Την επίσημη έναρξη του κοινωνικού διαλόγου για την ενίσχυση των συλλογικών διαπραγματεύσεων, πραγματοποίησε χθες το υπουργείο Εργασίας, αποστέλλοντας σχετικές επιστολές προς τους κοινωνικούς εταίρους και θέτοντας το απαραίτητο χρονοδιάγραμμα επί της διαδικασίας.
Ο διάλογος στοχεύει στην κατάρτιση Σχεδίου Δράσης, ώστε να δοθούν τα απαραίτητα κίνητρα ή να καταργηθούν τα όποια αντικίνητρα, ώστε να αυξηθούν οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας. Το ποσοστό κάλυψης των εργαζομένων από ΣΣΕ αποτελεί κρίσιμο μέγεθος, καθώς στην Κοινοτική Οδηγία που ενσωμάτωσε με νόμο (ν.5163/24) η Κυβέρνηση, ορίζεται ότι πρέπει να αυξηθεί στο 80% από περίπου 25% που είναι σήμερα.
Με τις επιστολές που εστάλησαν προς τους Κοινωνικούς Εταίρους, η αρμόδια υπουργός Εργασίας, Νίκη Κεραμέως, ζητάει εντός πέντε ημερών από την παραλαβή τους, να ορίσουν έναν εμπειρογνώμονα για να συμμετάσχει στις προπαρασκευαστικές διαδικασίες που είναι απαραίτητες για να αντληθούν οι καλές πρακτικές επί του θέματος των ΣΣΕ από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εν συνεχεία θα ακολουθήσει διάλογος ανάμεσα στους κοινωνικούς εταίρους και στο υπουργείο Εργασίας. Ακολούθως, οι κοινωνικοί εταίροι θα λάβουν νεότερη επίσημη πρόσκληση, που θα τους δίνει τη δυνατότητα εντός 30 ημερών (με δικαίωμα παράτασης άλλων 30 ημερών), να διατυπώσουν εγγράφως τις προτάσεις τους σε σχέση με τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στο πεδίο των συλλογικών διαπραγματεύσεων.
Όπως επισημαίνει στην επιστολή της η κυρία Κεραμέως «η υποχρέωση της χώρας να καταρτίσει Σχέδιο Δράσης αποτελεί μια εθνική πρόκληση που απαιτεί τη μέγιστη συνεργασία μεταξύ των κοινωνικών εταίρων και της Πολιτείας, και προσβλέπουμε στην άρτια συνεργασία μας, ώστε να φέρουμε από κοινού εις πέρας αυτό το θεμελιώδες έργο».
Επισημαίνεται ότι, βάσει χρονοδιαγράμματος, το Σχέδιο Δράσης θα πρέπει να καταρτιστεί έως το τέλος του τρέχοντος έτους. Θα έχει διάρκεια 1-5 έτη και σε αυτό θα πρέπει να ορίζονται με σαφήνεια συγκεκριμένα μέτρα για να αυξηθεί το ποσοστό κάλυψης από συλλογικές διαπραγματεύσεις, με σεβασμό στην αυτονομία των κοινωνικών εταίρων.
Πρέπει να τονιστεί πως η πολιτική ηγεσία έχει ήδη εντοπίσει συγκεκριμένα σημεία, που χρειάζεται να γίνουν διορθώσεις επί της κείμενης νομοθεσίας που σχετίζεται με τις συλλογικές διαπραγματεύσεις. Από αυτά, ασφαλώς ξεχωρίζει το μέτρο του 50% + 1 που είχε ψηφιστεί το 2021 και αποτελεί δέσμευση για να μπορεί μια Συλλογική Σύμβαση να επεκταθεί ως «γενικώς υποχρεωτική» στο σύνολο των επιχειρήσεων ενός κλάδου. Το συγκεκριμένο όριο, αφορά τόσο τις εταιρίες που καλύπτονται από την Ομοσπονδία που συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις, όσο και τους εργαζόμενους που απασχολούνται στον εν λόγω κλάδο. Έχει διαπιστωθεί ότι η συγκεκριμένη δέσμευση, συνδυαστικά με την ύπαρξη Μητρώου επιχειρήσεων και εργαζομένων, λειτουργεί περισσότερο ως αντικίνητρο υπογραφής ΣΣΕ και είναι στις προθέσεις του υπουργείου Εργασίας η σημαντική μείωση του ποσοστού κάλυψης.
Στον αντίποδα βέβαια, υπάρχει η μόνιμη απαίτηση μεγάλης μερίδας κοινωνικών εταίρων, κύρια της ΓΣΕΕ, αλλά και της ΕΣΕΕ (έμποροι) και της ΓΣΕΒΕΕ (επαγγελματοβιοτέχνες) να αναλάβουν και πάλι την διαπραγμάτευση για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού. Το συγκεκριμένο αίτημα, υπάρχει εδώ και 13 χρόνια, από τότε δηλαδή που στην εποχή των μνημονίων, έγινε η συγκεκριμένη κομβική αλλαγή. Έκτοτε ο βασικός μισθός στον ιδιωτικό τομέα, δεν αποτελεί κύριο αντικείμενο της υπογραφής Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (ΕΓΣΣΕ). Αντίθετα, καθορίζεται από τον εκάστοτε υπουργό Εργασίας, γεγονός που έχει αποτελέσει σημείο τριβής με τους κοινωνικούς εταίρους. Είναι χαρακτηριστικό ότι στον τελευταίο προσδιορισμό του κατώτατο μισθού που ορίστηκε από την 1η Απριλίου στα 880 ευρώ μικτά, η ΓΣΕΕ απείχε, κάνοντας λόγο για προσχηματική διαδικασία.
Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες, η Συνομοσπονδία θα συμμετάσχει καταρχάς στη διαδικασία. Όμως θεωρεί πως πρέπει να γίνει πλήρης αποκατάσταση του θεσμικού πλαισίου που ίσχυε για τη συλλογική διαπραγμάτευση, πριν από την περίοδο των Μνημονίων.
