Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024
23.1 C
Athens

«Νόμος Χατζηδάκη»: Τι αλλάζει στις άδειες για τους εργαζόμενους γονείς – Εγκύκλιος με τις νέες διατάξεις

Σημαντικές αλλαγές ως προς το καθεστώς των αδειών που εφαρμόζεται στους εργαζόμενους, εμπεριείχε ο «νόμος Χατζηδάκη» (ν. 4808/2021). Από αυτές ασφαλώς και ξεχωρίζει η άδεια πατρότητας, που πλέον θα είναι 14 ημέρες και όχι μόλις δύο, όπως ίσχυε. Επίσης, αλλαγές υπάρχουν και στη γονική άδεια, η οποία θα μπορεί να έχει διάρκεια έως και τέσσερις μήνες. Θεσμοθετείται επίσης η άδεια φροντιστή με συγκεκριμένες παραμέτρους, αν και θα είναι άδεια άνευ αποδοχών.  Ταυτόχρονα, οριοθετούνται και μια σειρά από ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας για γονείς παιδιών έως 12 ετών. Αυτές είναι οι βασικές άδειες που ενσωματώθηκαν στις πρόσφατες παρεμβάσεις στην αγορά εργασίας (ν. 4808/2021) και τέθηκαν σε ισχύ ήδη από τις 19 Ιουνίου, ημερομηνία που ο νόμος πήρε ΦΕΚ. Εγκύκλιος του υπουργείου Εργασίας, παρέχει διευκρινήσεις, αλλά και οδηγίες ως προς τη χορήγηση αυτών των αδειών.

Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με το νέο νομοθετικό πλαίσιο ισχύουν τα εξής:

– Άδεια πατρότητας, 14 ημέρες με αποδοχές: Η άδεια αυτή χορηγείται συνολικά ή τμηματικά σύμφωνα με την αίτηση του εργαζόμενου ως εξής:

α) Ο εργαζόμενος λαμβάνει δύο ημέρες άδειας πριν από την αναμενόμενη ημερομηνία τοκετού, προκειμένου να καλύπτονται οι ανάγκες που συνδέονται με την εγκυμοσύνη και τον τοκετό. Στην περίπτωση αυτή, οι υπόλοιπες 12 ημέρες, χορηγούνται, συνολικά ή τμηματικά, άμεσα λόγω της γέννησης του τέκνου, εντός 30 ημερών από την ημερομηνία γέννησης.

β) Χορηγείται το σύνολο των ημερών αδείας μετά την ημερομηνία γέννησης.

Την άδεια δικαιούται κάθε εργαζόμενος πατέρας, χωρίς καμία απολύτως προϋπόθεση και ανεξάρτητα από την οικογενειακή του κατάσταση. Υπενθυμίζεται ότι η άδεια πατρότητας με το προηγούμενο καθεστώς ήταν δύο ημέρες. Σύμφωνα με μεταβατική διάταξη, που εξειδικεύεται με την εγκύκλιο, όσοι πατέρες έχουν λάβει τις δύο ημέρες άδειας δικαιούνται τις επιπλέον (μέχρι 12) ημέρες έως ότου συμπληρωθεί ένας μήνας από τη γέννηση του τέκνου.

