Το 61,18% των προστίμων που επιβλήθηκαν στο α’ εξάμηνο του έτους από τους ελέγχους που διενήργησε η Επιθεώρηση Εργασίας και το 40,53% των παραβάσεων που καταγράφηκαν, αφορούσαν ζητήματα ωραρίων και συμβάσεων απασχόλησης. Τα στοιχεία δείχνουν ότι όσο καθυστερεί η επέκταση της Ψηφιακής Κάρτας, τόσο αυτού του είδους οι παραβάσεις καταγράφονται διαρκώς από τους Επιθεωρητές Εργασίας.
Συνολικά ανήλθαν στους 38.220 οι έλεγχοι που πραγματοποίησε η Επιθεώρηση Εργασίας κατά το α’ εξάμηνο σε όλη τη χώρα, επιβάλλοντας 8.261 πρόστιμα, συνολικού ύψους 22.187.259 ευρώ. Μόνο τον Ιούνιο, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που δημοσίευσε η Ανεξάρτητη Αρχή (ΑΑΕΕ), διενεργήθηκαν 5.986 έλεγχοι (15,66% του συνόλου), με συνέπεια να καταγραφούν, κατά το συγκεκριμένο μήνα 1.084 πρόστιμα (13,12%), που επέφεραν ποινές συνολικού ύψους 2.691.077 ευρώ (12,12%).
Σε κάθε περίπτωση πάντως, ο στόχος των ελέγχων πρέπει να συνοδεύεται και από ανάλογη αποτελεσματικότητα, στο πεδίο των παραβάσεων που εντοπίζονται, ώστε να επιτευχθεί ο σταδιακός περιορισμός τους. Τα στοιχεία δείχνουν πως, τόσο σε μηνιαία, όσο και σε εξάμηνη βάση, προκύπτει σημαντικός όγκος κυρώσεων που σχετίζονται με τις εργασιακές σχέσεις (ωράρια, συμβάσεις), παρά το γεγονός ότι υπάρχει εν ενεργεία η Ψηφιακή Κάρτα, σε ορισμένους κλάδους της οικονομίας. Το γεγονός ότι το εν λόγω μοντέλο καταγραφής των ωραρίων για τους εργαζόμενους σε «πραγματικό χρόνο» δεν έχει επεκταθεί ακόμα στο σύνολο της αγοράς εργασίας, μάλλον λειτουργεί ως κίνητρο για να συνεχίζονται οι παραβάσεις σε αυτούς τους τομείς.
Ακριβέστερα, το α΄ εξάμηνο του τρέχοντος έτους προέκυψαν 605 κυρώσεις που αφορούσαν περιπτώσεις αδήλωτης εργασίας, δηλαδή «μαύρης – ανασφάλιστης» απασχόλησης, για τις οποίες επιβλήθηκαν πρόστιμα, συνολικού ύψους 6.751.500 ευρώ. Την ίδια στιγμή όμως καταγράφηκαν άλλες 1.672 παραβάσεις από τους πίνακες προσωπικού, στοιχείο που «υποκρύπτει» υπέρβαση ωραρίων, άρα υπερεργασία ή ακόμα χειρότερα υπερωρίες, που δεν εμφανίστηκαν πουθενά και έτσι δεν πληρώθηκαν στους δικαιούχους, δηλαδή στους εργαζόμενους. Τα πρόστιμα, γι’ αυτές τις περιπτώσεις, ανήλθαν στα 3.994.300 ευρώ, κατά το α’ εξάμηνο. Εντοπίστηκαν επίσης, άλλες 142 παραβάσεις για υπέρβαση χρόνου εργασίας ( συνολικά πρόστιμα 225.000 ευρώ), καθώς 930 παραβάσεις για μη ορθή χρήση της Ψηφιακής Κάρτας ( πρόστιμα 2.604.100 ευρώ). Έτσι, συνολικά, για περιπτώσεις που αφορούν υπερβάσεις ωραρίων και συμβάσεις εργασίας, καταγράφηκαν στο α’ εξάμηνο του τρέχοντος έτους 3.349 παραβάσεις (ποσοστό 40,53%), που αντιστοιχούν σε πρόστιμα ύψους 13.574.900 (ποσοστό 61,18%).
Ανάλογη εικόνα σχημάτισε η ΑΑΕΕ και για τον Ιούνιο μεμονωμένα, αν και διαπιστώθηκε μικρή υποχώρηση και στους δύο ανωτέρω δείκτες. Πιο συγκεκριμένα, κατά το συγκεκριμένο μήνα, εντοπίστηκαν 53 παραβάσεις για αδήλωτη εργασία (πρόστιμα 567.000 ευρώ), 178 για πίνακες προσωπικού (πρόστιμα 428.000 ευρώ), 25 για υπέρβαση χρόνου εργασίας (πρόστιμα 46.000 ευρώ) και 121 για Ψηφιακή Κάρτα (πρόστιμα 376.000 ευρώ). Συνολικά, τον Ιούνιο καταγράφηκαν 377 παραβάσεις που σχετίζονται με ωράρια απασχόλησης και συμβάσεις (ποσοστό 34,77%) και επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους 1.417.000 (ποσοστό 52,65%).
Σύμφωνα με τον προγραμματισμό που έχει γίνει από τη Διοίκηση του Φορέα, εκτιμάται ότι μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, ο στόχος για υπερκάλυψη των 74.000 περσινών ελέγχων, θα επιτευχθεί και με το παραπάνω. Άλλωστε το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου, παραδοσιακά καταγράφεται σημαντική αύξηση των ελέγχων, ελέω θέρους και ειδικά σε τουριστικές περιοχές της χώρας, κάτι που αναμένεται να συμβεί και φέτος. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι πως, με το ρυθμό που έχουν λάβει οι έλεγχοι, είναι πιθανό να ξεπεράσουν τις 76.000 στα τέλη Δεκεμβρίου. Όμως αποτελεί ζητούμενο πώς, πότε και αν θα υποχωρήσουν τα πρόστιμα γι’ αυτές τις κρίσιμες κατηγορίες, όπως είναι τα ωράρια εργασίας και οι συμβάσεις.
Υπενθυμίζεται ότι η Ψηφιακή Κάρτα έχει συμπληρώσει δύο έτη εφαρμογής, καθώς ξεκίνησε την 1η Ιουλίου 2022. Έως τώρα καλύπτει περίπου 150.000 εργαζόμενους, καθώς ισχύει για το σύνολο των τραπεζών της χώρας και τα supermarket με περισσότερους από 250 απασχολούμενους. Επίσης, εφαρμόζεται στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις, στις εταιρίες παροχής ιδιωτικής προστασίας (security), ενώ στο ίδιο σύστημα έχουν ενταχθεί και οι ΔΕΚΟ μεταφορών (ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ, Σταθερές Συγκοινωνίες, ΟΣΥ, ΟΑΣΑ, ΟΣΕΘ, ΟΑΣΘ, η Hellenic Train και η Ελληνική Εταιρία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Υλικού).
