Μείωση εισφορών – Τροπολογία: Δωράκι στους εργοδότες να εμφανίσουν «κρυμμένες» υπερωρίες

Κίνητρο – δώρο προς τους εργοδότες, ώστε να εμφανίσουν τυχόν υπερωρίες μέσω της Ψηφιακής Κάρτας, αλλά και να μετατρέψουν συμβάσεις μερικής, σε πλήρους απασχόλησης, θεωρείται η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, που προωθεί το υπουργείο Εργασίας.

Η σχετική διάταξη, που αφορά τις εισφορές για υπερεργασία (9^η ώρα), υπερωρίες (10^η  – 12^η ώρα), νυχτερινά και αργίες, ενσωματώθηκε με τροπολογία, σε νομοσχέδιο του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.

Στα 20,3 εκατ. ευρώ υπολογίζει το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, την ετήσια απώλεια εσόδων που θα υποστεί ο ΕΦΚΑ, από τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών που αποφάσισε το υπουργείο Εργασίας. Ουσιαστικά, οι εισφορές, θα υπολογίζονται μόνο επί του 8αώρου του εργαζόμενου, χωρίς να συνυπολογίζονται αυτές οι πρόσθετες ώρες εργασίας.

Η αλλαγή, θα αφορά μόνο συμβάσεις πλήρους απασχόλησης και δεν θα περιορίζεται στον τουρισμό και στην εστίαση, που εντάσσονται στην Ψηφιακή Κάρτα από την 1^η Μαρτίου. Αντίθετα, το μέτρο θα αφορά το σύνολο των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, ανεξάρτητα σε ποιον κλάδο απασχολούνται.

Πάντως, όπως επισημαίνεται στην ανάλυση κατ’ άρθρον της σχετικής τροπολογίας, η εν λόγω ρύθμιση, δεν αποβλέπει μόνο στην μείωση του μη μισθολογικού κόστους της μισθωτής απασχόλησης και στην αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των εργαζομένων. Αποβλέπει παράλληλα και στην «διασφάλιση της καταγραφής του πραγματικού χρόνου εργασίας αυτών (των εργαζομένων) και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων». Ουσιαστικά, εμμέσως πλην σαφώς,  το υπουργείο Εργασίας διαπιστώνει ότι υπάρχει πρόβλημα στην καταγραφή του πραγματικού χρόνου εργασίας, γι’ αυτό άλλωστε έχει θεσμοθετήσει εδώ και δυόμιση χρόνια την Ψηφιακή Κάρτα, την οποία και επεκτείνει στους κρίσιμους τομείς του τουρισμού και της εστίασης. Όμως, ταυτόχρονα, προσφέρει ένα επιπλέον κίνητρο για τις επιχειρήσεις, ώστε να επιλέξουν την καταγραφή του ωραρίου, για κάθε εργαζόμενο που έχουν, σε «πραγματικό χρόνο», ακόμα και αν με τον τρόπο αυτό θα καταγράφονται και οι υπερωρίες, που ίσως μέχρι πρότινος να αποκρύπτονταν. Αυτό όμως θα γίνεται  εφεξής χωρίς την επιπρόσθετη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών από μέρους των επιχειρήσεων, άρα δεν θα έχουν και άλλη οικονομική επιβάρυνση. Υπενθυμίζεται ότι για την καταβολή υπερεργασίας (9^η ώρα) η πρόσθετη εισφορά είναι στο 20% και αυξάνεται στο 40% όταν πρόκειται για καταβολή υπερωρίας (10^η – 12^η ώρα). Επίσης, για τα νυχτερινά, η επιπλέον ασφαλιστική εισφορά υπολογίζεται στο 25% και φτάνει στο 75% όταν πρόκειται για εργασία σε αργίες.

Στον αντίποδα, το συγκεκριμένο μέτρο, εκτιμούν παράγοντες της αγοράς ότι μπορεί να προκαλέσει περιορισμό των νέων προσλήψεων για κάλυψη πρόσθετων αναγκών από τις επιχειρήσεις, αφού στο εξής θα μπορούν κάτι τέτοιο να το πετύχουν με το υπάρχον προσωπικό. Επίσης, εκτιμάται ότι θα είναι μειωμένες και οι μελλοντικές συντάξεις, αφού θα καταβάλλεται μειωμένο ποσό για ασφαλιστικές εισφορές.

Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με παράδειγμα που είχε δημοσιεύσει το υπουργείο Εργασίας, για μισθωτό πλήρους απασχόλησης που εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα, με μέσο μηνιαίο μισθό 1.342 ευρώ, αν λαμβάνει 130 ευρώ το μήνα από υπερεργασία και υπερωρίες (ετήσιο 1.570 ευρώ), τότε οι εισφορές, έως τώρα ήταν 552 ευρώ ετησίως. Με την προωθούμενη ρύθμιση, οι εισφορές θα περιοριστούν στα 425 ευρώ ετησίως, μειωμένες κατά 23%. Το όφελος του εργαζόμενου υπολογίζεται περίπου σε 49 ευρώ ετησίως και το όφελος του εργοδότη σε 78 ευρώ ετησίως.

Λοιπές διατάξεις

Στην ίδια τροπολογία, εμπεριέχονται διατάξεις που αφορούν μη μισθωτούς και αγρότες που είναι συνταξιούχοι και συνεχίζουν να εργάζονται, αλλά και όσους επλήγησαν πριν από ενάμιση έτος, από την κακοκαιρία Daniel. Πιο συγκεκριμένα:

• Οι μη μισθωτοί και οι αγρότες που έχουν συνταξιοδοτηθεί και έχουν επιλέξει να απασχολούνται, υπόκεινται σε υποχρεωτική καταβολή ασφαλιστικών εισφορών για την εργασία τους. Επίσης, πρέπει υποχρεωτικά να καταβάλλουν και έναν μη ανταποδοτικό πόρο υπέρ ΕΦΚΑ (40 – 50% επί της ασφαλιστικής κατηγορίας που έχουν επιλέξει). Αν δεν καταβάλλουν εμπρόθεσμα τις ανωτέρω υποχρεώσεις τους, τότε δημιουργούνται οφειλές, οι οποίες καθίστανται ληξιπρόθεσμες, με την πάροδο 90 ημέρων. Η αρχική διάταξη νόμου, έδινε τη δυνατότητα στον ΕΦΚΑ να προβεί σε άμεση παρακράτηση του συνόλου της οφειλής από τις καταβαλλόμενες συντάξεις. Ως αποτέλεσμα, υπήρξαν αρκετοί συνταξιούχοι που διαπίστωσαν κατά τους προηγούμενους μήνες ότι υπέστη δραματική μείωση η σύνταξη τους. Για να αποφευχθεί ξανά ένα τέτοιο ενδεχόμενο, η νέα διάταξη ορίζει πως τυχόν τέτοιες ληξιπρόθεσμες οφειλές, θα εισπράττονται σε 24 μηνιαίες δόσεις, οι οποίες θα παρακρατούνται από το σύνολο των καταβαλλόμενων συντάξεων. Έτσι, η επιβάρυνση θα είναι μικρότερη για τους οφειλέτες, ενώ διατηρούν και το δικαίωμα να εξοφλήσουν εφάπαξ το όποιο χρέος έχουν δημιουργήσει.
• Λόγω της κακοκαιρίας Daniel είχε δοθεί αναστολή είσπραξης ή παράταση καταβολής τυχόν οφειλών από φυσικά και νομικά πρόσωπα, που ανάλογα την περίπτωση, έληγε από 28 Φεβρουαρίου έως 31 Μαρτίου 2025. Με τη νέα διάταξη, που εντάχθηκε στην ίδια τροπολογία, το εν λόγω χρονικό διάστημα αναστολής είσπραξης ή παράτασης καταβολής επεκτείνεται μέχρι  την 31^η Ιουλίου 2025. Για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, οι συγκεκριμένες οφειλές δεν επιβαρύνονται με προσαυξήσεις ή τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.
• Η κατ’ εξαίρεση χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας για ειδικές ομάδες πολιτών, παρατείνεται από 1^η Μαρτίου 2025 έως 28 Φεβρουαρίου 2026. Το μέτρο αφορά ασφαλισμένους του ΕΦΚΑ που ασκούν επαγγελματική δραστηριότητα ή εργάζονται σε πληγείσες περιοχές από θεομηνίες ή άλλες φυσικές καταστροφές που συνέβησαν το 2023 – 2024. Επίσης,  αφορά όσους επλήγησαν από  τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι, δηλαδή είχαν επαγγελματική εγκατάσταση ή δραστηριότητα στην ευρύτερη περιοχή της Περιφέρειας Αττικής. Αφορά ακόμα και τους εργαζόμενους στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά, στη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη Περάματος και στα ναυπηγεία Ελευσίνας.