Παρασκευή, 13 Ιουνίου, 2025
29.6 C
Athens

Επιστρέφει η Διαιτησία για να αυξηθούν οι μισθοί – Διαπραγματεύσεις για νέες Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας

Ανοίγει ο δρόμος για σαρωτικές παρεμβάσεις στις συλλογικές διαπραγματεύσεις, έτσι ώστε να διευκολυνθούν οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, με αλλαγές στο σκέλος της επεκτασιμότητας, του μητρώου και του Οργανισμού Μεσολάβησης και Διαιτησίας (ΟΜΕΔ).

Η Επιτροπή που συστάθηκε από εμπειρογνώμονες – εκπροσώπους όλων των Κοινωνικών Εταίρων (ΣΕΒ, ΣΒΕ, ΣΕΤΕ, ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ και ΓΣΕΕ), για να συμφωνηθούν οι παρεμβάσεις που θα γίνουν, συνεδριάζει από τις αρχές Μαΐου, σε εβδομαδιαία βάση. Ήδη, διαπιστώνονται περιπτώσεις ΣΣΕ, που αδυνατούν να επεκταθούν στο σύνολο ενός κλάδου (πχ ιατρικοί επισκέπτες), εξαιτίας των διατάξεων που ισχύουν έως τώρα. Γι’ αυτό και η Επιτροπή, κινείται με ταχύτητα ώστε να δοθούν λύσεις στα προβλήματα που έχουν ήδη καταγραφεί.

Ακριβέστερα, από την πρώτη κιόλας σύσκεψη, οριοθετήθηκε η διαδικασία που θα ακολουθηθεί εφεξής, με ανάλογες συναντήσεις σε εβδομαδιαία βάση. Άλλωστε, ο στόχος που έχει τεθεί και από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, είναι να εντοπιστούν και να αξιοποιηθούν οι βέλτιστες πρακτικές από άλλα κράτη – μέλη, ώστε να γίνουν οι απαραίτητες τροποποιήσεις «εντός των τειχών» και να παρουσιαστεί έως το τέλος της τρέχουσας χρονιάς ο σχετικός Οδικός Χάρτης. Πρόκειται για μια δεσμευτική διαδικασία, που θα δίνει τη δυνατότητα να βελτιωθεί η δυνατότητα υπογραφής νέων ΣΣΕ. Μετά την ένταξη στην ελληνική νομοθεσία της σχετικής Κοινοτικής Οδηγίας, η Κυβέρνηση έχει αναλάβει την δέσμευση, δια του Οδικού Χάρτη που θα προκύψει, να αυξήσει την κάλυψη των εργαζομένων από Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, στο 80%, από περίπου 25% που είναι έως τώρα.

Στο σκέλος της επεκτασιμότητας, έχει διαπιστωθεί ότι το όριο του 50% + 1 που έχει θεσμοθετηθεί, για εκπροσώπους εργοδοτών και εργαζομένων, λειτουργεί περισσότερο ως αντικίνητρο για να κηρυχθεί μια Σύμβαση ως γενικώς υποχρεωτική σε κάποιον κλάδο. Πρακτικά διαπιστώνονται δυσκολίες στον εντοπισμό του ακριβούς πλήθους εργαζομένων που υπάρχουν σε έναν κλάδο, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις το ίδιο πρόβλημα επεκτείνεται και στον ακριβή αριθμό επιχειρήσεων! Έτσι, θα εξεταστεί το ενδεχόμενο είτε το συγκεκριμένο όριο να περιοριστεί σημαντικά είτε ακόμα και να καταργηθεί.

