Έως 5%, φτάνοντας στα 871,5 ευρώ μικτά, προτείνουν οι εκπρόσωποι των εργοδοτών να αυξηθεί ο κατώτατος μισθός στον ιδιωτικό τομέα φέτος, οριοθετώντας ουσιαστικά το ανώτατο πεδίο ανόδου, που μπορούν να αντέξουν οι επιχειρήσεις.
Τα σχετικά υπομνήματα υποβλήθηκαν από όλους τους εμπλεκόμενους κλάδους στη διαδικασία, δηλαδή Τουρισμός (ΙΝΣΕΤΕ), επαγγελματοβιοτέχνες (ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ), έμποροι (ΙΝΕΜΥ ΕΣΕΕ), βιομήχανοι (ΙΝΣΒΕ), Τράπεζα της Ελλάδος, ΙΟΒΕ και ΚΕΠΕ. Υπενθυμίζεται ότι εκτός διαδικασίας υποβολής προτάσεων έχει θέσει εαυτόν η ΓΣΕΕ.
Το υψηλότερο ποσοστό προτάθηκε από το ΚΕΠΕ, που δίνει ένα περιθώριο αύξησης από 3% έως 5% (871,5 ευρώ), συσχετίζοντας την όποια απόφαση ληφθεί σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο, να αξιολογηθεί σε συνδυασμό με την εκτίμηση για τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας (2,1 – 2,5% για φέτος).
Το ΙΝΣΕΤΕ προτείνει αύξηση μέχρι 4,82% (870 ευρώ), τονίζοντας η εκρηκτική αύξηση των εισαγωγών Αγαθών και Υπηρεσιών, παραμένει σημαντικό εμπόδιο για κάτι υψηλότερο. Η ΤτΕ προτείνει αύξηση έως 4% (863,2 ευρώ), την οποία χαρακτηρίζει «συνετή», εάν συνδυαστεί με την σταθερότητα των τιμών, την διαφύλαξη της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας και την προστασία της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων από τις πληθωριστικές πιέσεις.
Το ΙΟΒΕ προτείνει τέσσερα διαφορετικά σενάρια, αλλά προκρίνει αύξηση 3,5% ή 859 ευρώ, μικτές αποδοχές, δίνοντας έμφαση, μεταξύ άλλων και στο μικρό μέγεθος των ελληνικών επιχειρήσεων.
Το ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, το ΙΝΕΜΥ ΕΣΕΕ, και το ΙΝΣΒΕ, περιορίστηκαν να αναφερθούν στις ευρύτερες παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν ώστε οι επιχειρήσεις και ειδικά όσες έχουν μικρό αριθμό εργαζομένων, να αντέξουν και να καταφέρουν να επωμιστούν το βάρος της όποιας αύξησης στις βασικές αποδοχές.
Πιο αναλυτικά, οι προτάσεις των εργοδοτών, αναφορικά με τον κατώτατο μισθό που θα ισχύει από την 1η Απριλίου και μετά, έχουν ως εξής:
ΙΝΣΕΤΕ
Το Ινστιτούτο ΣΕΤΕ προτείνει η νέα αύξηση του Κατώτατου Μισθού (ΚΜ) να είναι μέχρι 4,82% από την 1η Απριλίου 2025. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο ο ΚΜ θα διαμορφωθεί ως τα 870 ευρώ σε 14μηνη βάση και μέχρι τα 1.015 ευρώ σε 12μηνη βάση. Επομένως, ο μέσος ΚΜ το 2025 θα διαμορφωθεί ως τα 1.003,33 ευρώ σε 12μήνη βάση και θα είναι αυξημένος ως 5,20% έναντι του μέσου ΚΜ του 2024. Το σημαντικό εμπόδιο για μεγαλύτερες αυξήσεις του ΚΜ και των μισθών εν γένει στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον Ινστιτούτο, εξακολουθεί να είναι η εκρηκτική αύξηση των εισαγωγών Αγαθών και Υπηρεσιών (Α&Υ), η οποία συνεχίστηκε και το 2024.
