Έμμεση στάση στις πληρωμές ασφαλιστικών εισφορών διαπιστώνει το ΚΕΑΟ, μετά την δραματική αύξηση στα 48,57 δισ. ευρώ που κατέγραψε το χρέος προς την Κοινωνική Ασφάλιση κατά το β’ τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέσα σε μόλις τρεις μήνες, το χρέος που έχει συσσωρευτεί στον ΕΦΚΑ, αυξήθηκε με ιλιγγιώδεις ρυθμούς κατά 691 εκατ. ευρώ! Από αυτά, τα 410 εκατ. ευρώ προήλθαν από πρόσθετα τέλη, ενώ ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό, λίγο πάνω από 281 εκατ. ευρώ είναι οι νέες, κύριες οφειλές που μετατράπηκαν σε ληξιπρόθεσμες κα εντάχθηκαν στο μητρώο του ΚΕΑΟ.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, η συγκεκριμένη αύξηση συντελέστηκε παρά την αθρόα αποστολή 131.914 ατομικών ειδοποιήσεων είσπραξης, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα. Ουσιαστικά, οι οφειλέτες δεν πτοήθηκαν ούτε από τον κίνδυνο να εκκινήσουν εις βάρος τους αναγκαστικά μέτρα είσπραξης (πχ κατασχέσεις κινητής και ακίνητης περιουσίας), διαδικασία που ενεργοποιείται, βάσει νόμου, 20 μέρες μετά την αποστολή των ατομικών ειδοποιητηρίων.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την β’ τριμηνιαία έκθεση του ΚΕΑΟ, ισχύουν τα εξής:
- Στα 48,57 δισ. ευρώ ανήλθε το τρέχον υπόλοιπο χρέους προς τον ΕΦΚΑ.
- Μέσα σε ένα τρίμηνο το χρέος αυξήθηκε κατά 691.706.505 ευρώ. Η μεταβολή αφορούσε αύξηση στις κύριες οφειλές κατά 281.248.291 ευρώ και κατά 410.458.214 ευρώ στα πρόσθετα τέλη.
- Μόνο τον Μάιο εντάχθηκαν στο ΚΕΑΟ οφειλές ύψους 90.058.496 ευρώ από την εκκαθάριση των ασφαλιστικών εισφορών από 1.1.2017 για όσους εργάτες γης αμείβονται με εργόσημο.
- Στο τρίμηνο Απριλίου – Ιουνίου, εισπράχθηκαν από το ΚΕΑΟ 484.531.653 ευρώ.
- Από την έναρξη λειτουργίας του ΚΕΑΟ, που έγινε το 2013, έχουν εισπραχθεί περισσότερα από 12,17 δισ. ευρώ. Από το σύνολο των εισπράξεων, το 60% προέρχεται από οφειλές που έχουν ενταχθεί σε καθεστώς ρύθμισης.
- Στο α’ εξάμηνο της τρέχουσας χρονιάς, εισπράχθηκαν από το ΚΕΑΟ 933.430.920 ευρώ. Με δεδομένο ότι ο στόχος που είχε τεθεί στο επιχειρησιακό σχέδιο που εκπόνησε ο ΕΦΚΑ, ήταν για έσοδα το 2024 που θα ανέρχονταν στα επίπεδα του 1,65 δισ. ευρώ, η πορεία τους στο α’ μισό της χρονιάς, κρίνεται ως ιδιαίτερα ικανοποιητική.
- Το σύνολο των οφειλετών ανήλθε σε 2.213.403 (φυσικά και νομικά πρόσωπα).
- Η συντριπτική πλειονότητα (1.645.857 οφειλέτες ή 74,36%), έχουν χρέος έως 15.000 ευρώ ο καθένας, είναι δηλαδή μικροφειλέτες.
- Άλλοι 312.295 οφειλέτες (14,1% του συνόλου) έχουν χρέος από 15.001 έως 30.000 ευρώ.
- Συνολικά, 1.958.170 οφειλέτες (ποσοστό 88,47%), χρωστούν ποσά έως 30.000 ευρώ ο καθένας.
- Το μεγαλύτερο ποσό χρέους, (11,52 δισ. ευρώ ή 23,73% του συνόλου), έχει δημιουργηθεί από μόλις 2.713 μεγαλοφειλέτες, οι οποίοι χρωστούν ποσά άνω του 1 εκατ. ευρώ έκαστος.
