Πλήρως δεσμευτικός για την εκάστοτε Κυβέρνηση, θα είναι ο μαθηματικός τύπος για τον υπολογισμό του κατώτατου μισθού, που θα τεθεί επίσημα σε εφαρμογή από το 2028 και μετά.
Έτσι, αλλάζει το καθεστώς που ισχύει από το 2012 και ουσιαστικά οι βασικές αποδοχές δεν θα προκύπτουν ως αποτέλεσμα απόφασης του εκάστοτε Υπουργού Εργασίας, που εγκρίνονται τυπικά, από το ανάλογο Υπουργικό Συμβούλιο. Στον απόηχο του Υπουργικού Συμβουλίου που ασχολήθηκε με την προώθηση της σχετικής Κοινοτικής Οδηγίας, συνέντευξη τύπου που παραχώρησε χθες η Υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως, οριοθέτησε χρονικά τη μεταβατική περίοδο της νέας διαδικασίας. Την ίδια στιγμή, βέβαια, δίνεται περιθώριο ενός έτους, υπό μορφή «οδικού χάρτη» για να στηριχθούν περαιτέρω οι συλλογικές διαπραγματεύσεις. Πάντως, το υπουργείο Εργασίας και η Κυβέρνηση απέφυγαν να προσδιορίσουν το πότε θα επιτευχθεί ο στόχος, που έχει τεθεί από την ΕΕ και θέλει να πρέπει να ανέλθει στο 80% το ποσοστό κάλυψης των εργαζομένων της κάθε χώρας – μέλους, από συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Υπογραμμίζεται ότι στην Ελλάδα το σχετικό ποσοστό κυμαίνεται στα επίπεδα του 25%, με πολύ αργό ρυθμό ανόδου.
Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο ρυθμός ανάπτυξης και ο πληθωρισμός θα καθορίζουν τον κατώτατο μισθό. Όπως ανέφερε στην εισήγησή του στο Υπουργικό Συμβούλιο, ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε πως εφεξής θα απαγορεύεται δια νόμου η μείωση του κατώτατου μισθού.
Πάντως, θα θεσμοθετηθεί και ρήτρα παρέκκλισης, όπου θα μπορεί να εφαρμοστεί σε εξαιρετικές περιπτώσεις οικονομικής κρίσης. Εκεί, θα μπορεί να γίνει διαφοροποίηση από την αρχική εκτίμηση του μαθηματικού τύπου, ώστε, ακόμα και εάν προκύπτει σενάριο περικοπής των βασικών αποδοχών στον ιδιωτικό τομέα, αυτές απλώς να παραμένουν «παγωμένες».
Ο στόχος που έχει τεθεί για κατώτατο μισθό 950 ευρώ έως το 2027, εκτιμήθηκε από την κυρία Κεραμέως ότι είναι απολύτως εφικτός. Από εκεί και μετά, θα ξεκινήσει η εφαρμογή του μαθηματικού τύπου, που θα αξιοποιεί δύο βασικές παραμέτρους:
- Τον πληθωρισμό, όπως προκύπτει για το 20% των χαμηλότερων, εισοδηματικά, νοικοκυριών της ελληνικής οικονομίας.
- Την παραγωγικότητα της οικονομίας, μέγεθος που θα ενσωματώνει το σύνολο των μισθών σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, επεκτείνοντας ουσιαστικά το μοντέλο που εφαρμόζεται στη Γαλλία. Εκεί, αξιοποιείται μόνο το πεδίο των αποδοχών που λαμβάνουν οι εργατοτεχνίτες.
Σε ό,τι αφορά το μέσο μισθό, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας εκτιμά ότι είναι πολύ αισιόδοξα τα μηνύματα της αγοράς. Έτσι, από τα 1.036 ευρώ που ήταν ο ονομαστικός μέσος μισθός το 2019, σήμερα βρίσκεται στα 1.252 ευρώ. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι θα καταστεί εφικτός ο στόχος για 1.500 ευρώ μέσο μισθό στο τέλος της τετραετίας, έστω και αν στο πεδίο των συλλογικών διαπραγματεύσεων δεν έχουν γίνει ακόμα τα απαραίτητα βήματα προόδου. Πάντως, για το συγκεκριμένο σχέδιο δράσης, θα ζητηθεί από τους κοινωνικούς εταίρους να καταθέσουν προτάσεις και να συμμετέχουν ενεργά στη διαδικασία, καθώς έχει διαπιστωθεί η υστέρηση που καταγράφεται στην ελληνική αγορά εργασίας.
Σε κάθε περίπτωση, στις αρχές του 2025, θα ενεργοποιηθεί Επιτροπή Διαβούλευσης, που θα περιλαμβάνει εκπροσώπους από όλους τους Κοινωνικούς Εταίρους και Φορείς της Οικονομίας (πχ ΕΛΣΤΑΤ, ΤτΕ). Στόχος της επιτροπής είναι να ξεκινήσει η διαδικασία προσδιορισμού των βασικών αποδοχών, με το νέο μοντέλο, όσο και αν αυτό επί της ουσίας θα εφαρμοστεί τρία χρόνια αργότερα.
Πρέπει να επισημανθεί ότι εφεξής ο κατώτατος μισθός θα δεσμεύει και το εισαγωγικό μισθολογικό κλιμάκιο που ισχύει για τον Δημόσιο Τομέα. Άλλωστε, αποτελεί ξεκάθαρη παράμετρο και της Κοινοτικής Οδηγίας, που τις επόμενες μέρες, υπό μορφή σχεδίου νόμου, θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Θα ακολουθήσει, συνέχιση του διαλόγου με τους κοινωνικούς εταίρους, αλλά και με όλα τα κόμματα, για να καθοριστεί το τελικό κείμενο που θα εισαχθεί στη Βουλή, προς ψήφιση.
Στη συνέντευξη τύπου, επισημάνθηκε και η ξεχωριστή παρέμβαση που αφορά την περαιτέρω μείωση του μη μισθολογικού κόστους. Πρόκειται για τη νέα υποχώρηση των ασφαλιστικών εισφορών κατά μία ποσοστιαία μονάδα (0,5 από εργοδότες και 0,5 από εργαζόμενους). Σήμερα, οι ασφαλιστικές εισφορές (εργοδότη και εργαζόμενου) βρίσκονται στο 36,16 του μισθού του κάθε εργαζόμενου. Με τη μείωση κατά μία επιπλέον μονάδα, θα υποχωρήσει στο 35,16 το συγκεκριμένο μέγεθος. Η συγκεκριμένη μείωση, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, θα γίνει από τις εισφορές υγείας. Η σχετική διάταξη, αναμένεται να ενσωματωθεί με τροπολογία σε νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών, τις αμέσως επόμενες ημέρες.