Το 2025 η προτεινόμενη από το ΙΝΣΕΤΕ αύξηση του ΚΜ ως 4,82%, εκτιμάται ότι θα συνεπάγεται την αύξηση των μισθολογικών αμοιβών ανά απασχολούμενο στην οικονομία κατά 3,2% (έναντι εκτιμώμενης αύξησής τους κατά 3,0% στη Ζώνη του Ευρώ). Επίσης, η αύξηση του ΑΕΠ ανά απασχολούμενο το 2025 εκτιμάται από το ΙΝΣΕΤΕ στο 1,49% στην Ελλάδα, έναντι μόλις 0,6% στη Ζώνη του Ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος (ULC) θα αυξηθεί στην Ελλάδα κατά 1,69%, έναντι της εκτιμώμενης αύξησής του κατά 2,4% στην ΕΕ-20. Αυτές οι εξελίξεις συνεπάγονται ένα κέρδος ανταγωνιστικότητας για την Ελλάδα (έναντι της Ζώνης του Ευρώ).
ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ
Το Ινστιτούτο των επαγγελματοβιοτεχνών, αποφεύγει να δώσει συγκεκριμένο ποσοστό αύξησης στον κατώτατο μισθό. Στην ανάλυσή του σημειώνει μεταξύ άλλων, πως από την μεταβολή του κατώτατου μισθού υπολογίζεται ότι θα επηρεαστούν τουλάχιστον 575.684 εργαζόμενοι ή το 22,8% του συνόλου των μισθωτών. Ο αριθμός των εργαζομένων που αμείβονταν με βάση τον κατώτατο μισθό το 2024 έχει μειωθεί σε σχέση με το 2023 κατά 0,7%, συνεχίζοντας την καθοδική πορεία που έχει ξεκινήσει από το 2022 και μετά.
Το 62,33% των εργαζομένων που θα επηρεαστούν από μια μεταβολή του κατώτατου μισθού είναι πλήρως απασχολούμενοι, ενώ το 34,45% είναι με καθεστώς μερικής και το 3,21% εκ περιτροπής απασχόλησης.
Ο μέσος μισθός των εργαζομένων που θα επηρεαστούν από τη μεταβολή του κατώτατου μισθού είναι για τους πλήρους απασχόλησης 874,11 ευρώ ενώ για τους μερικώς και εκ περιτροπής απασχολούμενους 438,09 ευρώ και 415,55 ευρώ, αντίστοιχα.
ΙΝΕΜΥ ΕΣΕΕ
Το Ινστιτούτο των εμπόρων επίσης αποφεύγει να δώσει ακριβές ποσοστό αύξησης του κατώτατου μισθού, αν και διαπιστώνει ότι ο συγκεκριμένος κλάδος είναι ο μεγαλύτερος εργοδότης της χώρας (16,3% της συνολικής απασχόλησης το 2024). Επίσης, επισημαίνει ότι τα πρώτα τρία τρίμηνα της περσινής χρονιάς ο κύκλος εργασιών ανήλθε σε 130,6 δισ. ευρώ. Τονίζει όμως ότι για τη διαμόρφωση του κατώτατου μισθού θα πρέπει να λαμβάνεται και η ικανότητα καταβολής του από τις επιχειρήσεις, χωρίς δηλαδή να διασαλεύεται ή να τίθεται εν αμφιβόλω η βιωσιμότητά τους.
Ειδική αναφορά γίνεται στην προσαύξηση του κατώτατου μισθού λόγω τριετιών. Εκτιμάται ότι, ενώ πέρυσι μόλις 1.500 εργαζόμενοι ωφελήθηκαν από τη μετάβαση σε ανώτερη μισθολογική κλίμακα εξαιτίας της συμπλήρωσης των τριετιών, φέτος οι ωφελούμενοι αναμένεται να είναι περισσότεροι.
ΙΝΣΒΕ
Χωρίς να δίνει ποσοστά το Ινστιτούτο του Συνδέσμου Βιομηχανιών υπογραμμίζει πως η αύξηση του κατώτατου μισθού που έχει εξαγγελθεί από την Κυβέρνηση, θα πρέπει να είναι λελογισμένη και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αποτελέσει εμπόδιο στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και να λαμβάνει υπόψη της την παραγωγικότητα της εργασίας. Ως εκ τούτου, το ύψος της δεν θα πρέπει ν’ αποτελέσει παράγοντα αύξησης του πληθωρισμού, της ανεργίας, και, ενδεχομένως, της αδήλωτης εργασίας.
