Τρία είναι τα βασικά «όπλα» που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση στην αγορά εργασίας ως… αντίδοτο στον κορονοϊό. Με βασικό στόχο να περιοριστούν οι απολύσεις, αλλά και να στηριχθεί το εισόδημα των εργαζομένων, τα μέτρα που εφαρμόζονται εστιάζονται στους εποχικά εργαζόμενους, σε συγκεκριμένους κλάδους που σχετίζονται με τον τουρισμό (πχ αερομεταφορές), ενώ υπάρχει και ο μηχανισμός «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» που παρά την περιορισμένη απήχηση, συνεχίζει να είναι ενεργός.
Ας δούμε πιο αναλυτικά όλα τα μέτρα που απευθύνονται σε εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους:
Α) ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ
Ισχύει από τις 15 Ιουνίου. Απευθύνεται σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα με βασικό στόχο να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης. Γι’ αυτό και στο μηχανισμό εντάσσονται όλες οι επιχειρήσεις συνεχούς ή εποχικής λειτουργίας.
Όσες επιχειρήσεις αποδεχτούν να υπαχθούν στους κανόνες που διέπουν το μηχανισμό, ωφελούνται από το δικαίωμα που αποκτούν να μειώνουν μονομερώς το χρόνο της εβδομαδιαίας εργασίας έως και κατά 50%, με αντίστοιχη μείωση του μισθού. Το εναπομείναν ποσό θα καλύπτεται σε ποσοστό 60% από το κράτος. Άρα θα προκύπτει μια μείωση αποδοχών, που συνολικά θα ανέρχεται στο 20% κατά μέσο όρο.
Πρόκειται για ένα μέτρο που μπορεί να εφαρμοστεί είτε για ένα μέρος είτε για το σύνολο των εργαζομένων μιας επιχείρησης. Η ισχύς του μέτρου μπορεί να εφαρμοστεί για το σύνολο του χρονικού διαστήματος που θα είναι ενεργός ο μηχανισμό ή για ένα μέρος του, πχ για ένα μήνα.
Στο ανωτέρω χρονικό διάστημα όμως, ο εργοδότης πρέπει να γνωρίζει ότι χάνει το δικαίωμα να μεταβάλει το είδος μιας σύμβασης εργασίας (πχ από πλήρη, σε μερική απασχόληση). Επίσης, δεν μπορεί να αλλάξει ούτε τις τακτικές αποδοχές των εργαζομένων, όπως αυτές είχαν συμφωνηθεί, κατά το διάστημα που θα εφαρμόσει μείωση στον εβδομαδιαίο χρόνο εργασίας τους. Επιπλέον, ο εργοδότης δεν έχει δικαίωμα, για τους εργαζόμενους που τοποθετεί στο μηχανισμό, να τους καταγγείλει τη σύμβαση εργασίας, δηλαδή να τους απολύσει.
Το χρονικό όριο που έχει τεθεί, έως τώρα, για να ενταχθούν οι εργαζόμενοι στο μηχανισμό «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» είναι να έχουν υπογράψει σύμβαση πλήρους απασχόλησης μέχρι τη 10η Αυγούστου. Για όσο διάστημα ο εργοδότης κάνει χρήση του μηχανισμού, οι ασφαλιστικές εισφορές, στο μειωμένο χρόνο που θα δουλεύουν οι εργαζόμενοι, καταβάλλονται στο σύνολό τους.
Για τις υπόλοιπες ασφαλιστικές εισφορές, που αφορούν το «συμβατικό» χρόνο εργασίας, ο οποίος υπολείπεται ισχύουν τα εξής:
- Αρχικά για την πρώτη φάση λειτουργίας του μηχανισμού (15.06.2020 – 30.06.2020), το 60% των εργοδοτικών εισφορών καταβάλλεται από το Κράτος, όπως επίσης και το 100% των εισφορών που επιβαρύνουν τον εργαζόμενο.
- Για τη β’ φάση λειτουργίας του μηχανισμού (01.07.2020 – 15.10.2020), το 100% των ασφαλιστικών εισφορών, εργαζόμενου και εργοδότη καταβάλλεται από το Κράτος.
Ειδική μέριμνα έχει τεθεί σε ισχύ για τις αερομεταφορές, αλλά και για τις επιχειρήσεις με συναφείς δραστηριότητες και ειδικά για την χρονική περίοδο που έχει ως αφετηρία την 1η Ιουλίου και ως λήξη την 31η Δεκεμβρίου του τρέχοντος έτους. Στις επιχειρήσεις αυτής της κατηγορίας, το κράτος καταβάλλει τις ασφαλιστικές εισφορές εργοδότη και εργαζομένων που αφορούν τον υπολειπόμενο χρόνο εργασίας. Για το μειωμένο χρόνο πραγματικής απασχόλησης, οι ασφαλιστικές εισφορές επιβαρύνουν εξ’ ολοκλήρου τον εργοδότη.
