Χρήση πλασματικού χρόνου ασφάλισης με 13 διαφορετικούς τρόπους, έχουν την δυνατότητα να αξιοποιήσουν οι ασφαλισμένοι. Ανάλογα την περίπτωση, επιτυγχάνεται είτε η έξοδος από την εργασία και η συνταξιοδότηση είτε η προσαύξηση στις μηνιαίες συντάξιμες αποδοχές.
Τα πλασματικά έτη ασφάλισης έχουν θεσμοθετηθεί για την διευκόλυνση των ασφαλισμένων, ώστε να μπορούν να συμπληρώνουν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις (έτη ασφάλισης) και να καταφέρνουν να συνταξιοδοτηθούν με τα ισχύοντα όρια ηλικίας.
Το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ (ΙΝΕ/ΓΣΕΕ), κωδικοποίησε τις ειδικές κατηγορίες αναγνωρίσεων ως εξής:
- Στρατιωτική θητεία
- Γονική άδεια ανατροφής παιδιών
- Επιδοτούμενη ασθένεια (χωρίς προσαύξηση στην σύνταξη)
- Επιδοτούμενη ανεργία (χωρίς προσαύξηση στην σύνταξη)
- Εκπαιδευτική άδεια άνευ αποδοχών
- Χρόνος σπουδών
- Κενά ασφάλισης
- Χρόνος κύησης και λοχείας (χωρίς προσαύξηση στην σύνταξη)
- Χρόνος απεργίας
- Χρόνος γέννησης παιδιού
- Χρόνος μαθητείας
- Χρόνος προσωρινής κράτησης ή φυλάκισης
- Χρόνος σύνταξης αναπηρίας.
Ο χρόνος ασφάλισης που μπορεί να αναγνωριστεί από τον ασφαλισμένο διαφέρει ανά περίπτωση. Οι ενδιαφερόμενοι όμως πρέπει να γνωρίζουν ότι, για κάθε αναγνωριζόμενο μήνα με διαδικασία εξαγοράς, καταβάλλεται εισφορά ίση με το ύψος του συνολικού ασφαλίστρου κύριας σύνταξης (ασφαλισμένου και εργοδότη). Όπως είναι προφανές θα αξιοποιείται το συγκεκριμένο ασφάλιστρο κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης αναγνώρισης. Το ασφάλιστρο θα προκύπτει σε σχέση με τις ασφαλιστέες αποδοχές του ασφαλισμένου κατά τον τελευταίο μήνα πλήρους απασχόλησης πριν από την υποβολή της αίτησης αναγνώρισης.
Η εξόφληση γίνεται με δύο τρόπους:
– Εφάπαξ με έκπτωση 2% για κάθε έτος εξαγοράς. Η καταβολή του συνολικού ποσού πρέπει να γίνει εντός τριμήνου από την κοινοποίηση της απόφασης αναγνώρισης.
– Σε δόσεις. Στην δεύτερη περίπτωση, το σχετικό ποσό εξαγοράς καταβάλλεται σε τόσες μηνιαίες δόσεις όσοι είναι και οι μήνες που αναγνωρίζονται. Η πρώτη δόση καταβάλλεται έως το τέλος του επόμενου μήνα της κοινοποίησης της απόφασης αναγνώρισης. Όπου ο αναγνωριζόμενος χρόνος ασφάλισης αξιοποιείται πριν από την εξόφληση της εισφοράς εξαγοράς, παρακρατείται κάθε μήνα από τη σύνταξη και μέχρι την εξόφληση της οφειλής ποσό ίσο με το 1/4 της σύνταξης.
Οι εργαζόμενοι πρέπει να γνωρίζουν επίσης ότι το δικαίωμα αναγνώρισης για καθέναν από τους παραπάνω χρόνους, ασκείται μόνο σε έναν Φορέα Κύριας Ασφάλισης, ή στο Δημόσιο και σε έναν φορέα επικουρικής ασφάλισης. Τονίζεται όμως ότι δεν είναι δυνατή η αναγνώριση μέρους του ίδιου χρόνου σε έναν φορέα και το υπόλοιπο του ίδιου χρόνου σε άλλον φορέα.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, προβλέπεται ανώτατο όριο αναγνώρισης πλασματικού χρόνου ασφάλισης, ως εξής:
– Για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις όπως διαμορφώνονται για το έτος 2011, το ανώτατο όριο είναι μέχρι 4 έτη.
– Για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις όπως διαμορφώνονται για το έτος 2012, το όριο που τίθεται είναι μέχρι 5 έτη.
– Για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις όπως διαμορφώνονται για το έτος 2013, το όριο είναι μέχρι 6 έτη.
– Για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις όπως διαμορφώνονται για το έτος 2014 και εφεξής μέχρι 7 έτη.
Σε κάθε περίπτωση, η αναγνώριση των πλασματικών ετών δεν υπάγεται στα βαρέα και ανθυγιεινά ένσημα, τα οποία απαιτείται να είναι πραγματικά. Για συνταξιοδότηση με ΒΑΕ ή οικοδομικά ένσημα και για τη λήψη της κατώτατης σύνταξης με 4.500 ένσημα, απαιτείται τα ΒΑΕ να είναι τουλάχιστον 3.600 (ή 12 έτη ασφάλισης).
Ειδικά σε ό,τι αφορά τις μητέρες ανήλικων τέκνων, οι γυναίκες δεν μπορούν να αναγνωρίσουν πλασματικά έτη από τα τέκνα για να συνταξιοδοτηθούν πρόωρα, γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα γινόταν διπλή χρήση του ιδίου δικαιώματος.