Η εν λόγω νομοθετική δέσμευση λειτουργεί συνδυαστικά με την υποχρέωση που έχουν οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι να εγγράφονται στα αντίστοιχα μητρώα που υπάρχουν στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ. Πρόκειται για το Γενικό Μητρώο Συνδικαλιστικών Οργανώσεων Εργαζομένων (ΓΕΜΗΣΟΕ) και για Γενικό Μητρώο Οργανώσεων Εργοδοτών (ΓΕΜΗΟΕ), που εμπλέκονται  πλέον άμεσα, στη διαδικασία επέκτασης των ΣΣΕ. Τα ανωτέρω μητρώα αποτελούν μοναδική πηγή ελέγχου και επιβεβαίωσης του πλήθους των εργαζομένων, αλλά και των εργοδοτών ενός κλάδου. Άρα, αξιοποιούνται για να μπορεί να επικυρωθεί το σκέλος της επεκτασιμότητας μιας Σύμβασης για όλες τις επιχειρήσεις. Τα συγκεκριμένα μητρώα, από την θεσμοθέτησή τους και την ενσωμάτωση το 2021, με την υπογραφή νέων ΣΣΕ, έχουν προκαλέσει  αντιδράσεις. Έχει τεθεί ζήτημα συνταγματικότητας των εν λόγω διατάξεων του «νόμου Χατζηδάκη» (ν.4808/21) και ήδη το Δ’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας αποφάνθηκε για το ΓΕΜΗΣΟΕ. Θεωρήθηκε ότι αποτελεί σοβαρή επέμβαση στο δικαίωμα της συνδικαλιστικής ελευθερίας και κρίθηκε αντισυνταγματικό. Απομένει η σχετική απόφαση από την Ολομέλεια του ΣτΕ, εάν θα επικυρώσει ή όχι το σκέλος της αντισυνταγματικότητας. Όμως, σε κάθε περίπτωση, η συσχέτιση των Μητρώων (εργοδοτών και εργαζομένων) με τις ΣΣΕ, έχει προκαλέσει περισσότερα προβλήματα, από όσα επρόκειτο να αντιμετωπίσει.

Μητρώα

Έχει εντοπιστεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας, πως και στις δύο περιπτώσεις (εργοδοτών και εργαζομένων), υπάρχει δυστοκία ως προς την καταγραφή στα επίμαχα μητρώα. Τελευταίο χαρακτηριστικό παράδειγμα, είναι η προσπάθεια επέκτασης της Συλλογικής Σύμβασης των Ιατρικών Επισκεπτών όλης της χώρας. Η σχετική αίτηση υποβλήθηκε προς το υπουργείο Εργασίας μόλις στις 2 Μαΐου στην οποία υπήρχε και έκθεση τεκμηρίωσης των επιπτώσεων αυτής για τους εργαζόμενους και για τις επιχειρήσεις. Η αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Εργασίας όμως, αποφάνθηκε μία εβδομάδα μετά, στις 9 Μαΐου, απαντώντας στην Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Ιατρικών Επισκεπτών πως το αριθμητικό κριτήριο κάλυψης εργαζομένων για την επέκταση συλλογικής σύμβασης θα προκύπτει από τα στοιχεία του Μητρώου Εργοδοτικών Οργανώσεων. Στην συγκεκριμένη περίπτωση όμως, οι εκπρόσωποι των εργοδοτών για τον συγκεκριμένο κλάδο τονίζεται στο επίμαχο έγγραφο, «δεν έχουν εγγραφεί στο Γενικό Μητρώο Οργανώσεων Εργοδοτών (ΓΕΜΗΟΕ)». Κατά συνέπεια, οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας, εύλογα διαπιστώνουν ότι δεν είναι εφικτή για την παρούσα χρονική στιγμή, «η έρευνα για τον έλεγχο της πλήρωσης ή μη της αριθμητικής προϋπόθεσης», ώστε να κηρυχθεί η συγκεκριμένη σύμβαση ως γενικώς υποχρεωτική.

Διαιτησία

Σε ό,τι αφορά το σκέλος της λειτουργίας του ΟΜΕΔ, προκύπτει αδυναμία εφαρμογής του μέτρου της Διαιτησίας. Ουσιαστικά, για να επιτραπεί η Διαιτησία, θα πρέπει να υπάρξει κοινή πρόταση, από τους εκπροσώπους εργοδοτών και εργαζομένων, ενός κλάδου. Μονομερώς, δεν επιτρέπεται κάτι τέτοιο να συμβεί στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων. Εξαίρεση υπάρχει όταν μπορεί να επιβεβαιωθεί, σύμφωνα με νομοθεσία του 2019 (ν.4635) ότι ο κλάδος που ζητάει Διαιτησία για υπογραφή νέας ΣΣΕ, απαρτίζεται «από επιχειρήσεις δημόσιους χαρακτήρα ή κοινής ωφέλειας, η λειτουργία των οποίων έχει ζωτική σημασία για την εξυπηρέτηση βασικών αναγκών του κοινωνικού συνόλου». Επίσης, μπορεί να πραγματοποιηθεί διαιτησία μονομερώς, εάν αποτύχουν οριστικά οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των μερών (εργοδοτών και εργαζομένων) και «η επίλυση της συλλογικής διαφοράς επιβάλλεται από υπαρκτό λόγο γενικότερου κοινωνικού ή δημόσιου συμφέροντος συνδεόμενο με τη λειτουργία της ελληνικής οικονομίας».

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