Ξεχωριστό πόρο, που θα διαφοροποιείται ανάλογα με το εάν ο απασχολούμενος είναι μισθωτός ή όχι, θα καλούνται να καταβάλλουν με το νέο έτος οι συνταξιούχοι που συνεχίζουν να εργάζονται. Πρόκειται για το μέτρο που έχει επιλέξει να προωθήσει το υπουργείο Εργασίας, ως αντιστάθμισμα στην ειλημμένη απόφαση της κατάργησης της περικοπής – χαράτσι 30% για όλες τις συντάξεις, αυτών των δικαιούχων. Αναμένεται να δημιουργηθούν τρεις κατηγορίες εργαζομένων – συνταξιούχων: Για τους μισθωτούς η επιβάρυνση θα είναι 10% και θα ονομάζεται «πόρος υπέρ ΕΦΚΑ». Στους ελεύθερους επαγγελματίες που δεν έχουν επικούρηση, θα επιβληθεί πρόσθετη επιβάρυνση μόνο για την ασφάλιση στην κύρια σύνταξη που θα είναι 50% επί της ασφαλιστικής κατηγορίας που έχουν επιλέξει. Η τρίτη κατηγορία αφορά τους μη μισθωτούς που όμως, καταβάλλουν εισφορές και για επικουρική ασφάλιση. Στην περίπτωση αυτή, επιβάρυνση επί της ασφαλιστικής κλάσης τους, θα είναι 40% για κύρια ασφάλιση και 40% για επικουρική.
Ακριβέστερα, στο βασικό σενάριο που προωθείται από το υπουργείο Εργασίας και επί του οποίου αναμένεται η έγκριση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ώστε να ενταχθεί στο νομοσχέδιο που βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση, θα ισχύσουν τα ακόλουθα:
*Για συνταξιούχους που συνεχίζουν να εργάζονται ως μισθωτοί, θα επιβληθεί πόρος 10% επί του ακαθάριστου ετήσιου εισοδήματος από την εργασία τους. Ο πόρος επιμερίζεται σε 7,7% για κύρια ασφάλιση και 2,2% για επικουρική.
*Για συνταξιούχους που συνεχίζουν να εργάζονται ως μη μισθωτοί, αλλά δεν έχουν επικουρικό ταμείο, θα επιβληθεί πόρος 50% επί της ασφαλιστικής κλάσης που έχουν επιλέξει και ο οποίος αφορά μόνο την κύρια σύνταξη. Με δεδομένο ότι το 90% των μη μισθωτών ασφαλισμένων, επιλέγει την 1η ασφαλιστική κατηγορία, αυτό σημαίνει ότι για κύρια σύνταξη η επιβάρυνση είναι 169,95 ευρώ το μήνα. Το επιπλέον 50% που θα επιβληθεί θα ανέρχεται σε 84,97 ευρώ σε μηνιαία βάση.
*Για συνταξιούχους που συνεχίζουν να εργάζονται ως μη μισθωτοί και έχουν και επικουρικό ταμείο, θα επιβληθεί πόρος 40% επί της ασφαλιστικής κλάσης που έχουν επιλέξει για κύρια σύνταξη και πρόσθετο 40% για την επικουρική. Το ίδιο θα ισχύει και για έμμισθους δικηγόρους, μηχανικούς και υγειονομικούς, που έχουν συνταξιοδοτηθεί και επιθυμούν να συνεχίσουν να εργάζονται. Άρα, η πρόσθετη επιβάρυνση θα είναι 67,98 ευρώ για την κύρια ασφάλιση και 17,1 ευρώ για την επικουρική, σύνολο 85 ευρώ.
Η σύνταξη, από 1.1.2024, θα καταβάλλεται στο ακέραιο για όλες τις περιπτώσεις, αφού θα καταργηθεί η περικοπή κατά 30% που ισχύει από το 2020 (νόμος Βρούτση).
Στόχος είναι να υπάρξει αναλογική επιβάρυνση για όλες τις ξεχωριστές κατηγορίες εργαζομένων – συνταξιούχων, η οποία όμως όχι μόνο θα ισοσκελίζεται από την κατάργηση της περικοπής στις συντάξεις, αλλά θα αποφέρει και ένα διόλου ευκαταφρόνητο κέρδος.
Η εκτίμηση αρμόδιων στελεχών του υπουργείου Εργασίας είναι ότι με αυτές τις επιμέρους διαφοροποιήσεις, στη συντριπτική πλειονότητα των συνταξιούχων – εργαζομένων θα προκύψει όφελος που θα κυμαίνεται από 300 – 400 ευρώ στα χαμηλά εισοδήματα σε μηνιαία βάση και θα υπερβαίνει τα 1.500 ευρώ στα υψηλά εισοδηματικά κλιμάκια.
Βασική παράμετρος της σχετικής διάταξης που φέρει τον τίτλο «ενθάρρυνση απασχόλησης συνταξιούχων» είναι ότι θα δημιουργηθεί ειδική πλατφόρμα στον ΕΦΚΑ, όπου θα δηλώνουν οι ενδιαφερόμενοι ότι συνεχίζουν να απασχολούνται. Παράλληλα θα υπάρξει τροποποίηση και στις Αναλυτικές Περιοδικές Δηλώσεις (ΑΠΔ), που υποβάλλουν οι επιχειρήσεις ώστε και με αυτό τον τρόπο, να μπορεί να σύστημα να εντοπίζει εύκολα τους συνταξιούχους εργαζόμενους και να προβαίνει στις ανάλογες παρακρατήσεις των ποσών που πρέπει, ανά περίπτωση.
Πρέπει να επισημανθεί ότι στις προθέσεις του υπουργείου Εργασίας είναι να διατηρηθεί το ανώτατο πλαφόν της επιβάρυνσης, σε ετήσια βάση. Όμως, στον αντίποδα, δεν αναμένεται να προχωρήσει η διάταξη που περιλάμβανε τη δημιουργία κατώτατου πλαφόν εισοδήματος, κάτω από τα 5.000 ευρώ και το οποίο δεν θα επέβαλλε την παραμικρή επιβάρυνση στους δικαιούχος. Κρίθηκε ότι σε διαφορετική περίπτωση, μεγάλη μερίδα συνταξιούχων – εργαζόμενων θα μπορούσε να δηλώνει μικρά ετήσια εισοδήματα, για να αποφύγει να καταβάλλει τον πόρο, με συνέπεια όμως να χάνονται έσοδα για τον ΕΦΚΑ και να ενισχύεται περαιτέρω η μαύρη απασχόληση.
