Η αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών με εισόδημα έως 750 ευρώ, κατέγραψε δραματική καθίζηση κατά 40% εξαιτίας της ακρίβειας που πλήττει συνολικά την ελληνική οικονομία. Ανάλογη υποχώρηση, αν και σε μικρότερο ποσοστό, σημειώθηκε στην αγοραστική δύναμη τόσο του κατώτατου μισθού (-19%), όσο και στα νοικοκυριά με εισόδημα άνω των 750 και έως τα 1.100 ευρώ (από -9% έως -14%).
Το Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων του Ινστιτούτου Εργασίας (ΙΝΕ) της ΓΣΕΕ, περιγράφει με τα πιο μελανά χρώματα, την διάβρωση που υφίσταται το πραγματικό εισόδημα, την υποχώρηση που συντελείται στην αγοραστική δύναμη των πιο φτωχών νοικοκυριών και ασφαλώς την αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων, εξαιτίας της ακρίβειας. Οι επιστημονικοί συνεργάτες των συνδικάτων θέτουν θέμα αποτελεσματικότητας της εφαρμοζόμενης εισοδηματικής, φορολογικής και κοινωνικής πολιτικής και ζητούν την άμεση λήψη μέτρων για την ουσιαστική ενίσχυση των πολιτών.
Αναλυτικότερα τα στοιχεία που επεργάστηκε το ΙΝΕ ΓΣΕΕ και τα οποία αντλήθηκαν από τον Αύγουστο 2021 έως και τον Σεπτέμβριο 2022, δείχνουν ότι:
- Από τον Απρίλιο του 2022 και μετά, η απώλεια της αγοραστικής δύναμης του κατώτατου μισθού στην Ελλάδα κυμαίνεται γύρω στο 19%
- Έως και 40% ανέρχεται η απώλεια αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών με μηνιαίο εισόδημα χαμηλότερο των 750 ευρώ.
- Από 9% έως 14% η μείωση για τα εισοδήματα έως 1.100 ευρώ.
- Στα υψηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια, η απώλεια αγοραστικής δύναμης είναι χαμηλότερη του 11% και μειώνεται όσο αυξάνεται το επίπεδο του εισοδήματος.
- Το α’ τρίμηνο του 2022, ο ονομαστικός μέσος μισθός μειώθηκε κατά περίπου 4,5%, ενώ η μείωση του πραγματικού μέσου μισθού άγγιξε το 12%
- Ορατός είναι ο κίνδυνος κύματος διακοπής της παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, δεδομένου ότι ήδη το 2020 η Ελλάδα είχε το μεγαλύτερο ποσοστό νοικοκυριών στην ΕΕ με ληξιπρόθεσμες οφειλές ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, ενώ το 2021 κατέγραψε το υψηλότερο ποσοστό νοικοκυριών των οποίων διακόπηκε η παροχή ρεύματος και αερίου, λόγω μη εξόφλησης λογαριασμών.
- Στην Ελλάδα, καταγράφεται αύξηση του πληθωρισμού από 11,2% τον Αύγουστο σε 12,1% τον Σεπτέμβριο, όταν στην ΕΕ ανήλθε σε 10,9% από 10,1% τον Αύγουστο.
- Ως προς το ποσοστό του μηνιαίου λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου σε σχέση με το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, η Ελλάδα κατά το πρώτο 6μηνο του τρέχοντος έτους, είχε τη δεύτερη χειρότερη επίδοση στην ΕΕ, που ξεπερνούσε το 6% του μηνιαίου διαθέσιμου εισοδήματος σε μονάδες αγοραστικής δύναμης.
- Όσον αφορά την αντίστοιχη επιβάρυνση από τον μηνιαίο λογαριασμό φυσικού αερίου, η Ελλάδα κατέγραψε την τρίτη χειρότερη επίδοση στην ΕΕ, με το κόστος να είναι πολύ υψηλότερο σε σχέση με το διαθέσιμο εισόδημα (13,4% σε μονάδες αγοραστικής δύναμης).
- Ως προς τον πληθωρισμό στα είδη διατροφής και στα μη αλκοολούχα ποτά στην ΕΕ τον Σεπτέμβριο, η χώρα μας ήταν στο 12,8%, λίγο κάτω από τον αντίστοιχο της Ευρωζώνης (13,8%), που την κατατάσσει στη 19η θέση στον πληθωρισμό στα είδη διατροφής.
- Για τα φτωχότερα νοικοκυριά οι δαπάνες για στέγαση αντιπροσωπεύουν το 38,6% της συνολικής κατανάλωσής , έναντι 28,7% των πλουσιότερων νοικοκυριών. Οι δαπάνες για τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά αντιπροσωπεύουν το 22,2% της κατανάλωσης των φτωχότερων νοικοκυριών, έναντι 17,6% των πλουσιότερων.
Τα μέτρα που προτείνει το ΙΝΕ ΓΣΕΕ, για να αντιστραφεί η πορεία και να σταματήσει η «αιμορραγία» στην αγοραστική δύναμη του εισοδήματος των νοικοκυριών είναι τα εξής:
- Προσαρμογή των δαπανών κοινωνικής πρόνοιας και των παροχών και των επιδομάτων κοινωνικής προστασίας στην εξέλιξη του πληθωρισμού. Το όποιο πρόσθετο εισόδημα προκύπτει από επιδόματα πρέπει να είναι αφορολόγητο.
- Εξάντληση κάθε δυνατότητας μείωσης άμεσης και έμμεσης φορολογίας σε βασικά είδη διατροφής, σύμφωνα με τον δημοσιονομικό χώρο της οικονομίας.
- Άμεση και επαρκής αύξηση του κατώτατου μισθού. Επαναφορά της διαδικασίας της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας.
- Προστασία των εργαζομένων με κλαδικές συμβάσεις εργασίας και για την επίτευξη μισθολογικών προσαρμογών. Οι μισθοί δεν είναι η αιτία της τρέχουσας πληθωριστικής έξαρσης.
- Δομική μεταρρύθμιση της οργανωτικής λειτουργίας της αγοράς ενέργειας. Δραστικός περιορισμός της επίδρασης του χρηματιστηρίου ενέργειας. Επαναξιολόγησης της αποτελεσματικότητας της ιδιωτικοποίησης και του κατακερματισμού της αγοράς ενέργειας και έλεγχος των μηχανισμών διαφάνειας και ανταγωνισμού της.
- Αυστηρός έλεγχος του τρόπου διαμόρφωσης των τιμών στην αγορά ενέργειας.
