Η διαδοχική ασφάλιση, η υποβολή των σχετικών δικαιολογητικών σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή και η αξιοποίηση της διαδικασίας για να απονεμηθεί με ταχύτητα η σύνταξη, αποτελούν κρίσιμα ζητήματα για χιλιάδες επίδοξους συνταξιούχους. Σας παρουσιάζουμε έναν αναλυτικό οδηγό, όπως κωδικοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ, έτσι ώστε να καταστεί εφικτό να αποκαλυφθούν τυχόν «παγίδες» της διαδικασίας και να περιοριστεί η ταλαιπωρία για τους ασφαλισμένους.
Σε κάθε περίπτωση, ισχύουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις, που θα πρέπει να υφίστανται, έτσι ώστε να μπορέσει ο ασφαλισμένος να κάνει χρήση των διατάξεων περί διαδοχικής ασφάλισης για να καταφέρει να συνταξιοδοτηθεί. Βασική παράμετρος είναι ότι η καταβολή της σύνταξης θα πραγματοποιηθεί από τον τελευταίο φορέα, στον οποίο εντάχθηκε ο ασφαλισμένος πριν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Οι παράμετροι που πρέπει να ισχύουν σωρευτικά, είναι οι εξής:
- Για καταβολή σύνταξης γήρατος, θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί 1.000 ημέρες ασφάλισης στον τελευταίο φορέα, από τις οποίες οι 300 ημέρες ασφάλισης κατά την τελευταία πενταετία πριν από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης, ή πριν από τη διακοπή της ασφάλισης, εάν έχει προκύψει κάτι τέτοιο. Οι συγκεκριμένες χρονικές προϋποθέσεις για να ληφθούν υπόψη, θα πρέπει να αξιοποιηθεί είτε ο χρόνος πραγματικής ασφάλισης είτε ο χρόνος προαιρετικής ασφάλισης ή ακόμα και ο χρόνος της στρατιωτικής θητείας, στην περίπτωση που έχει γίνει εξαγορά πλασματικών ετών.
- Για να καταβληθεί σύνταξη λόγω αναπηρίας ή λόγω θανάτου, απαιτούνται 600 ημέρες ασφάλισης στον τελευταίο φορέα, οποτεδήποτε πριν από τη διακοπή της δραστηριότητας ή της απασχόλησης ή πριν από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης. Το ίδιο ισχύει και για την επέλευση του ασφαλιστικού κινδύνου λόγω αναπηρίας ή θανάτου. Επίσης πρέπει να πληρούνται οι εκάστοτε διατάξεις της νομοθεσίας που ισχύουν ανά περίπτωση, στον τελευταίο φορέα που εντάχθηκε ο ασφαλισμένος που είχε διαδοχική ασφάλιση.
- Εάν ο ασφαλισμένος δεν κατάφερε στη διάρκεια του εργασιακού του βίου, να συμπληρώσει τις ανωτέρω ημέρες ασφάλισης, ανά περίπτωση, ή τις έχει πραγματοποιήσει, αλλά δεν πληροί τις όποιες προϋποθέσεις απαιτεί η νομοθεσία, σε σχέση με τον τελευταίο φορέα απονομής της σύνταξης, τότε το αίτημα συνταξιοδότησης διαβιβάζεται σε άλλο φορέα. Ακριβέστερα, το αίτημα μεταφέρεται στον φορέα εκείνο, όπου ο εργαζόμενος – επίδοξος συνταξιούχος πραγματοποίησε τον περισσότερο χρόνο ασφάλισης, από κάθε άλλον.
Η διαδοχική ασφάλιση, ουσιαστικά αναφέρεται σε χρόνο ασφάλισης μέχρι τον Μάιο του 2016. Από εκεί και μετά, λόγω της εφαρμογής του «νόμου Κατρούγκαλου» (ν.4387/16), τέθηκε σε ισχύ η παράλληλη ασφάλιση, με την προσαύξηση που προσφέρει επί του τελικού ποσού της σύνταξης. Όμως, επιδρά ακόμα σε αρκετές περιπτώσεις συνταξιούχων, οι οποίοι μπορεί να είχαν υποβάλλει αίτημα συνταξιοδότησης σε μεταγενέστερο χρόνο ή να το υποβάλλουν κάποια στιγμή στο μέλλον. Όλοι εκείνοι που είχαν εργαστεί και ασφαλιστεί σε περισσότερους από έναν φορείς ασφάλισης, πριν από το 2016 υπόκεινται στο καθεστώς της διαδοχικής ασφάλισης σε ένα ποσοστό. Μάλιστα, οι περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης θεωρούνται οι πλέον δυσεπίλυτες και προκαλούν συνήθως, καθυστερήσεις στην απονομή της σύνταξης.
Οι ασφαλισμένοι πρέπει να γνωρίζουν ότι οι διατάξεις περί διαδοχικής ασφάλισης, τίθενται εν ισχύ μόνο όταν επέλθει ο λεγόμενος «ασφαλιστικός κίνδυνος» δηλαδή το γήρας ή αναπηρία ή ο θάνατος. Θεωρείται κρίσιμο ζητούμενο για να επιταχυνθεί η διαδικασία απονομής μιας σύνταξης που υπόκειται σε καθεστώς διαδοχικής ασφάλισης, να μπορούν να εντοπιστούν τα ένσημα του ασφαλισμένου. Γι’ αυτό και ο ΕΦΚΑ προτείνει, τουλάχιστον δύο χρόνια πριν από τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, ο ασφαλισμένος να υποβάλλει αίτημα υπολογισμού των ενσήμων του, ώστε να μπορούν οι αρμόδιες υπηρεσίες να ελέγξουν το φάκελό του. Με δεδομένο ότι η ψηφιοποίηση του αρχείου ασφάλισης δεν έχει ολοκληρωθεί, είναι κρίσιμο να ακολουθείται απαρέγκλιτα το συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, για να μην βρεθεί ο ασφαλισμένος προ δυσάρεστων εκπλήξεων, σε περίπτωση που δεν μπορούν να εντοπιστούν τα ένσημά του από το σύνολο του εργασιακού βίου.