– Γονική άδεια διάρκειας 4 μηνών: Χορηγείται συνεχόμενα ή τμηματικά και για τους δύο γονείς με επίδομα από τον ΟΑΕΔ για τους δύο πρώτους μήνες, ίσο με τον κατώτατο μισθό. Μόνη προϋπόθεση είναι η επί ένα έτος απασχόληση του εργαζόμενου στον ίδιο εργοδότη. Αν υπάρχουν περισσότερα παιδιά, οι γονείς έχουν δικαίωμα να πάρουν άδεια και για αυτά, εφόσον από τη λήξη της άδειας που δόθηκε για το  προηγούμενο παιδί μεσολάβησε ένας χρόνος πραγματικής απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη. Κατ’ εξαίρεση, γονείς διδύμων, τριδύμων ή και περισσότερων πολύδυμων τέκνων δικαιούνται να λάβουν τη γονική άδεια για κάθε παιδί ξεχωριστά, διακεκομμένα ή και συνεχόμενα, χωρίς να μεσολαβήσει ένας χρόνος πραγματικής υπηρεσίας. Σε περίπτωση υιοθεσίας ή αναδοχής τέκνου ηλικίας έως οκτώ ετών, η γονική άδεια χορηγείται από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια. Έπειτα από αίτηση του εργαζόμενου η γονική άδεια μπορεί να χορηγείται εναλλακτικά με τη μορφή μειωμένου ημερήσιου ωραρίου ή σε ημέρες άδειας, χωρίς να θίγεται το δικαίωμα του εργαζόμενου να λάβει το επίδομα γονικής άδειας. Σύμφωνα με μεταβατική διάταξη, ο ΟΑΕΔ υποχρεούται να καταβάλει το επίδομα της γονικής άδειας και στους γονείς που έλαβαν την άδεια με βάση το προηγούμενο πλαίσιο (που δεν προέβλεπε επίδομα) εφόσον η άδεια αυτή δεν είχε λήξει στις 19 Ιουνίου 2021, ημερομηνία που τέθηκε σε ισχύ ο νέος νόμος.

– Άδεια φροντιστή: Η συγκεκριμένη άδεια είναι άνευ αποδοχών και χορηγείται για την κάλυψη σημαντικών αναγκών ή φροντίδας συγγενών ή άλλων προσώπων που κατοικούν στο ίδιο νοικοκυριό, για σοβαρό ιατρικό λόγο. Προϋπόθεση είναι η συμπλήρωση έξι μηνών εργασίας και η διάρκεια της άδειας είναι έως πέντε ημέρες για κάθε ημερολογιακό έτος.

– Θεσμοθετείται δικαίωμα απουσίας του γονέα ή φροντιστή έως δύο φορές το χρόνο και για μία ημέρα κάθε φορά για λόγους ανωτέρας βίας (π.χ. ασθένεια ή ατύχημα του παιδιού ή του προσώπου που χρήζει φροντίδας η οποία βεβαιώνεται με ιατρική γνωμάτευση). Η άδεια είναι με αποδοχές.

Γονείς παιδιών έως 12 ετών και φροντιστές δικαιούνται να ζητούν ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας (όπως τηλεργασία, ευέλικτο ωράριο εργασίας ή μερική απασχόληση) με προϋπόθεση ο εργαζόμενος να έχει συμπληρώσει έξι μήνες εργασίας στον ίδιο εργοδότη.

Με άλλες διατάξεις του νόμου, εξομοιώνονται τα δικαιώματα των εργαζομένων που υιοθετούν τέκνο έως οκτώ ετών με τις φυσικές μητέρες (μεταγενέθλιο τμήμα της άδειας μητρότητας, ειδική παροχή προστασίας της μητρότητας). Επίσης, θεσπίζεται άδεια εργαζομένων γυναικών για υποβολή σε μεθόδους ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, ενώ συμπληρώνεται, κωδικοποιείται και βελτιώνεται το πλαίσιο για τη χορήγηση σειράς αδειών που προέβλεπε ήδη η νομοθεσία (όπως οι άδειες φροντίδας τέκνου, παρακολούθησης σχολικής επίδοσης, γάμου, προγεννητικών εξετάσεων, ασθένειας παιδιού, σοβαρών νοσημάτων, νοσηλείας, κ.ά.)

Στην εγκύκλιο προβλέπεται ρητά ότι η απόλυση εργαζόμενου, επειδή ζήτησε ή έλαβε άδεια ή ευέλικτη ρύθμιση απαγορεύεται και είναι άκυρη ενώ σε περίπτωση καταγγελίας της σύμβασης ισχύει η αντιστροφή του βάρους της απόδειξης. Δηλαδή ο εργοδότης θα πρέπει να αποδείξει στο δικαστήριο ότι η απόλυση έγινε για άλλους λόγους.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