικότερα το επενδυτικό του προφίλ, οι ειδικοί του Ταμείου θα του προτείνουν πιο να επιλέξει. Όμως θα μπορεί και ο ίδιος να επιλέξει όχι εκείνο που του προτάθηκε, αλλά κάποιο άλλο από τα δύο εναπομείναντα προγράμματα,  με μία αίτηση που θα υποβάλλει στο Ταμείο. Ανά τριετία, θα έχει επίσης της δυνατότητα να αλλάζει επενδυτικό πρόγραμμα, εάν το επιθυμεί. Για παράδειγμα, αν έχει επιλέξει ένα πρόγραμμα μεγάλου επενδυτικού ρίσκου, θα μπορεί να το αλλάξει και να προχωρήσει σε μια πιο συντηρητική επιλογή, ή το αντίθετο.

Επενδύσεις κεφαλαίων

Στόχος του νέου μοντέλου επικουρικής ασφάλισης είναι να αξιοποιηθούν τα πολύ μεγάλα κεφάλαια που θα προκύπτουν, με τον πιο βέλτιστο τρόπο. Από την επιτυχία των επενδύσεων, θα έρθουν και οι υψηλότερες συντάξεις, στο τέλος του εργασιακού βίου. Οι εκτιμήσεις των μελετών που έχουν ενσωματωθεί στο σχέδιο νόμου είναι ότι οι αυξήσεις που μπορεί να προκύψουν, μπορεί να κυμανθούν από 43% έως 68%! Για παράδειγμα, για περίπτωση μισθωτού που πληρώνεται με τον κατώτατο μισθό (650 ευρώ μικτά), μετά από 40 χρόνια ασφάλισης, το σημερινό σύστημα θα του απέφερε 153 ευρώ, επικουρική σύνταξη. Με το νέο σύστημα θα το αποφέρει έως 219 ευρώ ( + 43%).