Σε κάθε περίπτωση, προτείνεται η αύξηση του κατώτατου μισθού να συνοδεύεται από μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, μείωση φορολόγησης των χαμηλόμισθων και συνέχιση της επιδότησης του κόστους ενέργειας. Επίσης, προτείνεται να εκκινήσει διάλογος μεταξύ της Κυβέρνησης και των Θεσμικών Κοινωνικών Εταίρων, για να συζητηθούν οι δυνατότητες θεσμοθέτησης επιπλέον μέτρων τα οποία θα συμβάλλουν στη βελτίωση του εισοδήματος όσων λαμβάνουν τον κατώτατο μισθό.
ΙΟΒΕ
Το ΙΟΒΕ, αφού χαρακτηρίζει «δόκιμο» να υπάρξει μια αύξηση του κατώτατου μισθού στην περιοχή του 3,5%, υπενθυμίζεται ότι σε πέντε χώρες δεν υπάρχει θεσμοθετημένος κατώτατος μισθός (Αυστρία, Δανία, Ιταλία, Σουηδία, Φινλανδία). Στις χώρες αυτές ισχύουν κλαδικοί ή ομοιο-επαγγελματικοί κατώτατοι μισθοί που προσδιορίζονται με συλλογικές διαπραγματεύσεις.
- Σε 22 χώρες ο κατώτατος μισθός καθορίζεται είτε από συλλογικές διαπραγματεύσεις, είτε με κυβερνητική ρύθμιση. Η κυβερνητική ρύθμιση μπορεί να πηγάζει έπειτα από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους ή με σχετική εισήγηση από αρμόδια επιτροπή κατόπιν διαβουλεύσεων των κοινωνικών εταίρων.
Το ΙΟΒΕ θεωρεί ότι θα μπορούσε να αξιοποιηθεί ως βάση για την αύξηση ο εκτιμώμενος πληθωρισμός και η βελτίωση της παραγωγικότητας που αναμένεται για το έτος. Μια συνετή αύξηση καλείται να λαμβάνει υπόψη τον υψηλό βαθμό συμπίεσης των μισθών στην Ελλάδα, το μικρό μέγεθος των ελληνικών επιχειρήσεων, τις τάσεις στην ανεπίσημη αγορά εργασίας, την εξέλιξη στο εξωτερικό ισοζύγιο της χώρας, καθώς και τις μεταβολές των τιμών σε είδη πρώτης ανάγκης. Με στόχο τη διατηρήσιμη οικονομική ανάπτυξη, κρίνεται σκόπιμο να συνεχιστεί ως δημοσιονομική προτεραιότητα η περαιτέρω μείωση του μη μισθολογικού κόστους.
ΚΕΠΕ
Το ΚΕΠΕ αξιοποιεί την εκτίμηση ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας το 2025 θα κυμανθεί μεταξύ 2,1% και 2,5%. Με αυτό ως δεδομένο, οποιαδήποτε αύξηση του κατώτατου μισθού πάνω από 5% θα αυξήσει το μοναδιαίο κόστος εργασίας. Επίσης, έχοντας υπόψη ότι ο πληθωρισμός του 2024 ήταν 2,74%, ενώ η αναμενόμενη αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας θα κυμανθεί περί του 1% και στόχος είναι η διατήρηση της αγοραστικής δύναμης των χαμηλόμισθών και ταυτόχρονα να μην δημιουργηθεί έλλειμμα ανταγωνιστικότητας, κρίνεται ότι υπάρχει περιθώριο για μια αύξηση του κατώτατου μισθού μεταξύ 3% και 5%.
Τράπεζα της Ελλάδος
Σύμφωνα με την ανάλυση της Τράπεζας της Ελλάδος, τα τρία βασικά οικονομικά κριτήρια για την εκτίμηση του περιθωρίου μιας αύξησης του κατώτατου μισθού είναι η σταθερότητα των τιμών, η διαφύλαξη της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας και η προστασία της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων από τις πληθωριστικές πιέσεις. Σε αυτό το πλαίσιο και δεδομένης της περαιτέρω επιβράδυνσης του πληθωρισμού που προβλέπεται για το 2025, κρίνεται ότι υπάρχει περιθώριο για μια συνετή αύξηση των κατώτατων μισθών και ημερομισθίων μέχρι 4% από την 1η Απριλίου 2025.
