Υπό τον φόβο του ελέγχου των δικαιολογητικών και του φορολογικού ελέγχου πολλοί φορολογούμενοι αποφεύγουν να λάβουν τον επιστρεφόμενο φόρο.
Την ώρα που οι επιχειρήσεις και οι ελεύθεροι επαγγελματίες, αλλά και μισθωτοί-συνταξιούχοι διαμαρτύρονται για τις καθυστερήσεις των επιστροφών φόρου, υπάρχουν φορολογούμενοι, στους οποίους η Εφορία “θέλει” να επιστρέψει τους φόρους που δικαιούνται αλλά δεν προσέρχονται να εισπράξουν τα σχετικά ποσά.
Πρόκειται για μια παράδοξη διαπίστωση που προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών και προκαλεί μεν απορία, αλλά έχει την εξήγησή της.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, το σύνολο των εκκρεμών επιστροφών φόρου στις 31 Μαΐου 2022 ήταν 541 εκατ. ευρώ.
Από το ποσό αυτό, τα 314 εκατ. ευρώ είναι σε εκκρεμότητα άνω των 90 ημερών και τα 227 εκατ. ευρώ, δεν έχουν συμπληρώσει το τρίμηνο από την ημερομηνία έκδοσης του Ατομικού Φύλλου Έκπτωσης (ΑΦΕΚ).
Όμως από τα αναλυτικά στοιχεία της ΑΑΔΕ προκύπτει ότι, από το ποσό των 314 εκατ. ευρώ που είναι επιστροφές άνω των 90 ημερών, ποσό ύψους 290 εκατ. ευρώ είναι στα αζήτητα.
Δηλαδή, πάνω από το μισό ποσό των επιστροφών φόρου, που έχει δεσμεύσει για να το επιστρέψει η ΑΑΔΕ, δεν προσέρχεται κανείς να το εισπράξει.
Στην υποσημείωση στον σχετικό πίνακα, η ΑΑΔΕ, αναφέρει «εκ των οποίων ποσό που δεν μπορεί να αποπληρωθεί λόγω εξωγενών παραγόντων, όπως μη ανταπόκριση δικαιούχου ή μη προσκόμιση δικαιολογητικών».
Σύμφωνα με στελέχη της ΑΑΔΕ, η μη προσέλευση των δικαιούχων για να εισπράξουν τις επιστροφές φόρου, οφείλεται βασικά στον φόβο του ελέγχου τόσο των δικαιολογητικών, αλλά και τον γενικότερο φορολογικό έλεγχο, που μπορεί να προκαλέσουν τυχόν ελλιπή δικαιολογητικά ή παρατυπίες που εντοπιστούν.
Αλλάζει η διαδικασία των επιστροφών
Παράλληλα, στην τελική ευθεία βρίσκεται το σχέδιο της ΑΑΔΕ για την αυτόματη και ηλεκτρονική επιστροφή ΦΠΑ και άλλων φόρων, στους συνεπείς φορολογούμενους.
Σύμφωνα με το σχέδιο της ΑΑΔΕ, oι επιστροφές φόρων θα είναι ταχύτατες προς όσους δεν έχουν ιστορικό φορολογικών παραβάσεων, αλλά και πληρώνουν εμπρόθεσμα τις οφειλές τους προς την εφορία.
Τα στοιχεία αυτά και ή γενικότερη συμπεριφορά, θα συνθέτουν το «προφίλ των φορολογουμένων».
Σύμφωνα με το νέο πλαίσιο που θα θεσμοθετηθεί για τις επιστροφές φόρων και το οποίο επεξεργάζεται η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, οι επιχειρήσεις και οι ελεύθεροι επαγγελματίες που δικαιούνται επιστροφή ΦΠΑ, θα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν ηλεκτρονικά το αίτημα επιστροφής του φόρου και θα λαμβάνουν το ποσό άμεσα, μέσω αυτόματων ελέγχων που θα διενεργούνται από το Taxisnet για την πλήρωση των προϋποθέσεων.
Οι δικαιούχοι θα ενημερώνονται άμεσα, μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος και χωρίς παρέμβαση υπαλλήλου της Εφορίας, για την ημερομηνία επιστροφής του ποσού μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου όταν το αίτημά τους πρόκειται να υποβληθεί σε αυτόματη επεξεργασία χωρίς έλεγχο.
Από το αυτοματοποιημένο σύστημα επιστροφής των φόρων ευνοούνται βασικά οι κατηγορίες επιτηδευματιών που πληρούν τα ακόλουθα κριτήρια:
- Έχουν ελεγχθεί για τουλάχιστον τρεις φορολογικές περιόδους και το σύνολο των επιστραφέντων, κατόπιν ελέγχων, ποσών δεν διαφέρει από το συνολικά αιτούμενο ποσό σε ποσοστό άνω 5%.
- Δεν έχουν υποπέσει σε φορολογικές και τελωνειακές παραβάσεις.
- Δεν χαρακτηρίζονται ύποπτοι για συμμετοχή σε απάτη που αφορά τις ενδοκοινοτικές συναλλαγές, κατόπιν εφαρμογής κριτηρίων ανάλυσης κινδύνου.
- Πληρώνουν έγκαιρα τις τρέχουσες φορολογικές τους υποχρεώσεις και εξυπηρετούν ρυθμίσεις για παλαιότερα χρέη.
Εξαιρέσεις
Πάντως, από τις αυτόματες επιστροφές φόρων θα εξαιρούνται:
- Τα μεγάλα ποσά επιστροφής, οι υποθέσεις των οποίων θα ελέγχονται.
- Όσοι στο παρελθόν έχουν υποπέσεις σε φορολογικές παραβάσεις και ειδικά όσοι επιχείρησαν να εισπράξουν ΦΠΑ που δεν δικαιούνταν.
