Οι αιτήσεις απονομής συντάξεων θα απορρίπτονται εάν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος, χωρίς να μπορεί ο ασφαλισμένος να υπερασπιστεί τη θέση του. Με τον τρόπο αυτό, εκτιμάται ότι θα μειωθούν ραγδαία οι εκκρεμείς απονομές συντάξεων. Αυτή είναι η βασική φιλοσοφία της σχετικής τροπολογίας, που ενσωμάτωσε το υπουργείο Εργασίας σε νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών.
Μόνο που το λεγόμενο ως δικαίωμα της προηγούμενης ακρόασης, είναι συνταγματικά κατοχυρωμένο. Δεν αποτελεί ακριβώς «διαδικαστικό στάδιο» που καταργείται, όπως αναφέρει σε σχετική ανακοίνωσή του, το υπουργείο Εργασίας.
Έως τώρα, ισχύει το σκέλος που αφορά στην προηγούμενη ακρόαση. Πρόκειται για περιπτώσεις που οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ διαπιστώνουν ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (πχ δεν καλύπτεται το όριο των Ημερών Ασφάλισης). Σε αυτή την περίπτωση, πριν εκδοθεί η απορριπτική πράξη, ενημερώνεται ο ασφαλισμένος ότι υπάρχει πρόβλημα με την αίτησή του. Ο ασφαλισμένος, καλείται εντός μηνός από την ημερομηνία που ενημερώθηκε για το ενδεχόμενο πρόβλημα που έχει η αίτησή του, να παρουσιαστεί στις αρμόδιες υπηρεσίες απονομής συντάξεων του Φορέα, προσκομίζοντας τα όποια δικαιολογητικά. Εν συνεχεία, κρίνεται οριστικά η τύχη της αίτησής του.
Υπάρχουν για παράδειγμα, περιπτώσεις όπου ο ασφαλισμένος, ενώ έχει υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης με δεδομένο ότι έχει 40 χρόνια ασφάλισης (12.000 ένσημα), διαπιστώνεται στην πράξη ότι διαθέτει μόνο τα 38 εξ αυτών. Στην περίπτωση αυτή, ή το σύστημα ΑΤΛΑΣ δεν έχει ψηφιοποιήσει το σύνολο του χρόνου ασφάλισης, ή ο ασφαλισμένος πρέπει να εξηγήσει γιατί υπάρχει αυτό το κενό στον ασφαλιστικό του χρόνο. Αν ο υποψήφιος συνταξιούχος, έχει υποβάλλει αίτηση για απώλεια χρόνου και προσκομίσει τα σχετικά δικαιολογητικά, είναι πιθανό το αίτημά του για συνταξιοδότηση να εγκριθεί. Εφεξής, το αίτημα θα απορρίπτεται εκ των προτέρων και ο ασφαλισμένος θα διεκδικεί δικαίωση από τις αρμόδιες επιτροπές του ΕΦΚΑ, με κίνδυνο εμπλοκής σε μια πολύμηνη, ή ακόμα και μακρόχρονη διαδικασία καθυστέρησης. Σε όλο αυτό το χρονικό διάστημα όμως, η αίτησή του δεν θα προσμετράται στις εκκρεμότητες του ΕΦΚΑ, δηλαδή δεν θα θεωρείται ληξιπρόθεσμη.
Σύμφωνα με πηγές του ΕΦΚΑ, είχε εντοπιστεί (κύρια στην επαρχία και στον τ. ΟΓΑ), ότι σε αρκετές περιπτώσεις δεν εφαρμοζόταν το όριο του ενός μήνα, για να πραγματοποιηθεί η διαδικασία της ακρόασης. Μάλιστα, είχαν εντοπιστεί περιπτώσεις όπου η αίτηση παρέμενε ενεργή επί μήνες ή ακόμα και έτη, χωρίς να ολοκληρώνεται η διαδικασία της ακρόασης. Κρίθηκε συνεπώς, απαραίτητο να καλυφθεί αυτή η αστοχία του συστήματος, έτσι ώστε να πάψουν να υφίστανται εκκρεμότητες που ουσιαστικά δεν υπήρχαν και να περιοριστεί το στοκ της απονομής των συντάξεων.
Στον αντίποδα, η αντιπολίτευση χαρακτηρίζει αντισυνταγματική την εν λόγω διάταξη και ζητάει την απόσυρση της τροπολογίας. Η τομεάρχης Εργασίας του ΣΥΡΙΖΑ, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, αναφέρεται σε «προσχηματικούς λόγους επίσπευσης της διαδικασίας απονομής των συντάξεων, που όμως τελικά θα αποβεί σε βάρος των ασφαλισμένων / συνταξιούχων».