Μοντέλο επιδόματος ανεργίας, που στο μέλλον το ύψος του αναμένεται να εξαρτάται από το μισθό του δικαιούχου, αλλά και από την προϋπηρεσία του, προτίθεται το υπουργείο Εργασίας να εφαρμόσει και στον τουρισμό. Το επίδομα που καταβάλλεται σε πάνω από 172.000 εποχικά εργαζόμενους του κλάδου, πρόκειται να περάσει από συνολικό εξορθολογισμό, έτσι ώστε να περιοριστούν φαινόμενα υποδηλωμένης απασχόλησης, που έχουν εντοπιστεί.
Οι προτάσεις που έχουν υποβληθεί στην νέα πολιτική ηγεσία από το σωματείο των εργαζομένων και από τη διοίκηση της ΔΥΠΑ, κινούνται σε εκ διαμέτρου διαφορετικές κατευθύνσεις: Η πλευρά των εργαζομένων επιθυμεί μια πιο αναλογική καταβολή του επιδόματος, που ουσιαστικά ο χρόνος του θα αυξάνεται, όσο αυξάνονται τα ένσημα που θα συγκεντρώνει ο εργαζόμενος, ανά τουριστική περίοδο. Η διοίκηση της ΔΥΠΑ όμως, έχει διαπιστώσει ότι με την υπάρχουσα δομή, ορισμένα επιδόματα, ανάμεσά τους και το εποχικό, όχι μόνο δεν προσφέρουν στους επιδοτούμενους, αλλά πολλές φορές λειτουργούν και ως αντικίνητρο για να υπάρξει αναζήτηση εργασίας.
Το μοντέλο που επεξεργάζονται από κοινού ΔΥΠΑ και Υπ. Εργασίας, στηρίζεται στη μελέτη του ΟΟΣΑ για το τακτικό επίδομα ανεργίας. Εκεί επισημαίνεται ότι θα πρέπει η σύνδεση ανάμεσα στο επίδομα ανεργίας και το ύψος του μισθού του δικαιούχου όταν εργαζόταν, αλλά και στην προϋπηρεσία του, να είναι μεγαλύτερη. Κάτι αντίστοιχο εξετάζεται να γίνει και για την καταβολή του ειδικού εποχικού επιδόματος, που καταβάλλεται στον τουρισμό.
Αξίζει να επισημανθεί ότι το 2023 έλαβαν το εν λόγω επίδομα 172.400 δικαιούχοι, αριθμός σχεδόν διπλάσιος από εκείνους που είχαν καταγραφεί το 2009, δηλαδή προ Μνημονίων. Ο προβληματισμός τόσο ως προς την αύξηση των επιδοματούχων αυτής της κατηγορίας, όσο και ως προς την αποδοτικότητα του μέτρου, έχει φτάσει μέχρι το Μέγαρο Μαξίμου. Δεν είναι τυχαίο ότι προ ημερών ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού γραφείου του Πρωθυπουργού, προανήγγειλε με δηλώσεις του δραστικές αλλαγές στην επιδοματική πολιτική, υπογραμμίζοντας ότι οι πρώτες αποφάσεις θα εστιάζονται στο επίδομα ανεργίας και στο εποχικό επίδομα για τον τουρισμό. Με δεδομένο βέβαια ότι υπάρχει και το μίνι ασφαλιστικό νομοσχέδιο που ετοιμάζεται να κατατεθεί στη Βουλή αμέσως μετά τις διακοπές, δηλαδή τον Σεπτέμβριο, είναι πιθανό οι παρεμβάσεις σε αυτό το πεδίο των επιδομάτων να μετατεθούν για λίγο αργότερα, δηλαδή για τα τέλη του Φθινοπώρου.
Όμως σε κάθε περίπτωση, η αρμόδια Υπουργός Εργασίας, Νίκη Κεραμέως, πραγματοποίησε ξεχωριστή συνάντηση την περασμένη Παρασκευή με το προεδρείο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στον Επισιτισμό και στον Τουρισμό (ΠΟΕΕΤ), θέτοντας επί τάπητος όλα τα ανοιχτά ζητήματα του κλάδου.
Η ΠΟΕΕΤ πρότεινε να λειτουργεί πιο αναλογικά το ειδικό εποχικό επίδομα. Αυτό σημαίνει ότι, αν κάποιος συγκεντρώσει 90 ένσημα να πάρει 3 μήνες ταμείο ανεργίας, αν πάρει 120 ένσημα το επίδομα να του χορηγηθεί για 4 μήνες και αν πάρει 150 ένσημα, τότε να επιδοτηθεί για 5 μήνες.
Στην περίπτωση όμως που εφαρμοστεί το μοντέλο του ΟΟΣΑ, τότε η καταβολή του επιδόματος θα συνδεθεί αφενός με το μισθό του εργαζόμενου στον τουρισμό, αφετέρου με τη συνολική προϋπηρεσία του. Αυτό σημαίνει ότι είναι ανοιχτή η σύνδεση του επιδόματος με το συνολικό χρόνο ασφάλισης του εργαζόμενου. Έτσι, δεν θα μπορεί να προκύψει ο χρόνος καταβολής του επιδόματος, μόνο σε σχέση από τα ένσημα (Ημέρες Ασφάλισης) που θα έχουν καταγραφεί κατά την τρέχουσα τουριστική περίοδο.
Από την άλλη πλευρά, βέβαια, οι εκπρόσωποι των εργαζομένων επισημαίνουν ότι είναι τέτοια η φύση του εν λόγω επαγγέλματος, που πρέπει να ληφθεί υπόψη στις τελικές αποφάσεις που θα παρθούν και ο παράγοντας της γεωγραφικής διαστρωμάτωσης. Αυτό συμβαίνει, επειδή υπάρχουν θερινοί τουριστικοί προορισμοί, που όμως το χειμώνα υπολειτουργούν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη βιωσιμότητα του εργατικού δυναμικού, που ζει εκεί.
Η κυρία Κεραμέως εκφράστηκε πάντως θετικά και σε σχέση με τις προτάσεις της Ομοσπονδίας. Όμως εξετάζονται όλες οι περιπτώσεις μέχρι να παρθούν οι οριστικές αποφάσεις.
Προϋποθέσεις
Υπενθυμίζεται ότι το ειδικό εποχικό βοήθημα τακτικής ανεργίας χορηγείται σήμερα επί ένα τρίμηνο, αντιστοιχεί στο ύψος του επιδόματος ανεργίας που καταβάλλεται ευρύτερα (509 ευρώ) και η διάκριση που γίνεται είναι σε σχέση με τους νέους και τους παλαιούς επιδοτούμενους.
Ειδικότερα για νέους επιδοτούμενους ισχύουν σωρρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:
- Πρέπει να έχουν συμπληρωθεί το λιγότερο 100 Ημέρες Ασφάλισης σε επιχειρήσεις που λειτουργούν εποχικά με κρατήσεις υπέρ του κλάδου ανεργίας εντός του 14μήνου πριν από τη λήξη ή τη λύση της εργασιακής σχέσης. Σε αυτό το χρονικό διάστημα δεν υπολογίζονται οι ημέρες των 2 τελευταίων μηνών πριν από τη λήξη ή τη λύση αυτής.
- Πρέπει να έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 80 ημέρες εξαρτημένης εργασίας σε κάθε έτος κατά τα δύο προηγούμενα, πριν από την έναρξη της επιδότησης.
Όσοι νέοι επιδοτούμενοι έχουν απασχοληθεί σε επιχειρήσεις που λειτουργούν εποχικά για δύο συνεχόμενες σεζόν, πρέπει να γνωρίζουν ότι οι προϋποθέσεις ένταξης στο επίδομα είναι:
- Το λιγότερο 100 ημέρες εργασίας σε επιχειρήσεις που λειτουργούν εποχικά με κρατήσεις υπέρ του κλάδου ανεργίας κατά το τελευταίο 12μηνο πριν από τη λήξη ή λύση της σύμβασης εργασίας.
- Τουλάχιστον 80 ημέρες εξαρτημένης εργασίας για κάθε έτος κατά τα δύο προηγούμενα πριν από την έναρξη της επιδότησης.
Σε ό,τι αφορά τους παλαιούς επιδοτούμενους, για όσους εξ αυτών έχουν απασχοληθεί σε επιχειρήσεις που λειτουργούν εποχικά για μία σεζόν, ισχύει η προϋπόθεση των 100 ημερών εργασίας σε επιχειρήσεις που λειτουργούν εποχικά με κρατήσεις υπέρ του κλάδου ανεργίας εντός του 14μήνου πριν από τη λήξη ή τη λύση της εργασιακής σχέσης, χωρίς να υπολογίζονται οι ημέρες των 2 τελευταίων μηνών πριν από τη λήξη ή τη λύση αυτής.
Όσοι όμως παλαιοί επιδοτούμενοι έχουν απασχοληθεί σε επιχειρήσεις που λειτουργούν εποχικά για δύο συνεχόμενες σεζόν, τότε ισχύει το όριο των 100 ημερών εργασίας σε επιχειρήσεις που λειτουργούν εποχικά με κρατήσεις υπέρ του κλάδου ανεργίας κατά το τελευταίο 12μηνο πριν από τη λήξη ή λύση της σύμβασης εργασίας τους.