- Από το σύνολο του χρέους που έχει συσσωρευτεί στο ΚΕΑΟ, 6,77 δισ. ευρώ (ποσοστό 13,94%), αφορά 96.323 οφειλέτες, που χρωστούν από 50.000 έως 100.000 ο καθένας.
- Το 65,28% του συνόλου του χρέους (31,7 δισ. ευρώ), έχουν καταγραφεί πριν από το 2009, δηλαδή δεν έχουν προκύψει ως αποτέλεσμα της βαθιάς οικονομικής κρίσης που ξέσπασε το 2010 στη χώρα. Οι ανωτέρω οφειλές έχουν προκύψει από 633.005 οφειλέτες (28,59%).
- Από το 2010 και μετά, το ΚΕΑΟ έχει καταγράψει χρέος 16,86 δισ. ευρώ (ποσοστό 34,71%). Όμως αυτό το χρέος έχει προκύψει από πολύ μεγάλο αριθμό οφειλετών (1.580.398 ή ποσοστό 71,4%). Συνεπώς, διαπιστώνεται ότι η αύξηση του συνολικού χρέους προς την Κοινωνική Ασφάλιση, από το 2010 και μετά είναι σχετικά περιορισμένη, σε σχέση με την προγενέστερη περίοδο. Άρα, τα ποσά χρέους που προστίθενται είναι μικρότερα, αναλογικά. Όμως, είναι πολύ μεγαλύτερο το πλήθος των οφειλετών, που προστέθηκε μετά το 2010. Ακριβέστερα, οι οφειλέτες που δημιούργησαν χρέος και καταγράφηκαν από το ΚΕΑΟ, είναι σχεδόν τριπλάσιοι, σε σχέση με εκείνους που υπήρχαν από το 2009 και νωρίτερα.
- Οι ατομικές ειδοποιήσεις που εστάλησαν από το ΚΕΑΟ προς οφειλέτες, ανήλθαν στις 131.914 κατά το β’ τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Υπενθυμίζεται ότι, αν ο οφειλέτες δεν ανταποκριθεί στο κάλεσμα του ΚΕΑΟ εντός 20 ημερών αφού λάβει σχετική ειδοποίηση, τότε ενεργοποιείται η διαδικασία αναγκαστικής είσπραξης. Η ανταπόκριση του οφειλέτη στην ατομική ειδοποίηση, μπορεί να γίνει είτε με εξόφληση του συνόλου του χρέους είτε με ένταξή του σε κάποια ρύθμιση.
Πριν από τη λήψη αναγκαστικών μέτρων το ΚΕΑΟ προχωράει σε αξιολόγηση των οφειλετών και σε δημιουργία σχετικού προφίλ για καθένα χωριστά. Ουσιαστικά, αξιοποιούνται οι πληροφορίες που διαθέτει το ΚΕΑΟ στο ηλεκτρονικό του σύστημα, η διασύνδεση με το μητρώο της ΓΓΠΣ και τα στοιχεία του ΓΕΜΗ. Στη συνέχεια, με συγκεκριμένα κριτήρια, καθορίζεται ο βαθμός εισπραξιμότητας και επισφάλειας κάθε οφειλής. Τα κριτήρια που έχουν θεσμοθετηθεί είναι τα εξής:
- Το ύψος της οφειλής: Ανάλογα με το ποσό του χρέους επιλέγεται και το αντίστοιχο μέτρο εισπραξης.
- Η συμπεριφορά του οφειλέτη: Αξιολογείται η στάση του σε σχέση με εκπλήρωση των υποχρεώσεών του. Παράλληλα ελέγχεται εάν καταβάλλει τις τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές που ανακύπτουν, αλλά και εάν καταθέτει ένα ποσό, έστω και ως «έναντι» της συνολικής οφειλής. Αυτές οι δύο παρεμβάσεις – πρωτοβουλίες από την πλευρά του οφειλέτη, εάν συνεχίζονται, τότε ενισχύουν σημαντικά το προφίλ του και αυτό λαμβάνεται υπόψη από τις υπηρεσίες του ΚΕΑΟ, για όσο διαρκεί αυτή η συμπεριφορά.
- Παλαιότητα οφειλής: Το χρονικό σημείο δημιουργίας οφειλών είναι ιδιαίτερα σημαντικό, για να εκτιμηθεί εάν οφείλονται στην οικονομική κρίση ή εάν πρόκειται για εκ συστήματος αφερεγγυότητα.