Β) Εποχικοί εργαζόμενοι
Τα μέτρα γι’ αυτή την πολύ ειδική κατηγορία απασχολούμενων διακρίνονται σε όσους είχαν δικαίωμα επαναπρόσληψης και έγινε αναστολή της σύμβασής τους και σε όσους δεν είχαν τέτοιο δικαίωμα.
- Επιχειρήσεις που τέθηκαν σε λειτουργία
Στην περίπτωση αυτή, οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε κύρια ή μη κύρια ξενοδοχειακά, τουριστικά καταλύματα εποχικής λειτουργίας, καθώς και όσες απασχολούν οδηγούς τουριστικών λεωφορείων κατά τη θερινή τουριστική περίοδο, αποκτούν το δικαίωμα θέσουν σε αναστολή σύμβασης τους εργαζόμενούς τους. Προϋπόθεση να πρόκειται για εργαζόμενους οι οποίοι εργάζονταν στην επιχείρηση το 2019 και επαναπροσλήφθηκαν κατά τη φετινή θερινή τουριστική περίοδο με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας. Οι επιχειρήσεις αυτής της κατηγορίας μπορούν να προβούν στο μέτρο της αναστολής σύμβασης είτε για ένα μέρος είτε για το σύνολο των εργαζομένων τους.
Για το χρονικό διάστημα που θα κάνουν χρήση του μέτρου της αναστολής σύμβασης, οι ασφαλιστικές εισφορές που θα καταβάλλουν, θα προκύπτουν ως ποσοστό των 534 ευρώ το μήνα, που θα χορηγεί το κράτος, ως αμοιβή στους εργαζόμενους. Μάλιστα, θα καλύπτονται στο σύνολό τους από το Κράτος.
- Επιχειρήσεις που δεν τέθηκαν σε λειτουργία
Υπάρχουν όμως και επιχειρήσεις που δεν επαναλειτούργησαν την χρονική περίοδο από την 1η Ιουνίου έως την 30η Σεπτεμβρίου 2020 είτε στο σύνολο είτε σε ένα μέρος αυτής. Οι εργαζόμενοι που είχαν δικαίωμα επαναπρόσληψης σε αυτές τις επιχειρήσεις, τίθενται σε αναστολή σύμβασης. Θα αμείβονται με το ποσό των 534 ευρώ το μήνα και οι ασφαλιστικές τους εισφορές θα καλύπτονται από το κράτος.
Γ) Εποχικά εργαζόμενοι χωρίς δικαίωμα επαναπρόσληψης
Υπάρχουν εποχικά εργαζόμενοι στους κλάδους του τουρισμού και του επισιτισμού, οι οποίοι εργάστηκαν το 2019 με όρους πλήρους ή μερικής απασχόλησης και για τους οποίους δεν υπήρχε υποχρέωση επαναπρόσληψης από τις επιχειρήσεις. Οι εργαζόμενοι αυτής της κατηγορίας συμπλήρωσαν πέρσι τα απαραίτητα 100 ένσημα που όριζε ο σχετικός νόμος και έλαβαν επιδότηση ανεργίας για τρεις μήνες και πέντε μέρες. Μια επιδότηση που χορηγήθηκε από τον Σεπτέμβριο του 2019 έως και τον Φεβρουάριο του 2020. Οι εποχικά απασχολούμενοι αυτής της κατηγορίας, δικαιούνται μηνιαία έκτακτη αποζημίωση, ισόποση με το επίδομα ανεργίας που έλαβαν κατά τον τελευταίο μήνα που βρέθηκαν σε αυτή τη διαδικασία. Η έκτακτη αποζημίωση αφορά τους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο. Προϋπόθεση οι δικαιούχοι να ήταν την αντίστοιχη περίοδο εγγεγραμμένοι στο μητρώο του ΟΑΕΔ.
Όσοι εξ αυτών προσλήφθηκαν ή πρόκειται να προσληφθούν έως 30 Σεπτεμβρίου με όρους μερικής απασχόλησης θα πρέπει να γνωρίζουν ότι οι ασφαλιστικές εισφορές των εργοδοτών καλύπτονται στο σύνολό τους από το Κράτος. Η κάλυψη αφορά συνολικά την περίοδο από την 1η Ιουνίου έως και την 30η Σεπτεμβρίου.