Στα 398 εκατ. ευρώ υπολογίζεται στον προϋπολογισμό του 2025, ότι θα ανέλθει για τον ΕΦΚΑ, το κόστος καταβολής των αυξήσεων στις συντάξεις (2,4%). Παρόλ’ αυτά όμως, συνολικά οι Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ) εκτιμάται ότι θα καταγράψουν πλεόνασμα 999 εκατ. ευρώ, αν και αισθητά μειωμένο κατά 161 εκατ. ευρώ σε σχέση με φέτος. Αιτία αυτής της υποχώρησης του πλεονάσματος αναμένεται να είναι η σταθερά αυξημένη δαπάνη για τις συντάξεις, αλλά και το γεγονός ότι η αύξηση στα έσοδα που θα προκύψει λόγω συνέχισης της βελτίωσης της απασχόλησης, αύξησης εισφορών από τον νέο κατώτατο μισθό, αλλά και από το νέο εισαγωγικό μισθό στο Δημόσιο Τομέα, δεν θα καλύψουν ισόποσα τη διαφορά που προκύπτει. Στο τελικό κείμενο του προϋπολογισμού, που κατατέθηκε χθες στη Βουλή, υπάρχει η πεποίθηση πως για φέτος, το πλεόνασμα στους ΟΚΑ θα ανέλθει στα 1,16 δισ. ευρώ.
Ωστόσο για τη νέα χρονιά, δεν έχει συνεκτιμηθεί τυχόν πρόσθετα αναδρομικά που μπορεί να προκύψουν από την απόφαση που αναμένεται να εκδοθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για τις περικοπές σε συντάξεις και δώρα συνταξιούχων, κατά τη μνημονιακή περίοδο. Αν η απόφαση είναι αρνητική, τότε η επιβάρυνση στον προϋπολογισμό του ΕΦΚΑ θα είναι μηδενική. Αν όμως η απόφαση είναι θετική για τους συνταξιούχους, τότε υπάρχει ο κίνδυνος να προκύψουν πρόσθετα αναδρομικά, που εκκινούν από τα 700 εκατ. ευρώ και μπορεί να υπερβούν το 1 δισ. ευρώ.
Πιο αναλυτικά, με βάση τα νέα δεδομένα που ενσωματώθηκαν στην εισηγητική έκθεση για τον προϋπολογισμό της νέας χρονιάς:
Το 2024 εκτιμάται ότι τα συνολικά έσοδα θα ανέλθουν σε 50,97 δισ. ευρώ, βελτιωμένα κατά 1,33 δισ. ευρώ σε σχέση με τον αρχικό στόχο του προϋπολογισμού. Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης οφείλεται στα έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές που υπολογίζεται ότι θα είναι υψηλότερα κατά 892 εκατ. ευρώ, συγκριτικά με την αρχική εκτίμηση.
Επίσης, μικρότερη αύξηση κατά 209 εκατ. ευρώ θα παρουσιάσουν τα έσοδα από την απόδοση περιουσίας (τόκοι) του Κοινού Κεφαλαίου που τηρείται στην ΤτΕ.
Οι τρέχουσες και λοιπές κεφαλαιακές μεταβιβάσεις εκτιμάται ότι θα παρουσιάσουν αύξηση κατά 18 εκατ. ευρώ, μόλις.
Αντίστοιχα, οι δαπάνες για το 2024 εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 1,32 δισ. ευρώ έναντι του στόχου του προϋπολογισμού και θα ανέλθουν σε 49,81 δισ. ευρώ. Η ανωτέρω μεταβολή οφείλεται κυρίως:
α) Στην αύξηση των κοινωνικών παροχών κατά 898 εκατ. ευρώ, γεγονός που αποδίδεται κατά κύριο λόγο:
- Στην αυξημένη κατά 644 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις, δαπάνη για καταβολή κύριων και επικουρικών συντάξεων, ως αποτέλεσμα του μεγαλύτερου αριθμού των νέων συνταξιούχων και της επιτάχυνσης του ρυθμού εκκαθάρισης εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης,
- Στη συνεπακόλουθη αυξημένη δαπάνη για καταβολή εφάπαξ παροχών με σκοπό τη μείωση των απλήρωτων υποχρεώσεων.
- Στις έκτακτες οικονομικές ενισχύσεις σε δικαιούχους των επιδομάτων του ΟΠΕΚΑ, καθώς και σε συνταξιούχους με προσωπική διαφορά τον Δεκέμβριο.
Επίσης, διαπιστώνεται αύξηση κατά 161 εκατ. ευρώ των κοινωνικών παροχών σε είδος (φαρμακευτική δαπάνη, δαπάνη παροχών υγείας) του ΕΟΠΥΥ. Όμως, προβλέφθηκε να δοθούν πρόσθετα 178 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο του προϋπολογισμού, από τον e-ΕΦΚΑ) προς το ΑΚΑΓΕ για οφειλές παρελθόντων ετών.
Για το 2025, για να προκύψει πλεόνασμα 999 εκατ. ευρώ, ο προϋπολογισμός εκτιμά ότι τα έσοδα προβλέπεται να ανέλθουν σε 52,17 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,19 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2024.
Μόνο η αύξηση από τις ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζεται σε 434 εκατ. ευρώ.
Από τρέχουσες και λοιπές κεφαλαιακές μεταβιβάσεις, υπολογίζεται αύξηση κατά 767 εκατ. ευρώ για το 2025. Μεγάλο μέρος αυτών θα προκύψει από τον κρατικό προϋπολογισμό για την αναπλήρωση των εσόδων από την μείωση κατά μία ποσοστιαία μονάδα των ασφαλιστικών εισφορών υγειονομικής περίθαλψης για τον ΕΟΠΥΥ.
Επίσης θα αυξηθεί η επιχορήγηση της ΔΥΠΑ από τον τακτικό προϋπολογισμό, προκειμένου να καλυφθούν δαπάνες για τη στήριξη των ανέργων (επιδόματα ανεργίας, προγράμματα απασχόλησης, επέκταση του επιδόματος μητρότητας στους εννέα μήνες για το σύνολο των ασφαλισμένων).
Αντίστοιχα, οι δαπάνες των ΟΚΑ προβλέπεται να είναι αυξημένες κατά 1,35 δισ. ευρώ και θα ανέλθουν 51,17 δισ. ευρώ. Η μεταβολή αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση κατά 1,16 δισ. ευρώ των κοινωνικών παροχών, η οποία αποτυπώνει κυρίως:
α) Την προβλεπόμενη αύξηση κατά 961 εκατ. ευρώ της συνταξιοδοτικής δαπάνης και κατά κύριο λόγο της δαπάνης για τις κύριες συντάξεις εξαιτίας:
- Της αύξησης των συντάξεων η οποία προβλέπεται να ανέλθει σε 398 εκατ. ευρώ περίπου.
- Της προβλεπόμενης αύξησης του ρυθμού απονομής νέων συντάξεων.
Επίσης, υπολογίζεται αύξηση κατά 142 εκατ. ευρώ, σε σχέση με το 2024, των κοινωνικών παροχών σε είδος του ΕΟΠΥΥ και κατά 109 εκατ. ευρώ για τα προγράμματα απασχόλησης που υλοποιεί η ΔΥΠΑ.
