Τις ώρες εργασίας και σε δεύτερο εργοδότη, τη μείωση του χρόνου δοκιμαστικής περιόδου, αλλά και παρεμβάσεις σε σχέση με υπερωρίες, πρόστιμα και λειτουργία της ψηφιακής κάρτας, αναμένεται να ενσωματωθούν στο νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας. Οι διαρροές που έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία 24άωρα για ένα σχέδιο νόμου που είναι πιθανό να δοθεί σε δημόσια διαβούλευση άμεσα, ίσως και εντός της ημέρας, δείχνουν ότι δημιουργείται ένα εντελώς νέο εργασιακό τοπίο, που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει και ποινές για συνδικαλιστές που προκαλούν εμπόδια όταν προκηρύσσουν και περιφρουρούν μια απεργιακή κινητοποίηση. Πρόκειται για ένα πλέγμα διατάξεων που θα συμπληρώνουν την κύρωση της Κοινοτικής Οδηγίας (2019/1152) που εκκρεμεί από τον περασμένο Αύγουστο και αφορά «διαφανείς και προβλέψιμους όρους εργασίας».
Πιο αναλυτικά, οι βασικές παρεμβάσεις που πρόκειται να τεθούν σε διαβούλευση, είναι οι ακόλουθες:
- Ωράρια απασχόλησης σε δύο εργοδότες: Πρόκειται για το μοντέλο της παράλληλης απασχόλησης. Εφεξής, όπως θα προβλέπει και η σχετική Κοινοτική Οδηγία, ένας εργοδότης δεν θα μπορεί να απαγορεύει σε κάποιον εργαζόμενο να απασχολείται και σε άλλους εργοδότες, εκτός του προκαθορισμένου ωραρίου εργασίας του. Όμως υπάρχει το δεδομένο των υποχρεωτικών 11 συνεχόμενων ωρών ανάπαυσης ημερησίως. Άρα η όποια πρόσθετη εργασία, δεν θα μπορεί να είναι πάνω από πέντε ώρες σε καθημερινή βάση, πέρα από το οκτάωρο. Άρα δεν θα επιτρέπεται η παράλληλη απασχόληση, πάνω από 13 ώρες την ημέρα.
- Ευέλικτες μορφές εργασίας: Αναμένεται να θεσμοθετηθούν με σαφήνεια, όπως ορίζει και η σχετική Κοινοτική Οδηγία, οι συμβάσεις κατά παραγγελία (on demand), καθώς και οι συμβάσεις μηδενικών ωρών απασχόλησης (zero hours contracts). Ουσιαστικά, ο εργοδότης θα μπορεί να καλεί τον εργαζόμενο όποτε τον χρειάζεται, θα τον αξιοποιεί για τις ώρες που επιθυμεί και στη συνέχεια θα τον πληρώνει ανάλογα με βάση το χρόνο που τον αξιοποίησε. Με την κύρωση της σχετικής Κοινοτικής Οδηγίας, πρόκειται να θεσμοθετηθεί στο απαραίτητο προστατευτικό πλαίσιο εφαρμογής των συγκεκριμένων συμβάσεων, ώστε να μην υπάρξουν φαινόμενα κατάχρησης.
- Ψηφιακή κάρτα εργασίας: Θα υπάρχουν απαλλαγές για τις επιχειρήσεις που θα επιλέξουν την εφαρμογή του συγκεκριμένου μοντέλου καταγραφής του ημερήσιου ωραρίου για όλους τους εργαζόμενούς τους, έτσι ώστε να περιοριστεί η γραφειοκρατία. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι είναι πιθανό να προωθηθεί η μη υποβολή του εντύπου Ε8, που αφορά την προαναγγελία στις υπερωρίες. Επίσης, αναμένεται να παρέχεται το δικαίωμα μόνο στις επιχειρήσεις που θα ενσωματώσουν την Ψηφιακή Κάρτα να δηλώνουν ή όχι το τροποποιητικό ωράριο και τις υπερωρίες, ανά μήνα. Σε κάθε περίπτωση, η υιοθέτηση της Ψηφιακής Κάρτας θα είναι προαιρετική και οι ανωτέρω παρεμβάσεις θα αποτελούν κίνητρα ώστε να προσελκύσουν όσο γίνεται περισσότερους ενδιαφερόμενους – επιχειρηματίες.
- Πρόστιμα: Θα υπάρχει αύξηση των προστίμων στα 10.500 ευρώ ανά περίπτωση, για παραβάσεις που αφορούν την υποδηλωμένη εργασία. Έως τώρα, εάν εντοπιστεί εργαζόμενος, για παράδειγμα, με σύμβαση τετράωρης απασχόλησης να δουλεύει κανονικό οκτάωρο, το πρόστιμο μπορεί να φτάσει έως τα 2.000 ευρώ. Στο εξής θα εξομειωθεί με το πρόστιμο για την αδήλωτη εργασία.
- Δοκιμαστική εργασία: Μειώνεται στους έξι μήνες, από ένα έτος που είναι έως τώρα, η δοκιμαστική περίοδος εργασίας για κάθε εργαζόμενο που προσλαμβάνεται. Εάν απολυθεί πριν από την πάροδο του εξαμήνου ο εργαζόμενος δεν έχει δικαίωμα αποζημίωσης. Ειδικά για περιπτώσεις όπου υπογράφεται σύμβαση ορισμένου χρόνου, η Κοινοτική Οδηγία ορίζει πως η δοκιμαστική περίοδος θα πρέπει να είναι ανάλογη με τη διάρκεια της σύμβασης και τη φύση της εργασίας. Αν ανανεωθεί η σύμβαση τότε παύει και η δοκιμαστική περίοδος.
- Κοινοτική Οδηγία: Στόχος είναι η προστασία των εργαζομένων σε ό,τι αφορά τους όρους εργασίας τους. Οι εργοδότες αναλαμβάνουν μια σειρά από υποχρεώσεις για να ενημερώνουν τους εργαζόμενους έγκαιρα για τυχόν μεταβολή στους εργασιακούς όρους (πχ αλλαγή ωραρίου, αλλαγή χώρου εργασίας, είδος εργασίας, απόλυση).
- Απεργίες: Εφεξής, αναμένεται να υπάρχουν ποινικές ευθύνες, σε απεργούς που παρεμποδίζουν από την εργασία τους, άλλους εργαζόμενους. Ουσιαστικά, όποιος εμποδίζει την ελεύθερη προσέλευση ή αποχώρηση από την εργασία ή ασκεί σωματική ή ψυχολογική βία, θα τιμωρείται. Οι ποινές που προβλέπονται θα είναι τουλάχιστον έξι μήνες φυλάκιση και 5.000 ευρώ πρόστιμο. Αν μάλιστα, διαπιστωθεί υποτροπή οι ποινές ενδέχεται να διπλασιάζονται.